گیل خبر/ رضا زمانی شهرداری رشت یکی از اولین شهرداریهای کشور بوده که مجموعه بناهای آن در اوائل سلطنت رضا شاه ( 1304-1302 ) احداث شده است حاج میرزا خلیل که از مشروطه خواهان بود مأمور تأسیس بلدیه شهرداری گردید و انجمن شهر به ریاست حاجی میرزا یوسف خان و عضویت سیدمهدی رئیس الواعظین ناصرالتجار ، میراحمد امام ، میرزا ابوطالب ، میرمنصور هدی و به نام انجمن بلدیه به او کمک فکری میکردند . در شماره 12 روزنامه نسیم شمال که در سال 1286 ه . ش منتشر شد نخستین اداره بلدیه رشت پس از انتخاباتی که در روز دهم بهمن 1286 برای تشکیل انجمن بلدیه برگزار شد همزمان با تهران تأسیس شد . طی حدود 110 سال یعنی از سال 1286 تا سال 1396 شهر رشت 65 شهردار را تجربه کرده است از نامهایی مانند جهانگیر سرتیپ پور ، محمدعلی دادور و عبدالله شیرخانی در پیش از انقلاب و احمد رمضانپور ، هادی الماسی ، مرتضی شگفت و محمدعلی ثابت قدم در پس از انقلاب اما با توجه به این سابقه و مدنیت هنوز رشت از جایگاه مطلوبی در توسعه شهری برخوردار نیست یکی از نکات قابل توجه و مهم اینکه طول عمر میانگین دوره تصدی شهرداران رشت 20 ماه (یکسال و هشت ماه) بوده است در حالی که حداقل مدت 4 تا 5 سال برای شهردار مدت متعارفی است که موجب ثبات مدیریت شهری را فراهم میکند . به نظر میرسد بخشی از بی ثباتی در شهرداری رشت نبود روابط سیستماتیک و شفاف بین شورا و شهرداری است که موجب تشدید اختلافها و در نهایت برکناری شهردار بعنوان تنها گزینه اعمال نظارت و کنترل شورا بر شهرداری می گردد . البته این موضوع فقط مختص شهر رشت نمیباشد در پژوهش مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهری تهران (1385) متوسط طول عمر مدیریت شهردار در 203 شهر مورد بررسی 2 سال و 6 ماه برآورد شده است و طول عمر مدیریت شهردار به تدریج از شهرهای کوچک به بزرگ کاهش یافته و طول عمر مدیریت شهردار در تحقیق مذکور در آذربایجان شرقی (در 57 شهر) 2 سال و 3 ماه (تبریز 2 سال و 6 ماه) ، فارس 2 سال و 7 ماه (شیراز 2 سال و 5 ماه) ، گیلان 49 شهر (2 سال و 6 ماه) رشت و انزلی 1 سال و 6 ماه برآورد گردیده است که البته میدانیم پس از تاریخ آن تحقیق (1385) در بسیاری از شهرهای بزرگ ایران تغییراتی در جهت ثبات مدیریت شهری بوجود آمده است اما متأسفانه در شهر رشت کماکان همان مسیر طی میشود . پس از آنکه در یکصد و نود و دومین جلسه شورای چهارم رشت محمدعلی ثابت قدم (متولد 1353 رشت) از دانش آموزان دبیرستان کوشیار و از فارغ التحصیلان شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی با ده رأی اعضای شورای شهر رشت از شهرداری عزل شد سریال عزل و انتخاب شهردار رشت مجددأ تکرار شد و در حالیکه عمر شورای چهارم به روزهای پایان خود نزدیک میشود که قبل از محمدعلی ثابت قدم این شورا در ابتدای کار خود ابراهیم خلیلی شهردار اسبق رشت را انتخاب و مجددأ استیضاح نمودند شاید بازخوانی بخشهای از خاطرات ابراهیم خلیلی شهردار رشت در کتاب شصت و یکمین شهردار بتواند بخشی از روابط شهردار و شورای چهارم را واکاوی کند . « اعضای شورای شهر از بین سی و یک کاندیدای شهرداری