تبدیل فرصت گردشگری به تهدید
۱۳۹۴/۰۳/۲۰ ۰۶:۳۱ چاپ
گردشگران سودی عاید گیلان نمی کنند
به گزارش گیل خبر، وجود جاذبه های طبیعی، تاریخی و فرهنگی فراوان در گیلان، این استان را به یکی از مقاصد اصلی گردشگران در فصول مختلف سال تبدیل کرده است. هرچند هر ساله تعداد زیادی (تا مرز ۳۰ میلیون نفر) گردشگر به این استان وارد می شوند اما متاسفانه عدم مدیریت صحیح در بحث گردشگری، باعث شده تا نه تنها بسیاری از ظرفیت های این استان در بحث دریا و ساحل، جنگل و روستا و اماکن تاریخی و فرهنگی مغفول بماند بلکه شرایطی فراهم شده تا این استان به جای بهره گیری اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از ورود این میزان گردشگر، صرفاً به محلی برای عبور و مکانی برای انباشت زباله تبدیل شده و با تخریب روز افزون عرصه های طبیعی مواجه شود. فعلیت بخشیدن به ظرفیت های بالقوه گیلان به لحاظ گردشگری از ظرفیتهای زیادی برخوردار است که این ظرفیتها عمدتاً به صورت بالقوه بوده و لزوم برنامه ریزی های مدون جهت بالفعل در آوردن این ظرفیتها، نیازی است که بیش از پیش احساس می شود. مدیر کل میراث فرهنگی و گردشگری استان گیلان درباره این ظرفیتها می گوید: کوهستان، مناطق روستایی، فضاهای تاریخی و فرهنگی جزو فضاهایی هستند که اگر قدری با برنامه در موردشان عمل کنیم، به ظرفیتهای بی نظیر گردشگری تبدیل خواهند شد. رضا علیزاده ادامه می دهد: در حوزه ساحلی و در بحث گردشگری دریایی نیز علیرغم برخورداری از سواحل بسیار زیبا، هنوز نتوانسته ایم از این فرصت به خوبی استفاده کرده و با بهره برداری از دریا در زمینه گردشگری دریایی فعالیت داشته باشیم. وی درباره علت های عدم استفاده از این ظرفیتها توضیح می دهد: بخشی از این مشکلات به مقوله ساختاری بر می گردد و بخشی دیگر نیز به نبود یک دیدگاه جامع به مقوله گردشگری در استان مربوط می شود.   علیزاده می افزاید: برای مثال در همین بحث گردشگری دریایی هنوز به دیدگاه جامعی درباره نحوه بهره گیری از دریا نرسیده ایم و سازمان های مربوطه مثل آب منطقه ای و محیط زیست، هنوز دربرخی موارد با میراث فرهنگی اختلاف نظر دارند این در حالی است که اگر بتوانیم به یک اجماع برسیم و قوانین، ضوابط و مقررات حاکم بر سواحل و دریا را به نحوی تبیین کنیم که از این طریق بتوان به جذب سرمایه گذار در این مناطق اقدام کرد، بی تردید می توانیم از دریا به نحو احسن استفاده کنیم. وی همچنین به بهره گیری از ظرفیت مغفول مانده گردشگری روستایی اشاره می کند و می گوید: تعدد روستاها در استان گیلان و در عین حال یکپارچگی آنها کمک زیادی به بهره وری از این روستاها در بحث گردشگری طبیعی می کند و این در حالی است که هنوز در این زمینه نیز نتوانسته ایم به نقطه مطلوب برسیم. علیزاده اشاره می کند: یک بخشی از مشکلات مربوط به زیر ساخت های روستایی می شود که باید با تامین زیرساخت های مورد نیاز، شرایط بهتری در این مناطق فراهم شود و یک بعد دیگر ماجرا نیز مربوط به نگاه فرهنگی حاکم بر روستاهاست. به این معنی که در گردشگری روستایی حتماً باید ترکیب روستاها و بافت آنها حفظ شود چرا که عامل ایجاد جذابیت برای گردشگران همین جاذبه های معماری و مردم شناسی طبیعی حاکم بر روستاهاست. هرچه روستاها بر اساس الگوهای غیر ضابطه مند در این زمینه پیش می روند، از جذابیت های گردشگری آنها نیز کاسته می شود. وی می افزاید: تامین زیر ساخت ها، حفظ بافت روستایی و مردم شناسی و حفظ میراث معنوی و ناملموس روستاها و ترویج کسب و کار روستایی مثل دامپروری و صنایع دستی و کشاورزی باید تقویت شود تا بتوانیم از ظرفیت روستاها به عنوان یکی از غنی ترین منابع گردشگری در استان استفاده کنیم. مدیریت گردشگر راهی به سوی توسعه پایدار اگر چه با احتساب ظرفیت های مغفول مانده استان، گیلان یکی از متنوع ترین استان ها در بحث جاذبه های گردشگری است اما، محیط شکننده این استان نیازمند مدیریت صحیح گردشگر از لحظه ورود تا خروج بوده تا کمترین آسیب به این محیط وارد شود. مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری گیلان درباره مدیریت گردشگری توضیح می دهد: در بحث مدیریت گردشگر دو مقوله حائز اهمیت است یکی اینکه ما از گردشگری انبوه و لجام گسیخته فاصله گرفته و به سمت ترویج گردشگری با علایق ویژه برویم که این مساله به ما کمک می کند تا در بازه زمانی مثل نوروز یا سایر تعطیلات، مورد هجوم گردشگران سازمان نیافته و بی