مقامات عربستان سعودی سامانهای الکترونیکی برای زائران برخی کشورها راهاندازی کردهاند تا بر اساس قرعهکشی، مسیری راحتتر و ارزانتر برای رفتن به حج داشته باشند.
از زمانی که همهگیری کووید-۱۹ شروع شد، رویدادهایی که شامل تجمعات عظیم مردم میشود به دلیل نرخ بالای انتقال ویروس به موضوعی نگرانکننده تبدیل شد و پس از آن، اقدامات پیشگیرانه برای محافظت از همه در این دوران سخت انجام شد که البته مراسم حج را نیز به شدت تأثیر قرار داد؛ در مراسمی که سالانه بیش از دو میلیون نفر شرکت میکردند، در سال ۲۰۲۰ تنها به هزار نفر اجازه ورود تحت تدابیر شرایط سختگیرانه داده شد و در سال ۲۰۲۱ نیز اقدامات ایمنی سختگیرانهتری اعمال شد و تنها افراد واکسینهشده مجاز به حضور در مراسم حج شدند.
عربستان سعودی همچنین اپلیکیشنها و رُباتهایی را برای کمک به مردم در طول سفر حج آماده کرد تا میزبان افراد بیشتری باشد، اما استقبال به اندازه قبل از همهگیری نبود. با این حال، امسال با بهبود شرایط یک میلیون زائر برای انجام فریضه حج به این کشور سفر خواهند کرد.
دکتر «عبدالفتاح مشاط» ـ معاون وزیر حج عربستان سعودی ـ به روزنامه الشرق الاوسط گفت: چندین فناوری برای حج امسال به کار گرفته شده است. این وزارتخانه فناوری جدیدی به نام «مطوف» (Motawif) را توسعه داده است که در آن شهروندان برخی کشورها میتوانند برای شرکت در قرعهکشی انتخابی حج اقدام کنند. این برنامه به زائران ساکن در آمریکای شمالی (ایالاتمتحده و کانادا)، اروپا و استرالیا اختصاص داده شده است تا به آنها کمک کند «تاییدیههای بدون نیاز به واسطه» را دریافت کنند، در این صورت بیش از ۳۰ درصد از هزینههای آنها کاسته میشود.
وزارت حج عربستان با اختصاص وبسایتی به این برنامه، از اتباع آمریکای شمالی، اروپا و استرالیا دعوت کرده بود در این سایت ثبتنام کنند تا در صورت برنده شدن در قرعهکشی الکترونیکی، فرآیند صدور مجوز سفر آنها به عربستان با سرعت و هزینه کمتری انجام شود. درحال حاضر، ثبتنام و قرعهکسی در این سامانه برای حج ۲۰۲۲ تمام شده و شرکتکنندگان در این قرعهکشی میتوانند نتیجه را مشاهده کنند.
عربنیوز نیز فرآیند حضور در حج با قرعهکشی را اینگونه شرح داده است: زائران این کشورها پس از ثبت اطلاعات شخصی و مدارک رسمی، از جمله گذرنامه و گواهی واکسیناسیون مورد نیاز برای کووید-۱۹، سپس وارد فرآیند قرعهکشی شده و فرآیند پرداخت آنلاین را تکمیل میکنند. پس از آن درخواستها برای صدور روادید با مشورت مرکز اطلاعرسانی وزارت حج و عمره به وزارت امور خارجه ارسال میشود. این مراحل بدون هیچ واسطه خارجی انجام میشود و علاوهبر تسهیل شرایط، تاثیر مثبتی بر کاهش هزینههای زائران خواهد داشت.
عربستان درحالی برای جذب زائر با قرعهکشی به حج، اقدام کرده که افزایش هزینه خدمات در حج امسال تا حدود یک هزار و ۶۰۰ دلار بیشتر از دورههای پیشین، باعث شده برخی زائران از حضور در مناسک حج امسال انصراف دهند. میانگین قیمت حج امسال به حدود ۴۵۰۰ دلار میرسد.
مقامات حج ایران نیز چندی پیش اشاره کردند برخی کشورهای افریقایی به دلیل افزایش هزینهها از حج انصراف دادهاند. رییس سازمان حج و زیارت ایران همچنین گفته است: به علت انصراف حجاج برخی کشورها از مقامات عربستان خواسته در سهمیه حج ایران بازنگری کند تا زائران بیشتری از ایران در مراسم حج امسال شرکت کنند.