برای شهردار شدن تصمیم گرفتند که ابراهیم خلیلی با یازده رأی موافق و سه رأی سفید و یک رأی مخالف شهردار و سکاندار رشت باشد » و وی « از تاریخ سوم آذر ماه 1392 رسمأ بعنوان شهردار کلان شهر رشت آغاز بکار کرد» (ص 2)     اما از همان آغاز آقای شهردار با موارد بدیعی روبرو شد از جمله «شهردار رشت با پای پیاده از محل کار به خانه می رفته است چون یکی از اعضاء شورای شهر ماشین شهردار را در اختیار داشته و شهرداری حتی قادر به تأمین ابتدائی ترین نیازهای مدیران خود بدلایل مختلف نبود"(ص22) و الیته از ابتدا شهردار متوجه چالش بزرگ در خصوص تمایل اعضای شورا به شهردار شدنشان شد » آنها بنا داشتند تا یک نفر از بین خود را بعنوان شهردار انتخاب کنند و گقته میشد که حداقل 3 نفر هم از اعضای شورا طالب شهردار شدن بودند و برای رسیدن به صندلی شهرداری به جد تلاش میکردند و سعی داشتند تا با همراهی کردن رفقای خود در شورا رویا شهردار شدن خود را به واقعیت تبدیل کنند" (ص19) البته این فقط تنها مشکل شهردار نبود بلکه «برخی اعضای شورا به جد معتقد بودند که من باید در همان روزهای نخستین به سرعت تغییرات لازم مورد نظر را اجرا کنم »(ص26) و در روزهای آغازین کار جلسه ای شبانه با شهردار تازه بر پا میکنند .     و طی جلسه ای شبانه در دفتر شخصی یکی از اعضای شورا و با حضور 9 نفر به اتهامات در زمینه تغییر و تحول رسیدگی شد و مطالب غیرواقعی که شهردار میخواست بدون اطلاع قصد جابجائی کسانی را که مورد نظر این اعضا نیستند داشته باشند «و»  در این جلسه که تا پاسی از شب ادامه یافت  ماحصل آن شد که شهردار باید تکلیف جدی به تبعیت از نظرات جمع حاضر داشته باشد و « در همه موارد بدون توجه به نظرات و خواسته های  دیگر اعضا که در آن جلسه حضور نداشتند » کاری انجام ندهد البته قبلأ در جلسه عمومی «همین دوستان تأکید داشتند که شما نماینده پانزده عضو شورا هستید و باید کاملأ نسبت به همه پانزده نفر مقید و متعهد بمانید » (ص29و 30) و شهردار محترم هم متعجب و « متحیر و درمانده بودم که چه پاسخی را بیان کنم»(همان صفحه) و در همان جلسه « تصمیم دیگری نیز گرفته شد و قرار شد جلسه محرمانه دیگر برای جابجائی ها تشکیل شود و در نهایت آن جلسه تشکیل شد» و شهردار محترم در آن حضور یافت و « قرار شد جلسه محرمانه باشد و هیچ خبری از آن درز نکند» که البته « تنها ساعتی پس از پایان جلسه تماسهای مختلف از طرف افراد و رسانه ها راجع به مطالب و محتویات جلسه به ریز و دقیق مطرح شد» (ص33) . به هر حال با توجه به اینکه شورای پنجم از آغاز بدنبال بررسی کاندیداهای حائز صلاحیت شهرداری در رشت میباشد باید علاجی بر روابط شورا و شهردار و بی ثباتی بر مدیریت شهرداری رشت چاره کرد . بویژه اینکه دوباره زمزه های حضور یکی از اعضای شورای چهارم بعنوان شهردار رشت شنیده میشود که امیدواریم شورای پنجم صرف نظر از تمایلات فردی اعضاء و اختلاف نظرها به یک چهره ملی برای توسعه رشت و ارتقاء کیفیت زندگی مردم نجیب رشت بیاندیشد که رشت ما بقول حضرت حافظ شهری است پر کرشمه و خوبان ز شش جهت .   گیل خبر: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.