گیل خبر/ پرونده ها روی میزش را پوشانده و در حال امضای چند برگه است. وارد اتاقش که می شویم سرش را بلند نمیکند، همان طور که نگاهش به برگه های روی میزش است، جواب سلام مان را میدهد. نگاه هر تازه واردی که وارد اتاق مستطیل شکلش می شود، می افتد به نقشه بزرگ ایرانی که گوشه سمت راست اتاق جاخوش کرده است. کمی آن طرف تر هم قفسه ای چوبی به چشم می آید که با چند تابلو با نام ائمه تزئین شده. اینجا اتاق کیانوش جهانپور است؛ کسی که تا یک ماه پیش به عنوان سخنگوی ستاد ملی مبارزه با کرونا، هر روز، در قاب تلویزیون ظاهر میشد و اعداد نگران کننده و رعبانگیز از ابتلا یا فوت بر اثر کرونا را یکی پس از دیگری می خواند. جهانپور حدود چهار ماه سخنگوی ستاد ملی مبارزه با بیماری کرونا بود، اما پیش از آن ما رسانه ای ها او را به عنوان رئیس مرکز اطلاعرسانی و روابط عمومی وزارت بهداشت و درمان و سخنگوی سازمان غذا و دارو می شناختیم؛ شخصی که خداحافظی اش از سمت سخنگویی با حاشیه های زیادی همراه شد. گفت وگوی ما با سخنگوی پیشین ستاد ملی مبارزه با کرونا در دفترش در طبقه ششم وزارت بهداشت انجام شد؛ در میان کارهای روزمره او. جهانپور پشت میز بزرگ قهوهایرنگش نشسته است و پشت سرش روی دیوار، تابلوی «یا فاطمه (س)» خودنمایی می کند؛ او این روزها به جای سخنگویی، سخت مشغول تنظیم آمار برای سخنگوی جدید ستاد مقابله با کروناست. البته تهیه محتوا برای کمپین «من ماسک میزنم» نیز یکی دیگر از دغدغه های این روزهای اوست. در مدت مصاحبه با جهانپور، او ماسکش را برنمی دارد، چشمهایش از پشت قاب عینک کمتر به روبه رو خیره می شود، اما تسبیح زرد معروفش حین گفت وگو بارها می چرخد.
دلتان برای سخنگوی ستاد ملی مبارزه با کرونا بودن تنگ شده است؟
نه تنها دلم تنگ نشده است که حس می کنم، دلم برای روابط عمومی بودن و هم زمان سخنگو نبودن تنگ شده بود. هرچه جلوتر می رود حس می کنم که مدیر روابط عمومی بودن و هم زمان سخنگو نبودن چقدر بهتر است.
یعنی این قدر از سخنگو بودن ناراحت بودید؟
بله، شب اول و دوم بعد از حکم خانم دکتر لاری، زمانی که دیگر سخنگو نبودم، خیلی راحت خوابیدم و از کسی که به دکتر نمکی پیشنهاد عزل من را داد، خیلی ممنون هستم و برای او دعای خیر میکنم.
میدانید چه کسی این پیشنهاد را داد؟
هر کسی که بود، چه در وزارتخانه و چه خارج از آن، من برای او دعای خیر میکنم. چون حالا بیشتر مثمر ثمر هستم. بعد از عزل از سخنگویی، پویشی راه انداختیم به نام «من ماسک میزنم»، بعد از ظهر روزی که این پویش راه افتاد، مقام معظم رهبری با قوه قضاییه نشست داشتند و همان روز ایشان از لزوم استفاده از ماسک گفتند. بعد از آن نیز دولت از پویش «من ماسک می زنم» حمایت کرد. این پویش همچنین مورد حمایت مردم تهران که تا قبل از آن تنها ۱۰ درصدشان از ماسک استفاده میکردند نیز قرار گرفت. من همین را میخواهم.
عزل شما، ربطی به توییتهایتان در فضای مجازی و چالشی که با سفیر چین داشتید، داشت؟
نمی دانم، اما آن توییت ها می تواند بخشی از ماجرا باشد. توییت من، توییت شخصی بوده و خواهد بود. نظرات شخصی من هیچ ربطی به سازمانی که در آن کار میکنم یا مسوولیتی که دارم، ندارد و نظرات من است و خواهد بود.
اما شما آن زمان در سمت سخنگو به عنوان نماینده وزارتخانه شناخته می شدید.
در کشور ما خیلی چیزها هنوز جا نیفتاده است.هنوز قدرت فضای مجازی را نمی شناسیم. فضای مجازی بخش عمده ای از اطلاع رسانی را به خودش اختصاص می دهد و کشور ما هم از آن مستثنا نیست. کارشناس روابط عمومی که در فضای مجازی فعال نباشد و آن را نشناسد، کارشناس روابط عمومی نیست، فقط یک کارمند عادی است. هرجایی که مردم هستند، کارشناس روابط عمومی هم باید باشد. من حاضرم تمام مشاغلم را از دست بدهم اما در فضای مجازی باشم و فرصت گفت وگو با مردم را از دست ندهم.
