معاون شهردار انزلی امروز درباره حضور لهستانی ها اظهار کرد: لهستانی ها با هماهنگی وزارت امور خارجه و به همراه نماینده وزارت خارجه در انزلی وارد این شهرستان شدند.
موسی فکور تصریح کرد: تعدادی از سربازان لهستانی در انزلی مدفون هستند و آنها برای انجام کف سازی قبور به انزلی آمده بودند و احتمالاً بار دیگر برای اجرای عملیات به انزلی می آیند.
روز گذشته تعداد 6 نفر از مهندسان لهستانی برای برآورد هزینه ترمیم، مرمت و نگه داری قبور سربازان لهستانی کشته شده در جنگ جهانی دوم به انزلی سفر کردند و از نزدیک قبرستان ارامنه را مورد بازدید قرار دادند.
گورستان ارامنه یادگار تلخ جنگ جهانی دوم 1939 ـ 1945 و مربوط به لهستانی هایی است که در جنگ جهانی دوم به بندر انزلی پناه آورده بودند، این آرامگاه نماد دوستی ایران و لهستان در سال های نه چندان دور بوده و با همکاری شورای بزرگداشت جنگجویان و شهدای لهستانی مرمت شده اما بازدید برای عموم آزاد نیست.
بسیاری از مهاجران لهستانی که برای همیشه در بندر انزلی ماندند پس از فوت در تکه زمین مربوط به لهستانی ها در گورستان ارامنه انزلی مدفون شدند.
در سال 1942، دولت لهستان با اقلیت ارامنه بندرانزلی به توافق رسید که طبق این توافق در آن زمان مالکیت بخش وسیعی از گورستان ارامنه را در بر می گرفت و در همان سال 639 تن از لهستانی ها در همان جا به خاک سپرده شدند که از این تعداد، 163 تن نظامی و 476 تن غیرنظامی بودند که در انزلی بیمار شده و در گذشتند.
گورستان ارامنه در انزلی دارای دیواری بلند، در ورودی آهنی و سر دری آجری است که در آن عبارت «گورستان لهستان» حک شده و علاوه بر این صلیبی سنگی بر فراز سر در نصب شده که در جناحین آن دو عقاب سنگی یا گیلونی «نماد لهستان» قرار دارد.
گورها در چهار محوطه مشخص با صلیب های چوبین برفرازشان قرار دارند و مدت ها پیش لوحه ای در وسط گورستان با این مضمون وجود داشت، «آوارگان لهستان»، آنان که از میهن خود به زور تبعید شدند، دلتنگ بازگشت به آشیانه بودند، امّا، بیماری و بینوایی ساییدشان، پس، به ناچار اینجا در خاک بیگانه فرو خفتند.
کتیبه دیگر در قبرستان ارامنه مذکور نصب شده که مضمون آن این است: «دعای خیر خدا بدرقه راه سربازان، زنان، مردان و کودکان لهستانی باد که از زادگاهشان کوچانده شدند و در راه بازگشت به خانه شان، در نتیجه تبعید، زندان و بازداشت در سرزمین غربت در گذشتند و در اینجا مدفون شدند».
در سال 1955، کارگزاری دیپلماتیک جمهوری خلق لهستان، گورستان را نوسازی و گورها را نوآرایی کرد و سنگ گورها را از سیمان به رنگ میخک و با نام فوت شدگان مانند گورستان تهران آراستند و سپس معبرها و راه روهای بین گورها را با سبزه حصاربندی کردند.
در سال 1964، با ابتکار کارگزاری دیپلماتیک لهستان، لوحه یادبود خراب شده مجدداً بازسازی و بنا به موقعیت عصر، کتیبه عوض شد و اکنون نوشته چنین است، به یاد سربازان، زنان، مردان و کودکان لهستانی که هنگام بازگشت به میهن در سرزمین بیگانه در گذشتند و در اینجا به سال 1942 دفن شدند.
گورستان انزلی دومین گورستان بزرگ لهستان در ایران بوده که امروزه با ابتکار مرکز مراقبت از یادبودهای دوران جنگ و سفارت لهستان در تهران قرار است این گورستان بازسازی شود.
فارس
نظر شما: