۱۴۰۰/۰۷/۱۱ ۱۰:۱۲
گیل خبر/ سالهاست که برخی از مردم از بیماری فیستول رنج می برند و به دنبال درمان قطعی آن هستند. ممکن است زمانی که به این عارضه دچار می شوند، از ناراحتی ندانند چه کنند و بیماری در زندگی آنها اختلال ایجاد کند. زیرا اگر آن را درمان نکنند به مرور زمان حتی در انجام کارهای روزمره هم به مشکل میخورند.
لازم است بدانید که فیستول مقعدی یک روش قطعی درمانی دارد و پیش از اقدام برای درمان باید مطمئن شوید بیماری شما فیستول است یا بیماری هایی مشابه آن است.
ما در ادامه به بررسی این ابهامات می پردازیم و روش درمان قطعی را معرفی می کنیم.
بیماری فیستول مقعدی چیست؟
فیستول مقعدی یا فیستول آنال یکی از بیماری های نشیمنگاهی است. این بیماری به شکل یک تونل دو عضو را به هم وصل می کند. زمانی که در مقعد ایجاد می شود، ممکن است قسمت های مختلفی از راست روده را به بیرون از مقعد وصل کند یا در بانوان منجر به اتصال کانال رکتوم به واژن شود.
در نتیجه یک سر دیگر این تونل به کنار مقعد (روی باسن) سر باز می کند و ترشح دارد.
فیستول چه علائمی دارد؟
فیستول مقعدی با توجه به اینکه در کدام ناحیه از مقعد به سطح پوست رسیده و چه مدت زمانی از ایجاد آن می‌گذرد می‌تواند علائم و نشانه های گوناگونی را در بدن افراد مختلف ایجاد کند.
از مهم ترین نشانه های بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تورم و قرمزی اطراف ناحیه‌ی مقعد که ناشی از تجمع چرک و عفونت است.
وجود آبسه های مکرر و دائمی در اطراف مقعد
التهاب پوست اطراف مقعد که ناشی از عفونت و تخریب بافت های اطراف ناحیه‌ی مقعد و خروج ترشحات چرک آلود است.
تب که ناشی از گسترش عفونت در بدن است.
خروج ترشحات بدبو از محل فیستول که ناشی از ترشحات بد بوی مدفوع و چرک است.
درد که با ریتم ثابت و یا ضربان دار همراه با احساس سوزش به هنگام نشستن، حرکت کردن، اجابت مزاج و سرفه در مقعد و اطراف آن حس می‌شود.
بی اختیاری در کنترل مدفوع و گاز روده
مشاهده‌ی سوراخ فیستول در پوست اطراف ناحیه‌ی مقعد
دلیل یا علت
شایع ترین علت فیستول، آبسه مقعدی است، اگر چه چندین علت احتمالی دیگر هم وجود دارد؛ با این حال بیشتر فیستول های مقعدی در خط میانی باسن و اطراف دریچه مقعد شکل می گیرند. دلایل انواع مختلف آن معمولا یکسان بوده و عبارتند از:
بیماری التهابی روده
عفونت های مقاربتی
ضربه های شدید به کانال رکتوم
تومورها از جمله سرطان خون
بیماری سل
سرطان آنورکتال
ویروس اچ آی وی که تقریباً در یک سوم بیماران با آبسه مقعد و یا فیستول همراه است.
در ادامه چند نمونه از رایج ترین علت های آن را به طور کاملا مفصل مورد بحث قرار داده ایم:
آبسه مقعدی
آبسه مجموعه ای از چرک در ناحیه ای از بدن است. آبسه مقعدی زمانی ایجاد می شود که یک غده کوچک در رکتوم به باکتری آلوده می شود. این عارضه می تواند بسیار دردناک باشد و ممکن است به سایر بیماریهای دیگر مانند فیستول تبدیل شود.
همانطور که کمی پیشتر هم اشاره کردیم، آبسه مقعدی شایع ترین علت فیستول است و باعث ایجاد تقریباً 80 درصد موارد است. تا نیمی از بیماران مبتلا به آبسه مقعدی دچار فیستول مقعدی می شوند.
تشکیل فیستول در موارد زیر بیشتر اتفاق می افتد:
آبسه قبل از درمان می ترکد
مایع به طور کامل تخلیه نمی شود
آبسه به طور کامل بهبود پیدا نمی کند
برای جلوگیری از تبدیل آبسه مقعدی به فیستول، باید به موقع از داروهای ضد میکروبی مناسب استفاده شود. علاوه بر این، اکثر بیماران برای جلوگیری از بروز فیستول، نیاز به برش آبسه با تخلیه کامل چرک داخل آن را دارند.
عفونت های منتقله از راه جنسی
برخی از عفونت های مقاربتی نیز می توانند باعث ایجاد فیستول مقعد شوند. ویروس اچ آی وی و ایدز شامل عفونتی ویروسی هستند که به سیستم ایمنی بدن حمله کرده و آن را ضعیف می کند. این اتفاق می تواند با تشکیل آبسه و فیستول مقعدی منجر به افزایش حساسیت به عفونت و افزایش آن شود.
کلامیدیا و سیفلیس نیز جزو عفونت های مقاربتی هستند که می توانند خطر ابتلا به فیستول مقعدی را در افراد افزایش دهند.
تشخیص
فیستول مقعد یک وضعیت غیر نرمال است که شامل وجود یک کانال چرکی در ناحیه مقعد یا راست روده است که بر اساس علائم اولیه شده قابل تشخیص است. همچنین چندین تست برای تشخیص دقیق وجود دارد که می تواند برای تایید محل فیستول و راهنمایی برای انتخاب روشهای درمان به کار گرفته شود.