در آخرین توییت آن زمان، یک شعر منسوب به فردوسی را به تصویری از سردار شهید قاسم سلیمانی الصاق کردید و نوشتید: «یکی مرد جنگی به از صدهزار» مصرع قبل از این اما «سیاهی لشکر نیاید به کار» است که حذف شد، این پست شما، کنایهای به انتخاب جدید بود؟
امروز خیلی از کارها در حوزه اطلاع رسانی انجام میشود و فقط در حد تشکیل و راه اندازی سایت باقی میماند، درصورتی که همه اینها وابسته به نیروی انسانی است. خیلی از اطلاعرسانیها در کشور، نظام و دولت یا به موقع انجام نمی شود یا کسی جسارت و شجاعت انجام آن را ندارد. ما سیاهی لشکر زیاد داریم و خیلی از اینها مصداق شعر فردوسی هستند که «یکی مرد جنگی به از صدهزار». اما یک فرمانده مانند قاسم سلیمانی است که از صدهزار لشکر در کشورهای دیگر بهتر است. این شعر، مصداق خیلی جاهاست. ما امروز با انبوهی از سیاهی لشکر مواجه هستیم، اما برای این که خروجی مناسبی داشته باشیم، حضور یک مرد جنگی کافی است. تقارن زمانی انتشار این پست با حکم دکتر لاری، یک شبهه به وجود آورد و به همین علت آن را حذف کردم.
خودتان حذف کردید یا کسی گفت بردارید؟
خودم برداشتم. پست تا ظهر بود، اما فکر کردم شاید از این پست برداشت غلط شود، بنابراین آن را برداشتم. شاید اگر یک یا دو شب زودتر پست را منتشر میکردم، برنمی داشتم. چون خیلی از مشکلات ما در کشور به سیاهی لشکرها برمیگردد.
در وزارت بهداشت، مرد جنگی کم است؟
همه تلاش خود را می کنند. زمانی که بچه های روابط عمومی از هیچ در مدت سه روز، اتاق استادیو ساختند، این یعنی که خوب عمل میکنند.
راستی هیچ وقت درباره ماجرای چالش های تان با سفیر چین تمام و کمال صحبتی نکردید.
در نشست خبری به سوال خبرنگاران درباره این که چین به سرعت بیماری را کنترل کرده بود و آماری کمتر از کشورهای اروپایی داشت، جواب دادم که من خدشه ای به بخشی از آمار چین وارد میدانم. با شوخی تلخ این نکته را گفتم و بعد از پنج روز، چین آمار مرگ ومیر را تصحیح کرد و ۵۰ درصد آمار ووهان و ۳۵درصد آمار کل کشور را افزایش داد. این نشان می دهد که خود چینی ها هم به این موضوع واقف بودند و آن را اصلاح کردند.
زمانی که سمت سخنگو را داشتید، خیلی عرق میکردید، آن زمان این شبهه به وجود آمد که ممکن است کرونا داشته باشید.
بله، اتفاقا چهار بار هم علامت داشتم و فکر می کنم حداقل یکی از آن علامت ها مربوط به کرونا بوده است. اما هیچ وقت تست کرونا نداده ام، چون علائم من دیرپا نبود و در شرایطی بودیم که با کمبود کیت تشخیصی مواجه شدیم. من تست ندادم و تعجب می کنم که برخی تقاضای تست وی آی پی دارند. یکی از معضلات ما امروز، درخواست ها و سفارش های برخی برای تست کروناست. این موضوع برای همکاران حوزه درمان دردسرهای زیادی را به همراه داشته است. من همین حالا می توانم به بیمارستان خصوصی بروم و تست بدهم اما نیازی نیست.
شما به محجوب و کمحرف بودن میان دوستان مشهورید. چه شد به عنوان سخنگو انتخاب شدید؟
قبل از این، سخنگوی سازمان غذا و دارو بودم. آن چیزی که باعث شد سخنگو شوم، مسوول روابط عمومی بودن بود. وظیفه ذاتی من در سمت مدیر روابط عمومی، اطلاع رسانی بود و سخنگو بودن هم در شرایطی که ابلاغ دیگری وجود نداشت، برایم پیش آمد. ستاد ملی کرونا سخنگو نداشت و لذا وظیفه ذاتی ایجاب کرد تبدیل به سخنگوی دوران بحران شوم. بخشی از این سمت به خاطر وظیفه ذاتی اطلاعرسانی بود و بخشی هم به این دلیل که دیگران کم کاری کردند.
اتفاقا وزیر بهداشت، سمت شما یعنی سخنگوی وزارت بهداشت و درمان را در متن منصوب بعدی به نوعی کتمان کرد. به نظرتان این ماجرا عجیب نبود؟
ایشان درست می گویند. دکتر نمکی در یک سال و نیم وزارت، برای کسی حکم سخنگویی ابلاغ نکردند. البته طبق آیین نامه ها، در شرایطی که ابلاغ به غیر نباشد، روابط عمومی کار اطلاع رسانی و سخنگویی را انجام می دهد. پس حرف ایشان درست است.
آیا تغییر سخنگو، نشان از تغییر سیاستهای وزارتخانه در اطلاع رسانی است؟
اطلاع رسانی تغییر خاصی نکرده و سخنگویی هم کماکان با ارائه آمار و ارقام انجام میشود و فقط شخص سخنگو تغییر کرده است. البته در روابط عمومی، تاکیدمان را بر ضرورت اجرایی شدن پویش ها بیشتر کردیم و در این زمینه پویش هایی راه انداختیم که من ماسک می زنم یکی از آنهاست.
خود را در اطلاع رسانی موفق میدانید؟
در خارج از وزارتخانه، هیچ دستگاه، ستاد و کمیته ای علاقه مندی برای سخنگویی نشان نداد. اگر حالا شمایل تقریبا موفقی از اطلاع رسانی وزارت بهداشت دیده می شود، لزوما به این معنی نیست که ما خوب کار کردیم. بخشی از آن به این دلیل است که دوستان دیگر اصلا کار نکردند و در این حوزه وارد نشدند؛ بنابراین همین کار نصف ونیمه و پرنقص ما دیده شد. البته ما ضعف ها و کاستی هایی داشتیم و چون در جای دیگر کاری انجام نشد و علاقه و رغبتی هم نبود، بیشتر دیده شدیم.
نظر شما: