گیل خبر/ هما جورابچی* خانه ترابی که با فعالیت های معمارانه، فرهنگی و هنریش آشنای مردم علاقمند است، امسال برای دومین سال پیاپی اقدام به برگزاری رویدادی جهانی همزمان با دیگر نقاط دنیا نمود. 

با تلاش اعضای تیم احیای خانه ، اینستالیشن «پارک جایگزین پارکینگ» در مساحتی کوچک از خیابان بحرالعلوم اجرا گردید و فضایی دلنشین بدست آمد که هرکس می توانست چند ساعتی مطابق فرصتش از آن بهره ببرد. مردم آمدند و رفتند، دوستان، آشنایان،رهگذران. برخی ایستادند و پرسیدند، برخی نشستند و گپ زدند، کتابخانه ی این رویداد کتاب هدیه گرفت. آفتاب بود، چای بود،کیک بود و عکس و خاطره سازی و انرژی مثبت.
«پارک جایگزین پارکینگ» حرکت نمادینی بود که نخستین بار توسط جان بلا ( طراح شهری و طراح فضاهای عمومی) و همکارانش صورت گرفت. آنها تصمیم گرفتند باین شکل اعتراض خود را به وضعیت ماشین محور شهرها اعلام کنند؛ در یک روز آفتابی، آن ها به طور موقت درجای پارک یک خودرو که خالی مانده بود، رول چمن طبیعی پهن کردند. یک نیمکت و یک گلدان که درآن درختچه کاشته بودند رویش گذاشتند ودورش را نشانه گذاری کردند و خود ازآن دورشدند. وسط روز دیدند که رهگذری ایستاد،برنیمک نشست،کفشهایش را درآورد و شروع کرد به نهار خوردن. چند دقیقه بعد یک نفر دیگر هم اضافه شد. چیزی نگذشت که آن دو شروع کردند به صحبت کردن. بلا و همکارانش موفق شده بودند. آن ها توانستند فرصتی برای تعامل اجتماعی در مقیاسی کوچک خلق کنندکه قبلا هرگز در آن خیابان وجود نداشت. انتشار تصاویر این رویداد در رسانه ها و اعلام تمایل مردم برای انجام کارهایی مشابه منجر به این شد که این حرکت انسان محور جهانی شود. نامی برآن گذاشتند و روزی مشخص در سال برای انجامش انتخاب کردند.

«سومین جمعه ی ماه سپتامبر هرسال (معادل آخرین جمعه¬ی شهریورماه) رویداد «پارک جایگزین پارکینگ» در کشورها و شهرهای مختلف برگزار می¬شود.» درواقع این رویداد تبدیل شده به یکی از پرطرفدارترین مداخلات مردمی داوطلبانه در طراحی فضای شهری که هدفش کاستن از سطح مورد اشغال اتومبیل در شهر و اختصاص آن به انسان پیاده ، ایجاد یک فضای مکث شهری و تبدیل موقت فضایی بی احساس به فضایی خاطره انگیز می باشد. فضایی که قبلا فقط می شد از کنارش عبورکرد تبدیل می شود به فضایی که می توان در آن مکثی کرد، نشست، مطالعه کرد، معاشرت کرد و بعد به راه خود ادامه داد.
خانه ترابی مفتخر است که توانست بار دیگر پیام این روز جهانی را بازتاب دهد؛ انسان دوستی، انسان محوری و اهمیت قائل شدن برای انسان در جایگاهی بالاتر از ماشین در طراحی فضاهای شهری، ارزش محیط زیست و قابلیت ارتقای کیفیت زیست انسان به کمک طبیعت.
امسال نیز همچون سال گذشته خانه ترابی تنها تیمی بود که در رشت وشاید در ایران این رویداد را برگزار کرد. سالها پیش خالقان این ایده رسما اعلام کردند؛
« این اتفاق خوب مال ما نیست. ما مالک این رویداد نیستیم.این یک ایده است. باید کل دنیا آن¬را با هم قسمت کنند.»
تیم احیای خانه ترابی امیدوار است سال آینده علاقمندان بیشتری در این رویداد مردمی شرکت کنند. افرادی که به شهر و آینده ی آن دل بسته اند و به دنبال فضایی آرام تر، دلنشین تر و بدون هیاهوی همیشگی حضور خودروها می گردند. این ، یک رویداد غیر سیاسی، بی حاشیه و انسان مدارانه است.
زیباترخواهد شد اگر سال آینده تیم های زیادی این روز را گرامی بدارند و پارک موقت مطلوب خودرا برای چند ساعت جایگزین یک پارکینگ کنند. فوق العاده خواهد بود اگر برنامه های مختلف، متنوع و خلاقانه در جای جای کشورمان و در خیابانهای مختلف شهر رشت برگزار گردد.

* آرشیتکت و عضو تیم احیای خانه ترابی