برنامه قرار نگیریم و دوم اینکه تهیه مجموعه های گردشگری بر اساس ظرفیت های موجود گردشگری در استان توسط دفاتر خدمات گردشگری، کمک می کند تا با ارائه این مجموعه ها در بازارهای داخلی و خارجی به سمت مدیریت گردشگر برویم. علیزاده درباره مزایای مدیریت گردشگر می گوید: اول اینکه ورود گردشگر به استان به صورت هدایت شده صورت می گیرد و دوم اینکه معرفی دقیقی از جاذبه های استان خواهیم داشت و تاسیسات و زیر ساخت های گردشگری نیز به صورت نظام مند به بحث گردشگری ورود کرده و مورد استفاده گردشگران قرار می گیرند. اهمیت انتفاع اقتصادی ناشی از ورود گردشگر هرچند هر ساله آمار بالایی از ورود گردشگر به استان اعلام می شود اما آورده های اقتصادی این ورود، تناسبی با میزان آمار حضور گردشگران ندارد. علیزاده در این باره توضیح می دهد: صرف اینکه گردشگر وارد استان بشود نمی تواند موجبات انتفاع لازم که شق اصلی بحث گردشگری است را فراهم کند بلکه باید در قالب گردشگری سازمان یافته، گردشگر را از لحظه ورود تا لحظه خروج از استان کنترل کرده و از سیستم حمل و نقل تا ترانسفر و اقامت و پذیرایی و خدماتی مثل خرید و خدمات مورد انتظار، هدفمند و مدیریت شده باشد. تا نفع اقتصادی هم داشته باشد. وی مدیریت سفر را برای جلوگیری از تبعات منفی زیست محیطی، طبیعی، اجتماعی و فرهنگی ضروری می داند و می گوید: عبور دفاتر خدمات مسافرتی از شیوه های سنتی و ارائه خدمات به صورت حرفه ای و تخصصی، گام بلندی برای توسعه پایدار گردشگری و استفاده بهینه از ظرفیت های موجود است. 1712194 توسعه گردشگری نیازمند اقدامات زیر بنایی است هرچند دفاتر خدمات گردشگری به عنوان مهمترین ارکان صنعت گردشگری می توانند نقش مهمی در رونق و توسعه گردشگری و مدیریت صحیح آن در استان ایفا کنند اما بی شک، اقدامات این دفاتر نیز نیازمند فراهم شدن یک سری امکانات زیر ساختی است. مدیر عامل یکی از دفاتر گردشگری استان گیلان که در بحث ارائه مجموعه های گردشگری به صورت جدی ورود داشته است در این باره می گوید: لازمه توسعه گردشگری در استان، آماده سازی بسترها و زیر ساخت ها برای این مهم است و تا زمانی که این بسترها فراهم نشود، هیچ وقت نمی توان از ظرفیت های بی شمار گردشگری در استان به نحو درستی استفاده کرد. سید رضا کسایی ادامه می دهد: در کنار فراهم شدن امکانات زیر ساختی، محیط گیلان به دلیل شکنندگی بسیار بالا و برخورداری از ظرفیت های طبیعی، نمی تواند پذیرای گردشگران انبوه و بدون برنامه باشد چرا که در صورت عدم مدیریت ورود گردشگر، بعد از مدتی منابع گردشگری دچار آسیب و تخریب خواهند شد. عواید اقتصادی نا متناسب با حضور گردشگر این مدیرگردشگری به عدم مدیریت صحیح در بحث ورود گردشگر به استان اشاره می کند و می افزاید: عدم مدیریت باعث شده تا هرساله و با ورود گردشگران انبوه، تنها چیزی که برای استان باقی بماند، شلوغی و ترافیک و آلودگی و زباله است و این در حالی است که به نسبت میزان ورود گردشگر به این استان، عواید اقتصادی که نصیب استان می شود نیز بسیار ناچیز است. کسایی توضیح می دهد: متاسفانه گردشگران یا گیلان را به عنوان مسیر عبوری انتخاب می کنند و یا در صورت اسکان، نه از امکانات اقامتی بهره می برند و نه حتی در بحث تهیه خوراک باعث سود دهی به گیلان می شوند چرا که اکثراً چادر را برای اقامت خود انتخاب کرده و مواد غذایی شان را هم از مبدا تهیه می کنند. وی به تبعات گردشگری انبوه اشاره کرده و می گوید: این وضعیت نه تنها منفعتی به حال استان گیلان ندارد که حتی به مرور زمان باعث از بین رفتن منابع گردشگری طبیعی هم خواهد شد و همانطور که در استانی مثل مازندران مشاهده می کنید، بسیاری از عرصه های جنگلی تخریب شده و سواحل زیبای این استان نیز با آلودگی جدی مواجه است. کسایی تاکید می کند: البته نمی توان جلوی ورود گردشگر را هم گرفت بلکه باید برنامه هایی ترتیب داد تا ورود گردشگر به استان را به سمت کیفی شدن سوق داده و با جذب گردشگران خاص، زمینه سوددهی را فراهم کنیم. هرچندصحبت درباره گردشگری در استان گیلان مجالی به وسعت جاذبه های گردشگری آن طلب می کند اما با توجه به فرارسیدن فصل تعطیلات و آغاز سفرهای تابستانی، این گزارش فتح بابی است تا در مجالی بهتر به طور گسترده و موشکافانه تر به وضعیت گردشگری در استان و راهکارهایی که می توان از طریق آن به وضعیتی مطلوب دست پیدا کرد، بپردازیم. /مهر

همرسانی کنید:

نظر شما:

security code