گیل خبر/ با کنترل فرمولاسیون تولید مواد غذایی و آرایشی بهداشتی مطابق ضوابط فنی و بهداشتی و انجام بازرسی های مستمر و نمونه برداری جهت انجام آزمون های لازم و با حصول اطمینان از ایمنی و سلامت مواد غذایی و آرایشی و بهداشتی تولید و عرضه شده در جامعه ،مسئولیت حفاظت از سلامت عمومی آحاد جامعه را دارا می باشد. معاونت غذا و دارو مجری دانشگاه های علوم پزشکی است که عهده دار تامین و ارتقا سلامت مردم، امنیت غذایی، دارویی، آرایشی و بهداشتی جامعه است.

حفظ ایمنی مواد غذایی از چه لحاظ دارای اهمیت می باشد؟

انجام اقدامات کنترل و بازرسی جهت حفظ ایمنی مواد غذایی و آرایشی، بهداشتی علاوه بر کاهش بیماری های منتقله از طریق غذا ، می تواند منافع اقتصادی و اجتماعی نیز با خود به همراه داشته باشد. کاهش هزینه های مراقبت های بهداشتی برای افراد آسیب دیده و بهره وری بهبود یافته کاهش هزینه ها در سیستم مراقبت های بهداشتی کشور از طریق بهبود سلامت آحاد جامعه حائز اهمیت می باشد.

مقررات سازمان غذا ودارو در خصوص تولید کنندگان متخلف چیست؟

مطابق با مجموعه قوانین مواد خوردنی و آشامیدنی و آرایشی و بهداشتی مصوب سال 1346 واصلاحات سال 1353 در خصوص تخلفات صورت گرفته در زمینه تولیو و عرضه محصولات نامنطبق اقدامات قانونی صورت می گیرد.

