به گزارش گیل خبر ، بررسی توانمندی های کشاورزی گیلان به ویژه طرح یکپارچه سازی اراضی شالیزاری، توسعه صنایع تبدیلی و سایر موارد موضوع گفتگوی امروز خبرگزاری مهر است که با حضور " علیرضا شعبان نژاد " رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان به این مهم پرداخته می شود. آقای شعبان نژاد عدم اجرای طرح یکپارچه سازی شالیزارها بصورت کامل یکی از موانعی است که مراحل تولید محصولات کشاورزی بصورت ماشینی گیلان را با مشکلاتی مواجه کرده است از برنامه ریزی های جدید سازمان برای اجرای این طرح دیر آشنا در گیلان چیست؟ شعبان نژاد: اجرای طرح یکپارچه سازی شالیزارها پیش نیاز تحول بنیادین در بخش تولید برنج است از اینرو می طلبد مسئولان به این طرح مهم توجهی ویژه داشته باشند. عدم اجرای این طرح بصورت کامل از موانعی که مراحل تولید محصول برنج بصورت ماشینی گیلان را با مشکلاتی مواجه کرده است. اجرای طرح یکپارچه سازی شالیزارها به تبع پیش نیاز بیشتر تحولات بنیادین مورد نیاز در بخش تولید برنج است. این طرح از سال 1374 در استان گیلان شروع شد، از 238 هزار هکتار اراضی شالیزاری استان 180 هزار هکتار قابلیت تجهیز و یکپارچه سازی را دارد. تاکنون 68 هزار هکتار اراضی شالیزاری گیلان تجهیز و نوسازی شده است، در بازه زمانی سه تا چهار ساله 55 هزار هکتار اراضی شالیرزاری استان از محل فاینانس تجهیز و نوسازی خواهد شد. کاهش هزینه های کاشت، داشت و برداشت، کاهش سختی کار، تعدیل استفاده از نهاده های کشاورزی و در نهایت اقتصادی شدن این بخش از مزیت های مهم طرح یکپارچه سازی شالیزارها است. مالکیت های کوچک، قطعات نامنظم و ناهموار، نبود جاده های مواصلاتی، کانال های آبیاری و زهکشی مناسب مشکلات عمده ای را بر سر راه تولید برنج در استان قرار داده است. با هدف افزایش بازده تولید برنج، مکانیزه کردن کشت، امکان کشت دوم، بهبود حفاظت خاک و مدیریت مزرعه، ارتقای وضعیت اقتصادی و اجتماعی جامعه کشاورزی و در نهایت افزایش بهره وری از سال 1374 طرح یکپارچه سازی و تجهیز و نوسازی اراضی در شالیزارهای سنتی استان آغاز شد. آقای شعبان نژاد بفرمائید چند درصد تولیدات کشاورزی گیلان فرآوری می شود و به عبارتی چند درصد محصولات کشاورزی استان در چرخه صنایع تبدیلی و تکمیلی استان می شود؟ شعبان نژاد: در حال حاضر یک میلیون و 700 هزار تن انواع محصولات کشاورزی در استان فرآوری می شود. علاوه بر این مجوز فرآوری سه میلیون تن انواع محصولات کشاورزی اعم از داخل و خارج استان از سوی این سازمان صادر شده است. در حال حاضر یک میلیون و 700 هزار تن انواع محصولات کشاورزی در استان فرآوری می شود، از این میزان یک میلیون و 100 هزار تن شلتوک برنج و بقیه مربوط به سایر محصولات کشاورزی است. توجه به چگونگی نگهداری و مراحل تبدیل و تکمیل فرآوری محصولات کشاورزی به صورت فرآورده های قابل مصرف و با کیفیت خوب دارای ضرورت و اهمیت خاصی است. چنانچه فناوری پس از تولید در رابطه با جمع آوری، عمل آوری، تبدیل، تکمیل و نگهداری محصولات کشاورزی مورد توجه نباشد مقدار متنابهی از محصولات دامی و گیاهی از بین خواهد رفت و یا با کیفیت مناسب و در زمان مناسب عرضه نخواهد شد. در ضمن امروزه مدیریت استفاده از ضایعات کشاورزی و صنایع تبدیلی و تولید محصولات با ارزش افزوده بالا و سرمایه گذاری مناسب و همچنین استفاده از فناوری های نوین بسیار مورد توجه جوامع پیشرفته قرار گرفته است. صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی نقش و تاثیر بسیاری از ابعاد مختلف در این بخش داشته و دارد. افزایش ارزش افزوده، توسعه صادرات، کاهش ضایعات و همینطور کاهش ریسک در بخش کشاورزی از عمده ترین فوائد توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در این بخش است. توسعه و حمایت از این صنایع می تواند نقش حیاتی در توسعه بخش کشاورزی دارد. نقش و اهمیت صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی در راستای نگهداری و فرآوری مناسب و جلوگیری از ضایعات برای توسعه این بخش کاملا آشکار می شود. آقای شعبان نژاد با توجه به اینکه توسعه صنایع تبدیلی می تواند در افزایش درآمد کشاورزان موثر باشد چرا این نوع صنایع در استان آنطوری که باید و شاید شکل نگرفته است؟ شعبان نژاد: توسعه زیرساخت های فرآوری محصولات کشاورزی در گیلان ضرورتی انکارناپذیر است، توسعه صنایع تبدیلی می تواند در افزایش درآمد کشاورزان موثر باشد. بررسی ها نشان می دهد اغلب ارزش افزوده بخش کشاورزی در حوزه صنایع تبدیلی است. توسعه زیرساخت های بخش فرآوری و صنایع تبدیلی محصولات کشاورزی در استان یک ضرورت است. فرآوری محصولات کشاورزی ضمن سودآوری برای تولیدکنندگان در حوزه اشتغال، تامین سلامت مواد غذایی، کاهش ضایعات محصولات و غیره بسیار موثر است. با افزایش تولید می تواند به اشتغال پایدار رسید از اینرو می طلبد مسئولان به این مهم توجهی ویژه داشته باشند. متاسفانه در حال حاضر درصد زیادی از محصولات کشاورزی در پروسه بازاررسانی تبدیل به ضایعات و از گردونه مصرف خارج می شود. با وجود امکانات بالقوه فراوان و تولید انواع محصولات کشاورزی در استان به دلیل فقدان صنایع تبدیلی و تکمیلی کافی در بخش کشاورزی و همچنین صنایع بسته بندی، نگهداری مناسب و کافی مقدار زیادی از این تولیدات در اثر حمل و نقل و نگهداری طولانی و نامناسب ضایع و از بین می رود. با توجه به اینکه عمده ترین تولیدکنندگان محصولات کشاورزی روستائیان هستند که از این طریق کسب درآمد می کنند بنابراین توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در این بخش می تواند به افزایش درآمد این قشر زحمت کش نیز منجر شود. ایجاد این صنایع در بلند مدت و کوتاه مدت منفعت های بسیاری برای کشاورزان خواهد داشت و گسترش این صنایع باعث تثبیت سطح درآمد و افزایش سود کشاورزان می شود. به هر حال بازاریابی و بازاررسانی یکی از ارکان اساسی توسعه بخش کشاورزی است، بخش مهمی از بازاریابی تشکیل و توسعه صنایع تبدیلی و فرآوری محصولات کشاورزی است. ایجاد صنایع فرآوری محصولات کشاورزی و دامی از ضایعات محصولات به شدت جلوگیری می کند.  آقای شعبان نژاد بفرمائید برای فروش مناسب محصول برنج چه برنامه ای دارید؟ شعبان نژاد: با مصوبه مجلس شورای اسلامی و ابلاغ دولت اکنون تولید و تنظیم بازار انواع محصولات کشاورزی یکسان سازی شده است. در گذشته تولید محصول و تنظیم بازار بصورت مجزا مدیریت می شد. هدف سازمان جهاد کشاورزی استان افزایش تولید است، این افزایش هم به نفع مصرف کنندگان و هم به نفع تولید کنندگان است. افزایش قیمت تا یک حدی هم به نفع مصرف کنندگان و هم تولید کنندگان است. اگر این قیمت از حد منطقی بگذرد به نفع تولیدکنندگان هم نخواهد بود چون دولت ابزارهای که در اختیار دارد منجر به واردات محصول و تولید کنندگان با مشکل مواجه می شوند. توسعه صنایع فرآوری در استان یک ضرورت اجتناب ناپذیر است، توسعه این صنایع زنجیره بازاریابی در بخش کشاورزی را کامل می کند و همچنین باعث اشتغال فارغ التحصیلان و دست اندرکاران بخش های مرتبط با کشاورزی می شود. اهداف ایجاد و گسترش صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی و روستایی شامل کمک به بهبود سطح زندگی روستائیان از طریق افزایش درآمد سرانه، حرکت برای استفاده بهینه از امکانات و منابع موجود در مناطق روستایی، تولید بخشی از کالای مورد نیاز کشور در مناطق روستایی و کاهش ضایعات محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده بالاتر برای محصولات است. از دیگر اهداف می توان به ایجاد زمینه های مناسب برای افزایش مهارت ها و شکوفایی استعدادهای روستائیان، کمک به کنترل مهاجرت های بی رویه و کاهش ناهنجاری های اجتماعی، کمک به افزایش صادرات غیر نفتی کشور و ایجاد اشتغال مولد برای جمعیت مازاد بر فعالیت های بخش کشاورزی را نام برد. آقای شعبان نژاد بفرمائید برای توسعه کشت دوم از هم اکنون سازمان چه برنامه ریزی های انجام داده است؟ شعبان نژاد: امسال 90 هزار هکتار از مزارع کشاورزی استان به زیر کشت دوم انواع محصولات کشاورزی می رود. کشت دوم از جهاتی برای سازمان جهاد کشاورزی استان و مردم می تواند حائز اهمیت باشد. زمین های کشاورزی استان حداکثر چهار ماه سال زیر کشت رفته و اغلب کشاورزان در این بازه زمانی فعال هستند. این سازمان به دنبال ترویج کشت دوم در استان است و از کشاورزان به شدت در راستای این کشت مهم حمایت خواهد کرد. کشت دوم باعث افزایش تولید ملی، رفع نیاز جامعه، افزایش درآمد کشاورزان و در نهایت رفاه نسبی زارعان را به همراه دارد. امسال پیش بینی می شود 90 هزار از مزارع کشاورزی استان به زیر کشت دوم انواع محصولات کشاورزی برود. سازمان جهاد کشاورزی برای توسعه کشت دوم بذر و کود مورد نیاز را در اختیار کشاورزان استان قرار می دهد. در سال های اخیر کارشناسان کشاورزی استان سعی وافری داشته تا کشاورزان را به مزیت های کشت دوم آگاه کنند و با این اقدام تولید در واحد سطح، درآمد و بهبود وضعیت معیشتی کشاورزان را افزایش دهند. متاسفانه هنوز در اکثر اراضی مستعد کشاورزی گیلان فقط کشت نخست انجام می گیرد و زمین های حاصلخیز در بقیه ایام سال بدون استفاده رها می شوند. توسعه کشت دوم از اولویت های اقتصادی این استان است که امیدواریم مورد توجه بیشتر کشاورزان قرار گیرد. به دلیل محدودیت مالکیت های اراضی کشاورزی گیلان تنها راه نجات و مقرون به صرفه کردن کشاورزی انجام کشت های متفاوت و ترکیبی در مزارع تحت عنوان کشت دوم است و این مهم، اراده کشاورزان گیلانی را می طلبد. مهمترین مزیت کشت دوم بر محور افزایش تولید و اشتغال استوار است و باعث ایجاد و تداوم اشتغال کشاورزی در طول سال و موجب افزایش تولید می شود. وی در ادامه بهره وری از اراضی کشاورزی و افزایش درآمد کشاورزان و در کنار این مسائل، کاهش جمعیت آفات، پایداری کشت اول، کاهش بیماری مزارع از قبیل کرم ساقه خوار و حفظ محیط زیست را از جمله مزایای کشت دوم عنوان کرد. آقای شعبان نژاد بفرمائید برای توسعه کشت محصولات جدید از قبیل زعفران، استویا و غیره که سابقه کشت در گیلان را ندارند و شرایط آب و هوای استان امکان کشت این نوع گیاهان را می دهد چه برنامه های دارید؟ شعبان نژاد: کیفیت تولید پیاز زعفران در گیلان بسیار عالی است هم اکنون تولید پیاز زعفران گیلان در مرحله ترویج و توسعه قرار دارد. کشت گیاه استویا بصورت آزمایشی در سطح استان در حال انجام است بر ضرورت توسعه زیر ساخت های فرآوری این گیاه در گیلان تاکید کرد. کشت زعفران در املش، سیاهکل، تالش، رودبار و سایر مناطق استان با موفقیت همراه بوده است، هم اکنون تولید زعفران در گیلان حد تجاری نبوده بیشتر خود مصرفی است. وی در ادامه با اعلام اینکه در زمینه تولید و فروش پیاز زعفران در استان نتیجه خوبی کسب شده است، افزود: کیفیت تولید پیاز زعفران در گیلان بسیار عالی است و این مهم در مرحله ترویج و توسعه قرار دارد. بخش کشاورزی نقش مهمی در کاهش بیکاری جامعه دارد چرا که با سرمایه کم هم می توان در این بخش ایجاد اشتغال کرد. سه متغیر کلان رشد اقتصادی، اشتغال و تجـارت بخـشی از مباحـث مهـم اقتـصاد کـلان و سیاست ها و برنامه های اقتصادی کشورها محسوب می شوند. اشتغال یا بیکاری بیشتر بـه دلیل تبعات اجتماعی خاص به عنوان یکی از شاخص های اساسـی ارزیـابی اقتـصاد قلمـداد مـی شـود. وی بر لزوم توسعه صادرات کشاورزی با هدف گسترش اشتغالزایی در این بخـش تاکید کرد و اظهارداشت: : بخش کشاورزی از مهمترین بخش های اقتصادی کشور بوده که سهم بزرگی در اشتغال کشور دارد. به هر حال بیکاری به عنوان یک پدیده مخرب اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی مطرح بوده و رفع این مهم همواره از جمله دغدغه های اساسی برنامه ریزان بوده است. منبع : خبرگزاری مهر