به گزارش گیل خبر, اولین قانون مرتبط با خدمت سربازی در سال ۱۲۹۴ با عنوان سربازگیری در مجلس شورای ملی تصویب شد و طی صد سال گذشته تا امروز قوانین و مقررات خدمت وظیفه عمومی، مشمولان و چگونگی خدمت آنان دستخوش تغییر و تحولات زیادی شده است. فروش خدمت سربازی در سال 94 دولت یازدهم در لایحه بودجه ۹۴، پیشنهادی در رابطه با فروش خدمت سربازی به مشمولان غایب به مجلس ارائه کرد و خواستار این شد که مشمولان خدمت وظیفه عمومی که بیش از ده سال غیبت دارند با پرداخت جریمه مدت زمان غیبت، از سربازی معاف شوند تا درآمدهای حاصل از اعطای معافیت های مشمولان غایب بابت تقویت بنیه دفاعی نیروهای مسلح هزینه شود. کمیسیون تلفیق لایحه بودجه 94 هم براساس پیشنهاد دولت در مصوبه ای میزان جرایم تعیین شده برای معافیت از خدمت سربازی مشمولان غایب 8 سال و بیشتر از آن را تعیین و اعلام کرد کسانی که 8 سال به بالا غیبت از سربازی دارند با پرداخت جریمه از خدمت سربازی معاف می شوند. این جرایم برای غایبان زیر دیپلم 10 میلیون، دیپلم 15 میلیون، فوق دیپلم 20 میلیون، لیسانس 25 میلیون، فوق لیسانس 30 میلیون، دکترای غیرپزشکی 35 میلیون، دکترای پزشکی 40 میلیون و پزشکان متخصص و بالاتر 50 میلیون است که با پرداخت این جرایم این دسته از افراد از خدمت سربازی معاف می شوند. بر اساس این مصوبه به ازای هر سال غیبت مازاد بر 8 سال، 10 درصد به مبلغ جریمه اضافه می شود. همچنین غیبت بیش از 6 ماه نیز یک سال محسوب می شود و برای مشمولان متأهل 5 درصد و برای مشمولان دارای فرزند به ازای هر فرزند 5 درصد از مجموع جرایم کم می شود. طبق این مصوبه کمیسیون تلفیق، دارندگان این نوع کارت های معافیت، از نمایندگی مجلس، عضویت در شوراهای اسلامی و انتصاب در سمت های مدیریتی دولتی محروم هستند و نمی توانند همچون فردی که خدمت سربازی را انجام داده از تمامی مزایا برخوردار باشند. این مصوبه کمیسیون تلفیق البته مخالفانی هم دارد، همچنان که پیش از این هم خرید خدمت سربازی در اوایل دهه هفتاد با انتقادهای زیادی روبرو بود که منجر به توقف آن شد. نهایتا نمایندگان مجلس در هفته های آینده و در جریان رسیدگی به بودجه در صحن علنی مجلس برای تبدیل آن به قانون تصمیم گیری می کنند. پیشینه خرید خدمت سربازی طرح خرید خدمت سربازی اولین بار در سال ۱۳۷۰ از سوی شورای عالی امنیت ملی برای مشمولان غایب داخل و خارج از کشور به تصویب رسید. مطابق این طرح مشمولان خارج از کشور با پرداخت معادل ریالی ۱۶ هزار و ۳۰۰ دلار بر مبنای ۱۷۵ تومان شامل طرح خرید خدمت سربازی و بخشودگی غیبت می شدند. البته این مبالغ برای مشمولین داخل از کشور به مراتب کمتر بود. اما این طرح در سال های ۷۰ و ۷۱ تنها به مشمولان خارج از کشور اختصاص نداشت و با گذشت زمان شامل جوانان و مشمولان داخل کشور هم شد. هر چند که با اجرای آن بسیاری از جوانان توانستند از این طرح استفاده کنند اما جوانانی هم بودند که امکان تامین هزینه لازم برای خرید خدمت سربازی را نداشتند. خرید خدمت سربازی به تدریج اعتراض ها و نارضایتی هایی را به وجود آورد، چه اینکه بسیاری این طرح را به نفع ثروتمندان و به ضرر افراد کم درآمد و فقیر جامعه می دانستند که به واسطه نداری امکان خرید خدمت سربازی برای فرزندانشان را نداشتند. سرانجام اجرای این طرح با بالا گرفتن انتقادات متوقف شد. اگرچه پیش بینی قوانین و مقرراتی برای پرداخت جریمه سربازی و معافیت از سربازی در مواردی خاص به ویژه برای ساکنین خارج از کشور لازم و ضروری است اما از سویی رعایت بند 9 اصل سوم قانون اساسی مبنی بر "رفع تبعیضات‏ ناروا و ایجاد امکانات‏ عادلانه‏ برای‏ همه‏، در تمام زمینه‏ های‏ مادی‏ و معنوی‏" در تدوین و تصویب قوانینی از این دست که با آحاد جامعه و اقشار مختلف سروکار دارد ضروری به نظر می رسد تا احساس تبعیض بین فقیر و غنی حتی در شرایط اضطرار کشور از نظر کاهش درآمدهای نفتی در مردم به وجود نیاید.   /پارسینه