به گزارش گیل خبر ، زباله و پسماند از مهمترین مخاطرات زیست محیطی جهان به شمار می روند و لطمات جبران ناپذیری به پیکره طبیعت وارد می سازند. گیلان که دارای اکوسیستم شکننده تری نسبت به دیگر مناطق ایران برخوردار است معضل زباله تبدیل به یک معادله چند مجهولی شده است. مسئولان هر سال از رفع تدریجی زباله می گویند اما دپوی زباله ها بلای جان گیلانی ها شده است. مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان در این باره می گوید: تفکیک زباله از مبدا یکی از راهکارهای مدیریت پسماند زباله در استان است. محمد رضا برجی افزود: تفکیک زباله از مبدا علاوه بر رعایت اصول بهداشتی منجر به سلامت کالاهای مورد تولید از مواد بازیافتی هم می شود. وی همچنین اظهارداشت: حذف هزینه های جمع آوری و ساماندهی زباله از دیگر مزیت های طرح تفکیک زباله از مبدا است. مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان گفت: رفع مشکلات بهداشتی و زیست محیطی مربوط به زباله بدون بسترسازی و توسعه فرهنگ تفکیک از مبدا میسر نخواهد بود. وی افزود: دستیابی به سیستم صحیح تفکیک از مبدا زباله با مشارکت و آگاهی مردم نسبت به نقش خود که تولید کنندگان اصلی زباله هستند، فراهم خواهد شد. برجی ادامه داد: تفکیک از مبدا زباله های شهری در بسیاری از کشورها در سراسر دنیا به عنوان یک راهکار مدیریتی به درستی انجام می شود.   زباله مشکل دیرپا و قدیمی گیلان به گفته صاحبنظران و کارشناسان حفاظت محیط زیست پاشنه آشیل مدیریت زباله در گیلان مسئله تفکیک زباله از مبدا است که متاسفانه بطور صحیح در استان پایدار نشده است. در حال حاضر فقط 40 تا 50 درصد شهرداری های استان طرح تفکیک زباله از مبدا را به مرحله اجرا در آورده اند. بجزء شهرداری دیلمان بقیه شهرداری ها استان هیچ کدام موفق به تفکیک زباله از مبدا بصورت 100 درصد نشده اند. داستان زباله در استان سبز فام گیلان به یک داستان تکراری تبدیل شده است از اینرو می طلبد همگان به این مهم توجهی جدی داشته باشند. یک کارشناس مدیریت شهری در این زمینه به مهر می گوید: با توجه به اینکه حفاظت از محیط زیست شهری یک اصل اساسی است بنابراین ارائه راهکارهای مدیریتی در خصوص زباله های شهری در این امر موثر است. احمد زارع افزود: همچنین با توجه به اثرات آلودگی ناشی از زباله و هزینه های اضافی ناشی از جمع آوری، حمل و نقل، دفع و دفن این مسئله حائز اهمیت بوده و بایستی در تمامی برنامه های مربوط به مدیریت شهری مورد توجه قرار گیرد. وی تصریح کرد: سالانه میلیون ها تن زباله در کشور تولید و از چرخه خارج می شود اما در بسیاری از کشورهای دنیا برای استفاده بهینه از تمامی سرمایه های ملی و بازگرداندن دوباره پس مانده ها به چرخه مصرف از آخرین فناوری پیشرفته و روز آمد استفاده می کنند. این کارشناس مدیریت شهری بازیافت را از ارکان زنجیره مدیریت مواد زائد جامد دانست و گفت: موضوع مدیریت صحیح و اصولی پسماند از معضلات و مشکلات اساسی امروز تمامی شهرها است. وی افزود: مواد زائد جامد، حاصل لاینفک زندگی روزمره انسان و تولید انواع این زائدات در کمیت و کیفیت های مختلف یکی از مهمترین معضلات زیست محیطی عصر حاضر است. تسریع در روند کنترل پسماند و تفکیک زباله از مبدا نیاز به مشارکت مردم است به هر حال برای سرعت بخشیدن به روند کنترل پسماند و تفکیک از مبدا نیاز به مشارکت مردم است. طرح تفکیک از مبدا پسماند به عنوان یکی از اهداف پراهمیت و موثر در زمینه حفاظت محیط زیست و مدیریت پسماندهای شهری به شمار می رود. عضو فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی در این خصوص گفت: مدیریت پسماند بدون در نظرگرفتن نقش مردم که تولیدکنندگان اصلی پسماند شهری هستند تقریبا غیر ممکن خواهد بود. مهرداد لاهوتی افزود: با بازیافت پسماندهای شهری می توان در کاهش هزینه ها و بهبود بخشی وضعیت بهداشتی و زیست محیطی موثر عمل کرد. وی اظهارداشت: اهمیت آموزش، اطلاع رسانی و آگاهی در تمام امور شهری برای افزایش میزان مشارکت و همکاری