گیل خبر/ در سیل اخیر، گیلان و مازندران با خسارت های فراوانی روبه رو شدند. براساس کارشناسی ها بیش از 1350 میلیارد تومان خسارت به زیرساخت ها و دیگر بخش های این دو استان وارد شد. با وجود اطلاع رسانی ها توسط رسانه های دو استان، اما خبر دیگری هم توسط کانال هواشناسی گیلان فورکا منتشر شده بود که متاسفانه در لا به لای اخبار پیرامون سیل پنهان ماند. خبر این بود که پس از سیل، انبوهی از زباله های حاشیه رودخانه ها به داخل تالاب انزلی سرازیر شده اند. در حالی که پس از سیل برخی از زیرساخت ها و راه ها در حال بازسازی هستند، اما نفس تالاب انزلی به شماره افتاده است.  نبود مدیریت جامع پسماند موجب افزایش زباله ها در روستاها و شهرها و گاه دپوی آنها در محدوده رودخانه ها شده است. بارندگی های اخیر زباله های زیادی را وارد تالاب انزلی کرده است؛ تالابی که میزبان انواع آلودگی ها و فاضلاب های صنعتی و شهری است. بر این اساس تعداد زیادی از فعالان محیط زیست از این موضوع گلایه کرده اند. از نظر آنان تا مدیریت پسماند در گیلان نتواند به وضعیت زباله ها سر و سامان دهد، وضعیتی بهتر از این نخواهیم داشت. بی توجهی به ضرورت تفکیک زباله در این رابطه «احسان هادی پور» اداره حفاظت محیط زیست بندر انزلی به همشهری گفت: متولی زباله ها سازمان پسماند استان است. وقتی مدیریتی برای زباله وجود ندارد، طبیعی است که با هر باران و سیل زباله های حاشیه 7 رودخانه استان وارد تالاب انزلی شود. ما از هر نهاد و سازمانی هم که شکایت کنیم-کما این که از سازمان پسماند شکایت کرده ایم- تا زمانی که به مساله تفکیک زباله در استان پرداخته نشود و برای ساماندهی آن چاره ای در نظر نگیرند، وضعیت همین است. بارش ها نجات دهنده نیستند بسیاری از کارشناسان معتقدند که مدیریت ناصحیح در حفظ و نگهداری از عرصه های طبیعی، همچنین رهاکردن زباله ها در طبیعت توسط برخی مردم شرایطی به وجود آورده که بارش ها به جای احیای منابع طبیعی در حال خطر، بر مشکلات می افزایند و به تعبیری دیگر، برخی بارش ها حتی نجات دهنده نیستند.   یک فعال محیط زیست در انزلی گفت: باید نهادهای محیط زیستی و سازمان های مرتبط بیش از پیش در حوزه آموزش مردم برای تفکیک زباله تلاش کنند تا نهادینه شود. «لیلا مسروری» افزود: این اولین بار نیست که شاهد هجوم زباله ها از داخل رودخانه ها به تالاب هستیم. بارها درباره ساماندهی زباله و رها کردن آن در حاشیه رودخانه ها یا جنگل هاهشدار داده ایم. چقدر باید منتظر بمانیم تا مسئولان چاره ای اساسی برای بهبود وضعیت بیندیشند. وی ادامه داد: فاضلاب های خانگی و شهری و صنعتی وارد آب رودخانه ها و تالاب انزلی می شوند، از طرف دیگر وارد اکوسیستم طبیعی هم می شوند که محل زندگی و زادآوری صدها پرنده و جاندار دیگر است. شهرداری های استان باید چاره ای بیندیشند یا دولت اعتبار ویژه ای برای کارخانه های زباله سوز تخصیص بدهد. حجم انبوه زباله ها در تالاب  یک فعال محیط زیست دیگر نیز به همشهری گفت: متاسفانه زباله های حاشیه رودخانه ها از طریق سیل وارد تالاب انزلی شده و در نهایت به دریای کاسپین ریخته