سید رحیم لاری
۱۳۹۴/۰۲/۱۳ ۰۵:۵۵ چاپ
به گزارش گیل خبر، وقتی که ملک عبدالله در 23 ژانویه درگذشت، برادرش وارث پادشاهی عربستان شد اما از همان اول معلوم بود که این جابه جایی قدرت آن چنان که در ظاهر به نظر می رسد آرام نیست. ملک سلمان بن عبدالعزیز در روز اول کارش قول داد که مسیر ملک عبدالله را ادامه می دهد اما در روزهای بعد و با صدور قریب به 30 فرمان نشان داد که قصد در پیش گرفتن مسیر دیگری را دارد. برکناری دو پسر و مشاور نزدیک پادشاه قبل و برخی از افراد سابق از قدرت نشانه های اول این مسیر تازه بودند. این تغییرات سریع و گسترده در دستگاه حکومتی آل سعود نظر بسیاری از تحلیل گران را به خود جلب کرده بود که تعبیر کودتای درون خانوادگی آل سعود را برای وضعیت جدید به کار می بردند. شاید یکی از مهم ترین مسئله پادشاه جدید در جانشینی او بود چرا که او باید بنابر حکم پادشاه قبل جانشینی مقرن بن عبدالعزیز را برای خود تحمل می کرد و البته ملک سلمان هم در ابتدای کار تسلیم این حکم بود. حالا ملک سلمان احکامی را صادر کرده که بنابر آنها، مقرن از ولیعهدی کنار گذاشته شده و جای او را برادرزاده اش، محمد بن نایف، گرفته و پسرش به نام محمد بن سلمان را هم جانشین محمد بن نایف کرده است. جدای از این، ملک سلمان با صدور حکمی سعود الفیصل را از مقام وزارت خارجه آل سعود برکنار کرده و جای او را به عادل الجبیر داده که سفارت آل سعود در واشنگتن را می گرداند. این تغییرات جدید را برخی به عنوان زلزله سیاسی در آل سعود تعبیر کرده اند اما باید گفت که این زلزله چندان هم غیرقابل پیش بینی نبود. در واقع، رسیدن ملک سلمان به مقام پادشاهی عربستان یک انتظار عمومی از ایجاد تغییرات عمده در ساختار حاکمیت آل سعود را ایجاد کرده بود. او در دسته بندی شاهزادگان آل سعود متعلق به باندی است به نام سدیری ها. این باند متشکل از 7 پسر ملک عبدالعزیز، بنیان گذار عربستان سعودی، هستند که مادر آنها حصه دختر احمد السدیری بود و گفته می شود باندی قدرتمند در میان فرزندان عبدالعزیز هستند. از میان این هفت تن، تنها فهد بود که به پادشاهی رسید و دو برادر دیگرش به نام های سلطان بن عبدالعزیز و نایف بن عبدالعزیز در زمان ولیعهدی فوت کردند و تنها این سلمان هست که به پادشاهی رسیده است. ملک عبدالله هر چند که سلمان را جانشین خود کرده بود اما یکی دیگر از سدیری ها به نام احمد بن عبدالعزیز را از قدرت دور کرده بود تا آن که بقای سدیری ها در قدرت محدود بماند به خصوص این که سن سلمان بالا است و به بیماری های قابل توجهی هم دچار است. ملک عبدالله برای محکم کاری هم که شده مقرن بن عبدالعزیز را جانشین سلمان کرد با این حساب که پادشاهی سلمان چندان طولانی نخواهد بود و با مرگ او و به پادشاهی رسیدن مقرن، دوره حکومت سدیری ها هم به سر می رسد اما حالا معلوم شده که تمام محاسبات او غلط از آب درآمده است. ملک سلمان در قدم اول محمد بن نایف، پسر نایف بن عبدالعزیز، را ولیعهد خود کرده و جدای از این، پسر خود را هم به جانشینی او کرده تا آن که بقای سدیری ها بر تخت پادشاهی عربستان برای طولانی مدت تضمین بشود. این تغییر با توجه به نفوذ و تمایل شدید سدیری ها برای حفظ قدرت قابل پیش بینی بود اما به نظر می رسد که تجاوز نظامی آل سعود به یمن باعث تسریع کار شده است. اول از هر چیز باید توجه داشت که مقرن بن عبدالعزیز از مادری یمنی است و نمی توانست موافق تجاوز آل سعود به یمن باشد و برخی خبرها هم حکایت از نارضایتی او داشت. مسئله دیگر در اختلاف نظر بین شاهزادگان آل سعود بر سر این تجاوز بود که حتی در این مدت، خبر دستگیری تعدادی از آنها توسط نیروهای امنیتی آل سعود هم منتشر شده است. علاوه بر این دو مورد، محمد بن سلمان به عنوان وزیر دفاع طراح و مسئول اصلی این تجاوز است و با توجه به عدم موفقیت آل سعود در این تجاوز، این پسر پادشاه نیاز به تقویت موقعیت ش در ساختار حاکمیت و در بین دیگر شاهزادگان آل سعود داشت که با رسیدن به جانشینی ولیعهد این هدف تامین شده است. ا ز طرف دیگر، آمدن عادل الجبیر به جای سعود الفیصل هم بی ارتباط به تجاوز نظامی به یمن و تقویت مقام محمد بن سلمان نیست. الجبیر نخستین کسی بود که خبر از این تجاوز را داد و به نظر می رسد از اول یکی از حامیان محمد بن سلمان در تجاوز نظامی به یمن بوده است. در هر حال، تجاوز نظامی آل سعود به یمن باعث شده تا سدیری ها برای استحکام بیشتر موقعیت خود، تغییرات اساسی در پست های کلیدی آل سعود ایجاد کنند و جریانی را کامل بکنند که از فوت ملک عبدالله شروع شده بود. این جریان بی شک زلزله ای در آل سعود ایجاد کرده که یا به تسلط کامل سدیری ها بر حاکمیت آل سعود منجر خواهد شد و بعد از این پادشاهی را در دست خود حفظ خواهند کرد یا آن که اختلافات درون خانوادگی را آن قدر تشدید می کند تا به سقوط این باند از قدرت ختم بشود. /نامه
همرسانی کنید:

نظر شما:

security code