در صورتیکه مصرف کنندگان از محصولی شکایت داشته باشند نحوه پی گیری شکایت به چه صورتی است؟
با مراجعه حضوری یا تلفنی با واحد شکایات اداره نظارت برمواد غذایی و آرایشی و بهداشتی مورد را مطرح و در اسرع وقت موضوع طی انجام بازدید و نمونه برداری توسط کارشناسان اداره نظارت بر مواد غذایی مورد بررسی واقع گردیده و از نتیجه به صورت کتبی شاکی را مطلع
می نمایند. همچنین برای تسهیل امور و کاهش مراجعات ارباب رجوع در ایام شیوع کوید 19 بزودی سامانه ثبت شکایات نیز راه اندازی خواهد گردید.
پروانه ساخت مواد غذایی و آرایشی بهداشتی چیست ؟
مجوزی است که به موسسه اجازه می دهد تا فرآورده مورد نظر خود را طبق مشخصات ارائه شده و تائید شده به بازار عرضه نماید. لازم به ذکر است پروانه ساخت پس از صدور پروانه بهره برداری و پروانه مسئول فنی صادر می گردد. ضروری است مصرف کنندگان در هنگام خرید محصولات غذایی و آرایشی بهداشتی تولید داخل به شماره پروانه ساخت و همچنین نشان سازمان غذا و دارو با تصویر سیب رنگی که بخش سمت راست آن آبی و سمت چپ به شکل برگ با رنگ سبز می باشد توجه نمایند. بر اساس قانون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درج نشان سازمان غذا و دارو و شماره پروانه بهداشتی ساخت یا واردات یا شناسه نظارت بهداشتی بر روی برچسب مواد و فرآورده های غذایی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی تولید داخل و وارداتی اجباری است. با استفاده از این محصولات نه تنها سلامت افراد تضمین می شود بلکه در صورت بروز احتمالی عوارض ناشی از مصرف آن ها، می توان از تولیدکنندگان و توزیع کنندگان به مراجع قانونی شکایت کرد.
مصرف کنندگان باید در هنگام خرید مواد خوراکی به چه نکاتی دقت کنند؟
محصولات خوراکی عرضه شده باید مطابق ضوابط و قوانین سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دارای پروانه ساخت معتبر باشند. همچنین مصرف کنندگان جهت مبارزه با قاچاق کالاهای سلامت در حوزه غذا از مصرف محصولات غذایی وارداتی فاقد برچسب اصالت کالا خودداری نمایند. و از طریق سیستم رهگیری درج شده بر بروی بر چسب اصالت از سلامت کالا اطمینان حاصل نمایند.
اطلاعات درج شده بر روی طرح لیبل محصولات باید شفاف، خوانا و غیر قابل پاک شدن باشند، درج هرگونه اطلاعات که باعث گمراهی مصرف کننده شود ممنوع بوده و جرم محسوب می شود .
در هنگام خرید به شرایط نگهداری درج شده برروی بر چسب محصولات دقت نموده و به خصوص از خرید محصولات لبنی پاستوریزه که در بیرون یخچال و در معرض نور خورشید نگه داری می شوند اکیدا"خودداری نمایند .در هنگام مصرف مواد غذایی نیز به نحوه آماده سازی و مصرف مواد غذایی دقت شود به طور مثال کنسرو های ماهی حتما به مدت بیست دقیقه جوشانده شده و سپس مصرف گردند .
در خصوص نحوه استفاده مردم از نشانگرهای رنگی به عنوان راهنمای تغذیه ای توضیح دهید.
هدف از نشانگرهای رنگی کمک به مصرف کننده به منظور شناسایی ویژگی های تغذیه ای محصول است تا با توجه به شرایط جسمی، وضعیت سلامتی و فعالیت فیزیکی نیازهای شخصی، انتخاب آگاهانه داشته باشند. درج نشانگر های رنگی تغذیه ای برای محصولات بسته بندی شده که دارای قند ، نمک یا چربی می باشند الزامی است
با توجه به شیوع کرونا درسال جاری اهداف و برنامه های اداره نظارت بر مواد غذایی در این خصوص چیست ؟
امسال نیز با توجه به شیوع کرونا علاوه بر انجام بازرسی و بازدید های مستمر از کلیه واحد های تولیدی مواد خوردنی و آرایشی ،بهداشتی استان، رعایت پروتکل های بهداشتی توصیه شده جهت جلوگیری از شیوع حداکثری ویروس کرونا مورد بررسی واقع شده و در صورت مشاهده تخلف برخوردهای قانونی در این خصوص انجام می پذیرد . علاوه براین آغاز پویش رژیم غذایی سالم با هدف افزایش ایمنی در برابر کرونا از طریق کاهش مصرف قند ،نمک و چربی / کنترل نشانگرهای تغذیه ای و افزایش فعالیت و تحرک بدنی و تقدیر از واحدهای تولیدی که با هدف حفظ و ارتقا سلامت مصرف کنندگان کاهش موثری در میزان قند و نمک و چربی محصولات داشته اند و یا محصولی با ویژگی های نوآورانه و یا فراسودمند تولید نموده اند، نیز از سایر برنامه های سازمان غذا و دارو در این خصوص می باشد.
در خصوص محصولات غذایی فساد پذیر و دارای اهمیت چه کنترل های ویژه ای صورت می پذیرد؟
با عنایت به اهمیت کنترل و نظارت مستمر بر تولید و عرضه محصولات غذایی فساد پذیر و دارای اهمیت از نظر ارزیابی خطر مانند فراورده های لبنی و فراورده های گوشتی ، تشدید نظارت و انجام بازرسی و نمونه برداری مستمر برای کنترل کیفیت محصول نهایی ،مواد اولیه مورد استفاده و فرآیند تولید بصورت ماهیانه انجام می پذیرد.و درصورت مشاهده عدم انطباق اقدامات قانونی لازم انجام و گزارش اقدامات نظارتی و قانونی به اداره کل نظارت برفراورده های غذای و آشامیدنی سازمان غذا و دارو ارسال می گردد.
با توجه به استقبال مردم از سبزیجات پاک و ضدعفونی شده آماده مصرف اداره نظارت بر مواد غذایی و بهداشتی چه کنترلی بر روی این محصولات دارد؟
در این خصوص تمهیدات بازدید مستمر وکنترل و پایش کارخانجات تولیدی به لحاظ کنترل انواع آلودگی های میکروبی و شیمیایی در حال انجام است و جهت آشنایی مصرف کنندگان این محصولات تایید شده بهداشتی در فروشگاه های بزرگ سطح شهر ارائه می گردد.