مردمی بسیار قابل توجه است که باید در این زمینه از روش های نوین و آکادمیک که آمیزه ای از علم و تجربه است، بهره گرفت. عضو فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی گفت: توجه به محیط زیست، حفظ سلامتی انسان و تمامی موجودات کره زمین یکی از اصول اساسی در بقای زندگی و استفاده از مواهب خدادادی است. وی افزود: تخریب محیط زیست یعنی تخریب طبیعت، حیات و در نهایت نابودی بشریت تلقی می شود. لاهوتی تصریح کرد: عدم رعایت اصول و مدیریت دفع بهداشتی مواد زائد جامد و حضور سموم مختلف در شیرابه های زباله و ورود آن به محیط زیست می تواند آسیب های جبران ناپذیری به موجودات زنده و همچنین به سیستم های پویای اکولوژیکی وارد سازد. وی یادآورشد: سه عامل رشد جمعیت، توسعه شهری و همچنین رشد روز افزون صنایع در حقیقت همراه خود افزایش مصرف و ازدیاد زباله را همراه خود داشته است. به هر حال از مشکلات عمده در ارتباط با مدیریت مراکز دفن مواد زائد شهری، آلودگی ناشی از شیرابه های تولید شده در منابع مختلف زیستی از جمله خاک است. بطور کلی مراکز دفنی که در نواحی با بارندگی زیاد قراردارند مثل سراوان رشت تولید شیرابه به مراتب بیشتر از مراکز دفن دیگر است. در نتیجه خطر جاری شدن شیرابه و آلودگی این نوع سایت های دفن زباله بسیار بالا است. سراوان بزرگترین سایت دفع زباله شمال کشور است محل تلنبار سراوان به عنوان تنها محل دفع پسماندهای تولیدی حوزه مرکزی گیلان و بزرگترین سایت دفع شمال کشور است. این محل در 20 کیلومتری جنوب شهر رشت در ارتفاع 200 متری از سطح دریا واقع شده است. با توجه به میزان بالای مواد آلی، درصد بالای رطوبت (63 درصد وزنی) پسماندها می توان برآورد کرد میانگین حجم شیرابه تولیدی حدود 125 مترمکعب در روز است. بنابراین با در نظر گرفتن شیب کم زمین، پائین بودن قابلیت زهکشی طبیعی، همجواری با دریا، نفوذ پذیری بالای خاک منطقه از یک سو و همچنین وجود بافت لومی شنی با سنگریزه در محل تلنبار زباله امکان نفوذ شیرابه از خاک محل تلنبار زباله که بدون لایه نفوذناپذیر بوده بسیار بالا است. عدم پیش بینی لازم و مدیریت نادرست در گذشته های نه چندان دور، موجب ایجاد انواع آلودگی در این محدوده شده است. در این ارتباط نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ساماندهی دپوی زباله سراوان نیازمند عزم همگانی و مدیریت اصولی و جامع نگر است، گفت: تاکنون وعده های مسئولان در زمینه ساماندهی محل دپوی زباله در سراوان این شهرستان فقط در حد حرف بوده و دیگر هیچ . جبار کوچکی نژاد افزود: یکی از مشکلات محیط زیست کشور به ویژه استان گیلان دفن غیربهداشتی پسماند و زباله است که آلودگی آب، خاک و محیط زیست را به دنبال دارد. وی همچنین با بیان اینکه بوی متعفن زباله ساکنان منطقه سراوان را به شدت رنج می دهد، اظهارداشت: شیرابه انواع زباله ضمن آلودگی آب رودخانه ها و سفرهای زیر زمینی تهدید جدی برای مردم است. نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی گفت: به تازگی زباله های بیمارستانی نیز در این منطقه تخلیه می شود که این نوع زباله بسیار خطرناک است. وی افزود: متاسفانه روزانه حجم زیادی زباله در دل جنگل های سر سبز سراوان تخلیه می شود در حالیکه این منطقه از استعدادهای خوب گردشگری برخوردار است. بوی متعفن زباله ساکنان منطقه سراوان را به شدت رنج می دهد کوچکی نژاد اظهارداشت: دولت در سه سال نخست برنامه پنج سال توسعه موظف به ساماندهی زباله های تمامی شهرهای شمالی کشور بود اما متاسفانه در این زمینه توفیقات خوبی حاصل نشد و جای گلایه بسیاری است. وی تاکید کرد: برای درمان این درد بزرگ همه باید تلاش کنند و غفلت در این زمینه به هیچ وجه پذیرفتنی نیست. به هر حال داستان غم انگیز عدم ساماندهی زباله در استان گیلان به رغم تمامی برنامه ها و سیاست گذاری ها همچنان به قوت خود باقی است از اینرو می طلبد مسئولان با یک برنامه ریزی جامع و اثر گذار نقطه پایانی بر سطر سطر این داستان غم انگیز بگذارند منبع: مهر