به گزارش گیل خبر ، گمانه زنی ها بر سر «تمدید» مذاکرات از روز چهارشنبه هفته گذشته قوت گرفت؛ این احتمال آنجا قوی تر شد که محمدجواد ظریف بعد از چند دور رایزنی و مذاکره فشره و سخت با جان کری وزیرخارجه آمریکا، در نشست های خبری خود با رسانه ها اعلام کرد« آنقدر پیشرفت داشته ایم که به روسایمان بگوییم؛ این روند، ارزش ادامه دادن دارد. این؛ توصیه من است و مطمئن هستم که جان کری نیز همین توصیه را مطرح خواهد کرد.»
خبر تمدید مذاکرات گرچه بارها و بارها از سوی مقامام ایرانی و اعضای هیئت های مذاکره کننده 1+5 تایید و تکذیب شد و آنها بر ادامه یافتن مذاکرات تا 20 جولای تاکید می کردند اما در نهایت مذاکرات زودتر از موعد تعیین شده به پایان رسید و دو طرف توافق کردند تا مذاکرات را برای 4 ماه دیگر یعنی 25 نوامبر روزی که توافق ژنو یک ساله خواهد شد، ادامه دهند. چه آنکه بنا بر بیانیه مشترک ظریف و اشتون «هنوز فاصله ی قابل توجهی پیرامون برخی از موضوعات اساسی باقی مانده که نیاز به زمان و تلاش بیشتری دارد.»
امری که از سوی عراقچی مذاکره کننده ارشد کشورمان به تفصیل بیان شد و او از اختلافات محتوایی بر سر میزان غنی سازی، راکتور اراک و فردو خبر داد: «در توافق نهایی اختلافاتی که داریم غنی سازی و میزان غنی سازی است، که در خصوص میزان و ظرفیت آن اختلاف نظر وجود دارد و در این باره ایده های مختلفی مطرح شده است. آنچه برای ما اهمیت دارد این است که برنامه غنی سازی ما چشم انداز صنعتی شدن دارد و باید حفظ شود. مقام معظم رهبری فرمودند 190 هزار سو باید تولید کنیم، برای امروز نیست یک چشم انداز صنعتی است که باید در هر راه حلی حفظ شود.»
وی می گوید«بحث ها در موضوع اراک و تغییرات در آن، هنوز هست. در بحث فردو و نظارت های سازمان پروتکل الحاقی اختلافات کم و بیش وجود دارد. در 15 روزی که درباره توافق صحبت می کردیم، 80 درصد درباره دو موضوع اول بود. دوره اعتمادساز هم یکی از موارد مورد اختلاف ما بود. فکر می کنیم طرف مقابل معتقد است اگر در این موضوع توافق حاصل شود ،در بقیه موارد توافق حاصل خواهد شد.»
استقبال دولتی های آمریکا از تمدید مذاکرات/جمهوری خواهان همچنان معترض
تمدید مذاکرات ژنو گرچه به بیان بسیاری از طرف های درگیر در این مذاکرات فرصت مناسبی برای حل اختلافات باقیمانده است، اما استقبال آمریکا از این تمدید شاید بیش از دیگر اعضای گروه 5+1 باشد. چه آنکه پیش از این نیز برخی تحلیلگران معتقد به آن بودند که آمریکا تمایل زیادی به پایان سریع مذاکرات ندارد و تلاش واشنگتن بیش از آنکه بر اتمام مذاکرات در موعد مقرر باشد بر فشار بر ایران برای عقب نشینی از خواسته ها و پیشنهاداتش است تا اینگونه پرانتزها و شکاف های ایجاد شده در مذاکرات را به نفع خود و متحدانش پر کند.
در همین راستا بود جان کری وزیر خارجه آمریکا چند دقیقه بعد از اعلام رسمی تمدید توافقنامه ژنو در بیانیه ای از این تصمیم حمایت کرد و گفت «روشن است که ما پیشرفت ملموسی در مذاکرات جامع خود داشته ایم، اما هنوز در برخی موارد فواصل واقعی وجود دارد. اکنون ما یک متن پیش نویس داریم که موضوعات اصلی را پوشش می دهد، اما هنوز تعدادی پرانتز و جای خالی در این متن وجود دارد.»