می شوند. برای بهبود وضعیت تالاب انزلی و جمع آوری زباله ها، اداره حفاظت محیط زیست استان یک دستگاه زباله روب خریداری کرد که در ایستگاه «قلم گوده» مستقر بود. «مجید لاهوری» ادامه داد: نکته ای که وجود دارد این است که زباله های سطحی تالاب در روزهای بارش شدید و جریان آب زیاد انباشته می شوند، بنابراین عملا دستگاه زباله روب هیچ کاربردی ندارد، چون فقط در شرایط عادی جوی می توان از آن استفاده کرد. وی افزود: ما در نظر داشتیم با همکاری گروه های محیط زیستی و تهیه یک قایق، وارد تالاب شویم و زباله ها را جمع آوری و تالاب را تمیز کنیم ولی متاسفانه این ایده عملی نشد. حجم زباله ها زیاد است و برای انتقال آنها باید چندین کامیون در نظر گرفته شود. در هر حال برای پاکسازی به تجهیزات نیازمندیم. اجرای قوانین مدیریت پسماند توسط شهرداری تالاب انزلی سال هاست که از هر طرف تهدید می شود. کاهش حقابه، آتش سوزی، ورود فاضلاب و زباله به تالاب، انباشت رسوبات و تصرف اراضی پیرامون تالاب از جمله تهدیداتی است که تالاب با آن دست و پنجه نرم می کند. مسئول کمیسیون محیط زیست انجمن طرفداران توسعه انزلی با تاکید بر اهمیت اجرای اصولی قوانین مدیریت پسماند توسط شهرداری اظهار کرد: وضعیت دفع پسماند با توجه به وجود تالاب نیازمند رسیدگی است. از سوی دیگر فرهنگ سازی باید به معنای واقعی اتفاق بیفتد و رویدادهای نمایشی در این زمینه تاثیرگذار نیست. «محمد امین معصومی» گفت: در بعضی موارد به گفته بعضی از پلاژداران و کسبه، زباله های پراکنده در ساحل توسط خودشان جمع آوری می شود، اما کیسه های زباله جمع شده با وجود تماس با شهرداری، منتقل نمی شوند و زباله ها مجددا توسط احشام و حیوانات ولگرد پراکنده می شود. وی ادامه داد: بر اساس برنامه پنجم توسعه دفع غیر بهداشتی زباله ممنوع است. بر این اساس شهرداری های شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت، شهرهای ساحلی و شهرهای حاشیه تالاب های داخلی در جهت مدیریت پسماند شهری موظفند تا پایان سال چهارم برنامه پنجم، پسماندهای خود را با روش های نوین و فناوری های جدید و اولویت روش های آلی (ارگانیک) از قبیل ورمی کمپوست بازیافت کنند. فرهنگ بازیابی گم شده است یک فعال محیط زیست در انزلی گفت: هر ساله درباره مشکل زباله انتقاداتی وجود دارد و وعده هایی هم داده می شود؛ این در حالی است که حجم تولید زباله بسیار بالاست. ما بیش از حد از پلاستیک استفاده می کنیم. همچنین بسیاری از شهروندان و روستاییان تفکیک زباله از مبدا را رعایت نمی کنند.  «لیلا مسروری» ادامه داد: ما فرهنگ بازیابی خود را گم کرده ایم. در گذشته های دور در روستاها از زباله های تر کود درست می کردند یا آن را به دام می دادند. از تولیدات شهر هم چندان استفاده نمی شد و مایحتاج مردم در روستاها تولید می شد.  وی بیان کرد: اکنون که فرهنگ غذایی و شیوه زندگی تغییر کرده نباید بگذاریم که زباله های روستایی رها شوند. هفته ای دوبار می توانیم اقدام به جمع آوری زباله کنیم. اگر آموزش مداوم در خصوص تفکیک زباله ارائه شود نیز قطعا تاثیرگذار است. فرشته رضایی-همشهری