با توجه به اهمیت نان به عنوان قوت غالب در تغذیه روزانه مردم ،معاونت غذا و دارو چه نظارت هایی بر تولید آرد و نان در استان انجام می دهد؟
با توجه به اهمیت کیفیت گندم در تولید آرد در کارخانجات تولیدی و اهمیت موضوع غنی سازی آرد با آهن و اسید فولیک بازدید های مستمر ماهیانه از کارخانجات تولیدی آرد در سطح استان انجام می پذیرد و میزان آهن و اسید فولیک مورد پایش و ارزیابی واقع می شود.
در همین راستا درجه بندی کارخانجات تولید آرد استان گیلان با حضور اعضای کمیته ارزیابی شامل کارشناسان نظارت بر مواد غذایی معاونت غذا و دارو، نمایندگان اداره استاندارد و شرکت غله استان به عمل آمده است ، گفتنی است که طی این بازدیدها ممیزی بر اساس چک لیست آئین نامه اجرایی و ارزیابی و درجه بندی کارخانجات آرد بررسی و تکمیل می گردد. همچنین وضعیت گندم کارخانجات تولیدی ، تجهیزات کارخانه، کیفیت بوجاری و تجهیزات آن ، کیفیت آرد ، امکانات آزمایشگاهی ، نظافت و رعایت موازین بهداشتی به منظور این درجه بندی مورد بررسی قرار می گیرند.

با توجه به ماندگاری بالای محصولات غذایی کنسروی و شیر های فرادما ، آیا مسئله کاربرد نگهدارنده ها دراین محصولات صحت دارد؟
بر خلاف تصور عموم مردم که مدت طولانی نگهداری کنسروها را ناشی از مواد نگهدارنده می دانند حقیقت امر این است که غذاهای کنسروی مواد نگهدارنده ندارند.علت ماندگاری طولانی مدت این دسته از محصولات به فرایند تولید کنسرو ها مربوط است. از آنجاییکه غذاهای کنسرو شده طی فرایند دمایی بالایی تولید می شوند باکتری های عامل فساد در آنها از بین رفته است و به علت نوع بسته بندی خاص آنها امکان ورود مجدد این عوامل به درون قوطی وجود ندارد به همین دلیل دارای ماندگاری طولانی مدت می باشند.

 استفاده از مواد نگهدارنده در لبنیات ممنوع است.
با وجود اینکه طبق مقررات وضع شده در صنایع غذایی، استفاده از مواد نگهدارنده در شیر و فراورده‌های آن ممنوع است، اما برخی هنوز فکر می‌کنند پاکت شیری که می‌توان آن را به‌مدت طولانی نگهداری کرد، مملو از موادی برای این منظور است.
این که چرا برخی شیرهای پاکتی( فرا دما )، قابلیت نگهداری تا شش ماه نیز دارند به فرایندهای حرارتی با دستگاه‌های تخصصی مربوط می‌شود. دو فرایند در افزایش مدت ماندگاری شیر تأثیرگذار است؛ یکی مراحل حرارتی و دیگری شکل و نوع بسته‌بندی که چندین لایه دارد. در پاستوریزاسیون، شیر را به‌مدت 15 ثانیه در دمای 75 درجه گرما می‌دهند که تمام میکروب‌های بیماری‌زا مانند میکروب عامل بیماری تب‌مالت و 90 درصد میکروب‌های غیربیماری‌زای آن از بین می‌رود اما مدت زمان ماندگاریشیر پاستوریزه در یخچال محدود است ،. به همین دلیل فرایند استریلیزاسیون مطرح می‌شود که در آن شیر، حرارت غیرمعمول 145 درجه را به‌مدت دو ثانیه تحمل می‌کند.گفتنی است شیر فرا دما بعد از فرآیند استریلیزاسیون، دارای هیچ میکروبی زنده ای نمی باشد؛ که دلیل اصلی ماندگاری بالای چنین محصولاتی است .شایان ذکر است این ماندگاری تا قبل از باز شدن درب بسته بندی بوده و به محض باز شدن بسته محصول باید در یخچال نگهداری شده و ظرف مدت حداکثر سه تا چهار روز مصرف گردد.