بگفت آنجا به صنعت در چه کوشند ؟ بگفت: اندوه خرند و جان فروشند! (نظامی) دکتر-مهدوی -پرسش مطرح در این یادداشت این است :آیا هر کسی قیمتی دارد؟ در این راستا ،همه ما گاه ،در پاره ای از محافل و مجالس رسمی و یا غیررسمی ! شنیده ایم که : در بازی ایام نهایتاً، فلان کس را همه خریده اند! اینکه آدمی برای نام ونان زندگی خود را، در معرض فروش این وآن بگذارد سخنی سخت ،باورنکردنی ولی اتفاق افتادنی ست. توضیح اینکه: هر چند که دیر زمانی ست که در سپهر عقلانیت و آزادی ،بازار برده گیری ،برده داری و برده فروشی به محاق رفته است ، امّا و هزارامّا مع الوصف، مزدوری وخودفروشی به اشکال مختلف ، خاصّه در بازار سیاه ی سیاست کماکان، متاعی متداول است خودکامگان سوداگر همواره ، حیثیت و هویّت آدمی را ،از او دریغ می ورزند تا اورا همچنان در کمند سر سپردگی از خود اسیر نگه دارند در همه ی قرون و اعصار تاریخ ،خریداری جان افراد، رشوه ستاندن ، اجیر کردن، تطمیع نمودن ،باغ سبز نشان دادن و در یک کلمه ، به رقیّت در آوردن افراد طمع ورز، شگردی پررمق و صنعتی پر رونق بوده است . شگرد و صنعتی کثیف که امروز هم ، با پرده های رنگین و ننگینِ “تغییر موضع!” ، “اخوّت دینی” ، “مصلحت زمانه “،” خدمات دهی در حوزه انتخابیه !” و … در حال اجرا می باشد . رجّاله ها و دمجنبانک های فریفته قدرت و ثروت دامی نهاده و گرفتار می کنند! چنان که خود نیز ، بسی پیش تر از این ، در دامها و شبکه های مختلف گرفتار افتاده اند! این قصه پر غصّه که “یکی داستان است پر آب چشم را ” قدری رقیق تر و فنّی تر، تقریر می کنیم : علمای اخلاق ، در علم اخلاق ، اصولاً مال حرام را به سه بخش تقسیم کرده اند. ۱- حرام بالذّات که ،به عین نجاسات همانند خون ،سگ ،خوک ،بول ،منی ،مدفوع و … اطلاق می شود ۲- حرام بالعرض که ، به واسطه ضرر جانی یا مواردی نظیر آن، استفاده کردن از آن ،حرام می شود مانند : قضای مسموم یا خاک و ذغال ۳- کسب غیر مشروع ،که هر گونه اموال ، از به دست آمدن طرق غیر شرعی را شامل می شود همانند : ربا ،رشوه،و … رشوه های موجود در جامعه – که از موارد اموال حرام محسوب می شوند – عموماً به دو نوع “مادی” و “معنوی” تقسیم می شوند که به اجمال می توان گفت : به رشوه هایی که در آن کالا ،شیء و مقولات سودمندی نظیر : پول ،زمین ،مقام به افراد اجیر و خود فروخته پرداخت می شود ، رشوه خواری مادی گفته می شود و رشوه هایی که در آن ، سپاس و ستایش و تعریف اوصاف مطنطن یافت می شود ، رشوه های معنوی می گویند . مثلاً، به منتقدان گفته می شود: چرا تنها منفیّات کار ما گفته می شود ؟ .کار مثبت هم گفته شود ( توجّه شود در این قبیل از موارد مراد از مثبت گرایی،همان مجیز گویی می باشد !). بسیاری از عالمان اخلاق مقدمه ی رشوه خواری مادی را ، پذیرفتن رشوه های معنوی می دانند در واقع بستر مناسب را ، برای پذیرفتن رشوه های مادی در انسان فراهم می سازد . بر همین اساس ، شاید بتوان خطِّ مقدم و خاکریز نخست شیطان به انسان را ،رشوه ی معنوی جامعه یا اافراد ،به انسان دانست . به راستی ارزش و بها ء و قیمت هر فرد چه قدر است ؟ نقطه شکست شخصیّتی ، اعتقادی هر یک از ما با چه مبلغ و قیمتی و یا با قبول چه نوع هدیه ،مقام ومنصبی آغاز می شود ؟ چگونه با ثمن بخس ،آبروی فقر و قناعت بر باد می رود و آزادگی و تفرّد ،چگونه خاکستر می گردد ؟ این ها پرسش هایی ست مرد افکن که هر یک از ما در آزمون های سخت این زمانه -با انتخاب های خود- باید به آن پاسخی درخور بدهیم . بی تردید ، دستیابی به آزادی ، پیش شرطی دارد که آن ،نخواستن خیلی از خواستنی های لغزنده است . “ابوالفضل بیهقی” می گوید : “خردمند آن است که به نعمتی و عشوه ی که زمانه دهد، فریفته نشود و به حذر باشد از باز ستاندن که سخت زشت ستاند و بی مهابا … “ آری، اگر قدرت واقعی ” نه گفتن” در تو نباشد ، آری گفتن هایت هم ،همه عقیم ند! بر گردیم به پرسش آغازین این یادداشت ،آیا هرکسی قیمتی دارد ؟آری برادر ، برای هر انسانی قیمتی ست چنانکه امام رادمردان تاریخ علی (ع) می فرمایند : ای انسان ! تو موجودی عظیم و گرانبها هستی که بهایت، بهشت است پس خود را به چیزی غیر از آن ، نفروش . ای غلامت عقل و تدبیرات و هوش چون چنینی خویش را ارزان فروش ؟! (مولوی) دکتر سید حجت مهدوی سعیدی “استاد دانشگاه” گیل خبر: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.