وزیر خارجه آمریکا که خود نیز هفته گذشته برای شرکت در مذاکرات هسته ای به وین سفر کرده بود، یکی از موارد اصلی اختلاف را بحث میزان غنی سازی ایران اعلام کرده و گفت: «هنوز فاصله های بسیار واقعی در موضوعاتی نظیر ظرفیت غنی سازی در تأسیسات غنی سازی نطنز وجود دارد. این مسئله یکی از بخش های بسیار مهم در هر توافق جامع بالقوه ای است. روی این بحث و همچنین موارد دیگر، هنوز باید کار بسیار بیشتری انجام دهیم.»
کری همچنین با بیان اینکه «دیپلماسی زمان می برد»، تاکید کرد: «برای آنکه مشخص شود که می توان به توافق رسید یا نه، نیاز به پافشاری و مداومت وجود دارد.» وزیر خارجه آمریکا در پایان هدف از تمدید مذاکرات را بهره گیری از پیشرفت های به دست آمده در مذاکرات اعلام کرده و نوشته است که در این مدت برنامه هسته ای ایران معلق می ماند که این به نفع آمریکا و متحدانش است.
مری هارف سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در پیام توییتری خود درباره تمدید مهلت مذاکرات ایران و 1+5 نوشت: «تمدید برنامه اقدام مشترک تا 24 نوامبر، به ما مهلت می دهد تا به توافق جامع برسیم.»
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تأکید کرد که «تمدید مهلت مذاکرات به واسطه پیشرفت هایی بود که در مذاکرات حاصل آمد و همچنین بر اساس مسیر پیش رویی است که طرفین مذاکره در نظر دارند.»
در همین رابطه جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید هم طی بیانیه ای اعلام کرد «چشم انداز روشنی برای رسیدن به توافق جامع هسته ای با ایران بر سر برنامه هسته ای با این کشور وجود دارد که تمدید مهلت این مذاکرات را ضروری کرد.»
ارنست در این بیانیه تأکید کرد: «تمدید مهلت این مذاکرات به ما اجازه می دهد مذاکره با ایران را در حین اطمینان از تعلیق برنامه هسته ای این کشور در خلال گفت وگوها ادامه دهیم.»
اما حمایت مقامات دولتی آمریکا از تمدید مذاکرات ژنو درحالی صورت می گیرد که اختلافات در کنگره این کشور بر سر تمدید مذاکرات مشهود است. آنگونه که رییس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا بلافاصله پس از اعلام توافق ایران و 1+5 برای تمدید مهلت مذاکرات هسته ای، با صدور بیانیه ای ایران را به بازی «پلیس خوب، پلیس بد» برای خریدن زمان متهم کرد.
این نماینده جمهوری خواه کنگره با بیان اینکه تمدید مذاکرات را «پیشرفت نمی دانم»، گفت: «به نظر می رسد ایرانی ها با روش پلیس خوب، پلیس بد، زمان بیشتری خریده اند... با ادامه چرخش سانتریفیوژها ایران تصور می کند که زمان به نفع آن هاست.»
وی که بارها خواستار اقدامات سختیگرانه و تحریم علیه ایران شده بود، تاکید کرد«افزایش فشارهای اقتصادی بر ایران، دست ما را (در مذاکرات) تقویت می کند، اما دولت با این حرف مخالف است. اما آن ها باید از تلاش های کنگره برای افزایش فشارهای اقتصادی بر ایران، ممنون باشند.:
این درحالیست که برخی خبرهای منتشر شده از سوی مقامات دولتی آمریکا حامیان اسرائیلی این کشور نیز از تمدید مذاکرات حمایت کرده اند. آنگونه که «لس آنجلس تایمز»، به نقل از یکی از مقامات ارشد دولت آمریکا اعلام کرد که رژیم صهیونیستی که مدام نگران آن است ایران بمب اتم بسازد و همیشه از توافق موقت ژنو بین ایران و 1+5 ابراز تردید و بدگمانی می کرد، به دولت «باراک اوباما» رئیس جمهور آمریکا اعلام کرده است که از تمدید مهلت مذاکرات ایران و 1+5 حمایت می کند.
در همین راستا رئیس کمیته اطلاعات سنای آمریکا نیز در بیانیه ای ضمن تأکید به پایبندی ایران به مفاد توافق موقت ژنو تصریح کرد که از تمدید مهلت مذاکرات حمایت می کند زیرا توافق دیپلماتیک بهتر از هرگونه جایگزین دیگری است.
«دایان فینستین» تاکید کرد: «به وضوح مشخص است که برای رسیدن به توافق نهایی زمان بیشتری نیاز است. من به شدت از تمدید مهلت این مذاکرات حمایت می کنم زیرا توافق دیپلماتیک بهتر از هرگونه جایگزین دیگری است.»