به گزارش گیل خبر، قلعه رودخان یادگاری از دوران سلجوقیان در گیلان غرق در طبیعتی وهم انگیز بیشتر به خیال می مانست تا واقعیت، اما مدتها است که گلوی رودخانش را قوطی های فلزی می خراشد و پای هر درخت هیرکانی جولانگاه بطری های آب معدنی و آبمیوه های مصنوعی است. متاسفانه هر از گاهی چند وضعیت مکان هایی در گیلان به لحاظ زیست محیطی ناخشنود می شوند که در فاصله زمانی نه چندان دور که شاید به دو دهه نیز نرسد، آنچنان تازه و بکر بودند که حتی نامی بر آنها یافت نمی شد . قلعه رودخان و ماسوله با جاذبه ای از نوع رئالیسم جادویی و چشم اندازهایی پرجاذبه که هر کدام گردشگران خاص خود را در دنیای نوین گردشگری طلب می کرد نیز از بحران زیست محیطی در امان نماندند، آن چنان که گویی زبان طبیعت دیگر شده و انسان ها از فهم آن عاجز گشته اند. کمی پیش تر ، آن زمان که سخن از گیرایی های گیلان می شد؛ نام ماسوله و قلعه رودخان زیبا نگار گزارش های رسانه ای می شد اما با هجوم گردشگران گاه گردشگرنما، وضعیت زیست محیطی این جاذبه ها به گونه ای رخ نمود که می بایست نگران نسل نویی شد که مبادا چنین جاذبه های نایابی را - بدلیل اغماض و بی مسوولیتی امروزیان - با زباله سرایش کنند. درختان هیرکانی شمال کشور گونه منحصربفردی از طبیعت جنگلی گیلان است که سوم دیماه 1387 به شماره 19 و با عنوان جنگل های هیرکانی حوزه 14 قلعه رودخان و حوزه 15 ماسوله در فهرست آثار طبیعی کشور به ثبت رسیده است. متاسفانه حتی این میراث طبیعی پر ارزش نیز در سالهای اخیر از خشونت اره برقی ها بدون درنظر گرفتن میراث فرهنگی، تاریخی و طبیعی در امان نماندند. شهرک تاریخی ماسوله نیز دارای 350 خانه تاریخی با قدمتی 800 تا هزار ساله است که در سال 1354 با شماره 1090 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. این شهرک تاریخی و منحصر بفرد دارای جلوه های خاص طبیعی است و با توجه به ویژگی های تاریخی، جغرافیای ظاهری و اقلیم خزری توأم با کوهستانی یکی از مهمترین سایت های ایرانگردی و جهانگردی در استان و حتی میان کشورهای خاورمیانه است. پیش تر به نوشندگان طبیعت گیلان، قلعه رودخان را در نخست دیدارهایشان پیشنهاد می دادیم و در نوروز سال پیش از این پیشنهاد پشیمان گشتیم و گویا باز نوروز امسال برنامه ریزی ها برای مکان های گردشگری اندکی منسجم تر است. به یاد داشته باشیم که نسل نو همچنان در راهست و آنان نیز می خواهند صبحگاهان که رشت را به سمت غرب و فومن طی می کنند تا قلعه ای به یادگار را تجربه کنند، در خنکای مه اندود جنگل های مرتفع هیرکانی ، صدای زنگوله گوسفندان را تجربه کنند. می خواهند ببینند درختان اصیل و وهم انگیز در مسیری از سنگ و سیمان 800 پلکان مارپیچ شده، بی هیچ پوششی مه خیس را نوش می کنند و رودخانه بر پایشان زنده و جوشان خروش می کند ... به گزارش روز جمعه امور فرهنگی و ارتباطات اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان گیلان، مدیر پایگاه تاریخی - فرهنگی قلعه رودخان از پاکسازی حریم درجه یک قلعه رودخان خبر داده است. شهرام رامین افزوده است: در آستانه سال نو و لزوم پاکسازی مناطق گردشگری از زباله، جلسه ای با حضور دکه داران این منطقه تشکیل شد. وی ادامه داد: در جلسه مذکور بر نظافت و پاکسازی محیطی جاذبه های گردشگری استان در راستای افزایش بازدیدکنندگان تاکید شد و این منطقه با تقسیم بندی در چندین بخش برای نگهداری محیطی و پاکسازی به