برخی از علائمی که به طور واضح به پزشک برای تشخیص دقیق کمک می کنند عبارتند از :
باز شدن سوراخی قابل مشاهده بر روی پوست
درد و التهاب واضح در ناحیه راست روده
ناحیه ای از پوست ضخیم شده در اثر عفونت مزمن، که به آن القایی گفته می شود
ترشح خون یا چرک از مقعد یا پوست اطراف آن
عوارض فیستول مقعدی
عوارض این بیماری در حقیقت به دلیل عدم درمان، پس از عمل جراحی ناموفق یا اقدام نکردن به درمان فیستول پیش می آید. که به طور کلی عبارتند از:
عفونت
بی اختیاری روده
عود فیستول
در ادامه هر یک از این عوارض را با جزئیات بیشتری مورد بحث قرار داده ایم:
بعد از عمل
این عوارض ممکن است سریعا بعد از عمل بوجود بیایند یا با تاخیر نمایان شوند. مشکلات متعددی ممکن است اندکی پس از عمل ظاهر شود. این موارد شامل احتباس ادرار، خونریزی شدید یا ترشح از محل عمل شده، تشکیل لخته در داخل سیاهرگ های موجود که باعث بوجود آمدن هموروئید می شود و اختلال در مدفوع.
سایر عوارضی که معمولاً بعد از عمل ظاهر می شوند ممکن است شامل تنگی مقعد، عود فیستول، بی اختیاری روده و تاخیر در بهبود زخم (زخمی که بیش از 12 هفته بهبود نیافته) باشد. این عوارض خیلی رایج نیستند و بستگی به روش درمان دارند.
عفونت
همه روشهای جراحی هنگام ایجاد برش روی پوست تا حدی خطر عفونت را افزایش می دهند، از جمله روش فیستولوتومی. در چنین مواردی، عفونت فیستول ممکن است در سراسر بدن پخش شود و باعث عفونت سیستمیک شود.
اغلب آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت های مرتبط با جراحی فیستول تجویز می شوند. برای عفونت شدید، ممکن است پزشک بستری شدن در بیمارستان برای تجویز آنتی بیوتیک های داخل وریدی را توصیه کند.
این بیماری مسری است یا ارثی؟
هیچ کدام. در حقیقت فیستول مقعدی بیماری می باشد که نه از طریق خانواده منتقل می شود و نه فرد می تواند آن را از کسی بگیرد. در نتیجه نه مسری است و نه ارثی.
برای درمان فیستول به چه دکتری مراجعه کنیم؟
درد و خونریزی فیستول مقعدی از یک طرف و گسترش عفونت ناشی از آن به سایر نقاط بدن از طرف دیگر می تواند باعث ایجاد مشکلات فراوانی برای شخص گردد و درمان آن را ضروری تر سازد. تشخیص و درمان چنین بیماری هایی به مهارت ، دقت و تجربه ی بسیار زیادی نیاز دارد و چیزی نیست که بتوان درمان آن را به دست هر کسی سپرد.
در این موارد جراح عمومی بهترین گزینه برای مراجعه می باشد.
روش های درمان فیستول مقعدی
ممکن است تا به حال روشهای زیادی برای درمان فیستول مقعدی پیشنهاد شده باشد تا پزشکان طی دوره های مختلف انجام داده باشند. اما امروزه تنها یک یا دو روش قابل اعتماد بوده و بازخورد مثبت دارند. ما تصمیم داریم به طور کلی درباره انواع روشها شما را آگاه سازیم:
فیستولوتومی
رایج ترین نوع جراحی فیستول مقعدی، فیستولوتومی است. در این روش پزشک به طور کامل کانال فیستول را شکافته و چرک داخل آن را تخلیه می کند.
فیستولوتومی ممکن است یکی از موثرترین روش های درمان برای بسیاری از فیستول های مقعدی باشد ولی بیشتر این روش پیش از کشف لیزر درمانی مورد تایید بود. امروزه اینطور نیست.
اگرچه معمولاً فقط برای فیستول هایی که از بیشتر ماهیچه های اسفنکتر عبور نمی کنند مناسب است، زیرا در این موارد خطر بی اختیاری ادرار کمترین است.
اگر جراح تشخیص دهد که ممکن است با این عمل فرد دچار بی اختیاری ادرار شو، ممکن است روش دیگری را برای درمان بر گزیند.
لیزر فیستول مقعدی
درمان فیستول با استفاده از فیبر لیزری دارای شعاعی ساطع کننده می باشد که شامل استفاده از یک پرتو کوچک لیزر برای بستن مسیر کانال چرکی است. امروزه از درمان فیستول با لیزر به عنوان سریع ترین و قطعی ترین روش نام برده می شود که حدودا نیم ساعت از زمان بیمار را میگیرد.
چسب فیبرین
درمان با چسب فیبرین یکی از گزینه های غیر جراحی فیستول مقعدی است. این روش شامل تزریق چسب فیبرین به داخل تونل فیستول بوده و در حالی انجام می شود که بیمار بیهوش باشد. چسب به مهر و موم شدن فیستول کمک کرده و آن را به بهبود سوق می دهد.
سهم پزشکان از رشد ۴۶ درصدی تعرفه ها چقدر است؟
درمان رایگان کودکان زیر ۷ سال در مراکز دولتی از هفته جاری