پژوهشگران انگلیسی در بررسی جدید خود، تاثیر مهم کووید-۱۹ را بر عروق مغزی و در بروز بیماریهای مغزی-عروقی ارزیابی کردهاند.
یافتههای این پژوهش نشان میدهند که ناهنجاری عروقی مغز در سراسر نواحی فرونتومپوروپاریتال رخ میدهد که مسئول شکل دادن ترکیب انواع سلولها و متابولیسم است.
کووید-۱۹، اثرات سیستمی متعددی از جمله پیامدهای عصبی و عروقی به همراه دارد. بیماران مبتلا به کووید-۱۹ معمولا از پیامدهای عصبی رنج میبرند؛ از سرگیجه خفیف، سردرد و نابویایی گرفته تا التهاب شدید مغز، سکته مغزی و هذیان.
ضعیف شدن واکنشپذیری عروق مغزی که ظرفیت انقباض عروق مغزی در واکنش به شرایط فیزیولوژیکی به منظور تنظیم جریان خون است، میتواند خطر تخریب عصبی را افزایش دهد. به همین ترتیب، پیامدهای کووید-۱۹ بر عروق مغزی نیز ممکن است بر سلامت مغز تأثیر بگذارند. اگرچه این آسیب حاد با استفاده از تصویربرداری عصبی قابل تشخیص است اما تداوم اثرات بلندمدت آن ناشناخته باقی مانده است.
پژوهشگران انگلیسی، سلامت عروق مغزی ۴۵ بیمار را که در رابطه با شدت کووید-۱۹ در بیمارستان بستری شده بودند، ارزیابی کردند. این پژوهش، مقایسه با توجه به سن و جنسیت را نیز در بر داشت.
دادههای بالینی، از سوابق پزشکی الکترونیکی و ارزیابیهای قلبی، تنفسی و عصبی طی بازدیدهای بعدی که حداقل شش هفته پس از آغاز نشانهها انجام شد، به دست آمدند.
شدت بیماری با توجه به مقیاس پیشروی کووید-۱۹ در "سازمان بهداشت جهانی"(WHO) و نشانگرهای زیستی خون در بیماران بستریشده بررسی شد.
بررسیهای قلبی و تنفسی حداقل ۱۲ هفته پس از ترخیص صورت گرفت. کیفیت زندگی، شناخت و سلامت روان بیماران، با کمک مجموعهای از پرسشنامهها مورد بررسی قرار گرفت. پیشبینیپذیری شدت کووید-۱۹ نیز با استفاده از یک روش شامل چند متغیر آزمایش شد.
پژوهشگران مشاهده کردند که ناهنجاری عروق مغزی، ماهها پس از بستری شدن در بیمارستان به دلیل کووید-۱۹ حاد ادامه داشته است. محل وقوع این ناهنجاریها در نواحی جانبی، پیشانی و گیجگاهی مغز بود که تا حدی با اختلال عملکرد عروق مغزی مرتبط با افزایش سن و بیماری آلزایمر مطابقت دارد.
این اثرات که پس از ابتلا به کووید-۱۹ در عروق مغزی رخ دادند، با شدت بیماری و واکنش میزبان در مرحله حاد بیماری مرتبط بودند. به علاوه، این اثرات با عملکرد شناختی، سلامت روانی و کیفیت زندگی پس از ابتلا به کووید-۱۹ و شش ماه پس از بستری شدن در بیمارستان مرتبط بودند.
پژوهشهای پیشین، از دست دادن گیرنده موسوم به "5-HT1b" را در از دست دادن شناخت دخیل دانستهاند که ممکن است با پیامدهای کووید-۱۹ مرتبط باشد.
این گروه پژوهشی براساس یافتههای خود، ناهنجاریهای عروق مغزی را از طریق دو تفسیر احتمالی، با شدت بیماری مرتبط میکنند. یکی از احتمالات این است که بروز تغییرات در یکپارچگی عروق مغزی، پیامد ناشی از تهاجم مستقیم ویروس است. دومین احتمال، به پیامد ناشی از بروز التهاب در میزبان در واکنش به تهاجم ویروسی اشاره میکند.
پژوهشگران نتیجه گرفتند که ارتباط ناهنجاریهای میکرووسکولار با بروز پیامدهای بلندمدت در بیماران و این واقعیت که آنها یک نشانگر زیستی را به راحتی در دسترس قرار میدهند، یک هدف درمانی بالقوه یا یک نشانگر زیستی در مورد اثر درمان را در پژوهشها نشان میدهد.