دکه داران محلی قلعه رودخان واگذار شد. وی ادامه داد: در راستای تحقق اهداف این جلسه، محدوده درجه یک قلعه رودخان توسط مردم محلی و نیروهای پایگاه قلعه رودخان از وجود زباله پاکسازی شد. وی با بیان اینکه پاکسازی محیطی قلعه رودخان از این پس همه روزه انجام خواهد شد، گفت: این اقدام نشاندهنده استقبال مردمی از مسافران و گردشگران است که استان گیلان به ویژه قلعه رودخان را بعنوان مقصد سفر خود انتخاب می کنند. بنا به تعاریف استادان گردشگری؛ اکوتوریسم (طبیعت گردی) سفری است مسوولانه به مناطق طبیعی که منجر به حفظ محیط زیست شده و موجب بهبود کیفیت زندگی مردم محلی می شود. زباله های بسیار رها شده در جنگل چه خوب این تعریف را معنا می بخشند و مرد محلی که اسبش را به پای رودخان آورده، می گوید اولش خوشحال بود که گردشگران بسیارند اما امروز حال و روزشان خوش نیست . ˈفاطمه سپاسخواه کارشناس ارشد برنامه ریزی توریسم می گوید: صنعت گردشگری در جهان با توجه به اینکه امروزه در ردیف صنعت های پردرآمد و پاک و کم هزینه دنیا قرار دارد، با ابعاد مختلف مورد توجه ویژه سازمان ها و مجامع کلان جهانی میراث فرهنگی و گردشگری قرار دارد. وی اظهار کرد: چهار رکن اصلی و ضروری در گردشگری طبیعت، حداقل تاثیر زیست محیطی ، حداقل تاثیر و حداکثر توجه به فرهنگ مناطق میزبان، حداکثر منافع اقتصادی برای افراد میزبان و حداکثر رضایت تفریحی برای جهانگردان است. وی اضافه کرد: معرفی یک مکان گردشگری بایستی با برنامه ریزی صورت گیرد و آسیب نرساندن به محیط زیست بایستی با فرهنگسازی انجام شود. شاید پیشنهاد مطلوبی باشد اینکه با ورود هر خودرو یک پاکت زباله به رایگان در اختیار گردشگران قرار گیرد تا هم جنبه یادآوری باشد که طبیعت مقدس است و هم وسیله جمع آوری زباله در دسترس باشد و چه بهتر می شود اگر این سرمایه گذاری در قالب پاکت های کاغذی باشد که هنوز حسی نوستالژیک را در ما زنده می کند و پلاستیک هایی که خود، باز آلوده کننده محیط زیست هستند. قلعه رودخان یکی از شگفت انگیزترین بناهای نظامی ایران است، این بنای عظیم که در 23کیلومتری جنوب غربی شهرستان فومن و در میان جنگل های سر به فلک کشیده واقع شده؛ نمادی از کوشش گیلانیان برای حفاظت و صیانت از این سرزمین است. بنای قلعه رودخان در ارتفاع 687 تا 778متری از سطح آب های آزاد و در دو سوی آن دو رودخانه جاری است. این اثر تاریخی - طبیعی احتمالاً در دوره خاندان اسحقی (مقارن با سلجوقیان) که بر غرب گیلان حکومت می کرده اند، بنا شده است؛ هرچند برخی پژوهشگران بنیاد آن را به پیش از اسلام نسبت می دهند. قدیمی ترین سند از این قلعه کتیبه ای سنگی است که تاریخ تجدید بنای آن را بین سال های 918 تا 921 ه.ق مقارن با حکومت شاه اسماعیل صفوی ذکر می کند. این بنا در دوره حکومت زندیه توسط هدایت الله خان فومنی حاکم فومن تعمیر و توپ هایی به منظور دفاع در آن نصب شد. این دژ نظامی به اسامی دیگری چون قلعه حسامی ، قلعه هزار پله و قلعه سگسگال نیز معروف است. طول باروی قلعه 1500متر و ارتفاع آن بین پنج تا 12متر متغیر است. باروها و برج های متعدد قلعه با مصالح سنگ ، آجر و ملات آهکی ساخته شده اند. این اثر ارزشمند ملی به شماره 1546 و در تاریخ سی ام مردادماه 354در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. بر ماست که این یادگار گرانبهای بازمانده از اعصار را به دست آیندگان بسپاریم. گزارش از: مرضیه ضامن /ایرنا