حجت جوادپور
۱۳۹۵/۰۹/۱۰ ۱۵:۵۴ چاپ
مغالطه حدادعادل در فرق تهمت و سوال!
گیل خبر/ حجت جوادپور غلام علی حدادعادل، رئیس فرهنگستان فارسی درباره تفاوت تهمت و پرسش نوشته است: «برای روشن شدن فرق بین تهمت و سؤال: اگر کسی از کسی بپرسد، آیا این صحت دارد که شما فرزند نامشروع پدر و مادر خود هستید؟ به نظر شما این سوال است یا تهمت؟(!؟) کسانی که حتی اندک آشنایی با علم منطق وکلیات فلسفه دارند مبرهن است که بیان چنین عبارتی بعنوان استدلال، علاوه بر اینکه در نهایت بر اساس استفاده ای که قرار است از آن شود، نوعی مغالطه است، از سوی دیگر نوعی استدلال تشبیهی و استعاری است که بر مبنای این همان سازی یا نوعی توتولوژی صورت می گیرد! یعنی بر اساس نتیجه ای که گوینده از آن عبارت می گیرد در واقع قصد دارد موضوع دیگری را به آن همانند سازد که در وجهی مشابهت به هم دارند و در نهایت نتیجه ای یکسان که همان مقصود و غرض اوست از آن بگیرد! هر عاقلی می داند که استفاده از تشبیه و استعاره و همانندسازی دو موضوع هیچگاه نمی تواند منجر به ایجاد یک استدلال شود. زیر مبنای آن آنقدر سست است که در صورت تغییر موضوع یا رویداد، نتیجه آن تغییر می کند! روشن تر عرض کنم: «اگر کسی از کسی که قیافه چینی یا آفریقایی دارد و پدر و مادر ایرانی دارد بپرسد که آیا شما واقعاً فرزند پدر و مادر خود هستید؟» نتیجه کاملاً عوض می شود. img12524714 سستی و مغلطه دیگر در عبارت غلامعلی حدادعادل که عنوان رئیس فرهنگستان فارسی و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و غیره را نیز یدک می کشد این است که وی در این عبارت موقعیت و وضعیت و جایگاه پرسشگر یا متکلم را نادیده می گیرد. یعنی مشخص نمی کند که چه کسی و از چه جایگاهی از مخاطب می پرسد! آیا پرسشگر یک فرد عادی است یا یک قاضی یا مقام سیاسی یا نماینده مجلس در مقام تفحص و نظارت ؟ بعبارت ساده جناب حدا عادل تأثیر متن و زمینه در معنا را نادیده می گیرد و می دانیم که در نهایت قصد دارد که پرسشی را تبدیل به تهمت کند! حداد عادل که خود نماینده و رییس مجلس بوده فراموش می کند که پرسشگری و نظارت از وظایف ذاتی و اصلی نمایندگان مجلس است! جناب حداد باید بداند که پرسش آقای محمود صادقی، با توجه به مباحثی که قبل از آن توسط دیگران و از جمله وزیر مطرح شده، پرسشی بدون مبنا و زمینه نبوده است. قطعاً پرسش آقای صادقی از رییس قوه قضائیه و یا هر مسئول دیگری که هیچکدام مافوق قانون نیستند، بر اساس سوابق و شواهدی بوده است که اتفاقاً برخی اصول قانون اساسی هم این پرسش را تأیید و تقویت می کند. از سوی دیگر پرسش هم بمعنای وقوع یا اثبات جرم و حتی اتهام زدن نیست. پرسش شونده باید پاسخگو باشد و چه بسا بتواند پاسخی مستدل و اقناع کننده بدهد و همگان را مجاب سازد. اینکه فردی چون حداد عادل با این همه سوابق مدیریتی و نمایندگی و مانند آن پیشاپیش طرح پرسش یک نماینده را تهمت تلقی می کند در نوع خود محل تأمل و تعجب است. شاید جناب حداد عادل از همکنون نگران پرسشگری های آینده از برخی دیگر از جمله خود ایشان در باره برخی مسایل است که چنین موضعی اتخاذ کرده است! البته جای شکرش باقی است که جناب ایشان از عباراتی مانند حرام لقمه و برخی توجیهات عجیب و غریب استفاده نکرده است! گیل خبر: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.