گیل خبر/ رضا حقی

پیرو انتصاب استاندار گیلان و انتخاب شهردار رشت در هفته های اخیر دوره جدید مدیریت استانی و شهری شروع شده است‌. هردو مقام مسئول فساد ستیزی را سرلوحه کار خود اعلام کرده‌اند.
شاید یکی از علت های این اقدام داشتن رتبه صدر جدولی در کشور باشد که متاسفانه نصیب استان ما شده است. درتعریف فساد اداری گفته‌اند - فساد عبارت است از مجموعه طرح ها، تصمیمات، کارها، برخوردها و روابطی که در محیط اداره برخلاف خط‌مشی عمومی کشور و قوانین حاکم بر جریان امور اداری و اهداف منافع جامعه به وقوع می پیوندد و موجب تباهی منافع عمومی و بیهودگی اداره می شود. محققان فساد را به انواع گوناگون تقسیم بندی کرده اند از جمله،
الف - فساد فرد، اخذ رشوه های اندک از جانب کارکنان دولت برای رفع مشکلات اشاره دارد.
ب- فساد سازمان یافته، زمانی که بقای نظام ها به وجود فساد بستگی پیدا می کند و در این حالت سازمان‌ها، مقررات و هنجارهای رفتاری با فساد تطبیق پیدا میکند.
ج - فساد بزرگ، هنگامی که مسئولان سطح بالای دولتی و سیاستمداران در قرار داد و طرح‌های بزرگ که جنبه ملی دارند اعمال نظر می‌کنند و سودهای کلان به دست می آورند.
در همین راستا فساد اداری را به سه دسته تقسیم می کنند.
۱- فساد اداری سیاه، کاری که از نظر دولت و مردم منفور است و عامل ان باید تنبیه شود، مانند دریافت رشوه.
۲- فساد اداری خاکستری، کاری که از نظر دولت منفور است اما جامعه ممکن است نسبت به آن بی تفاوت باشد، مانند کوتاهی کارمند در اجرای قوانینی که بین مردم محبوبیتی ندارد.
۳- فساد اداری سفید، کاری که ظاهراً مخالف قانون است ولی اجرای آن از نظر دولت و مردم زیاد با اهمیت نیست مانند چشم پوشی از موارد نقض مقرراتی که در اثر تغییرات اجتماعی و فرهنگی، ضرورت خود را از دست داده اند. -
مصوبه ۱۲ گانه شهریور ماه سال جاری دولت مبنی بر پیشگیری و مقابله با فساد اداری که شامل سرفصل هایی مانند شفاف سازی، فرهنگ سازی، نظارت همگانی، متناسب سازی ساختار، شایسته گزینی، سهولت فرایندها، دولت الکترونیک، توسعه رویکرد زنجیره ارزش، حمایت از فعالیت سالم، تقویت اشراف و نظارت موثر و کارآمد، برخورد قاطع دقیق و موثر، می باشد. توسط رییس جمهور ابلاغ شده است.
آیا با ابلاغ دستورات فوق می توان انتظار داشته باشیم مبارزه با فساد
واقعا صورت میگیرد، یا بر فرض کنار گذاشتن افراد فاسد، می توانیم بگوییم مسله تمام شده است؟
آقای استاندار، آقای شهردار،
تعویض افراد بنفش و جابجایی افراد وتغییر پستها و یا اعلام افراد خاطی با خودکار قرمز راه حل کافی نیست، ضمن اجرایی کردن دستورات ۱۲ گانه ابلاغیه مبارزه با فساد توسط رئیس جمهور بایستی به یک مسله توجه ویژه داشته باشید، یک نکته اساسی در این جا مغفول مانده است و آن نقش رسانه ها در این امر است.
رسانه های جمعی به دلیل تخصص و ابزارهایی که در اختیار دارند می‌توانند نقش مهمی در شفاف سازی اخبار و افشای فساد داشته باشند. رسالت رسانه‌ها نظارت بر قدرت است که تمامی دستگاه‌های حاکمیتی اعم از قوای مجریه، قضاییه و مقننه را شامل میشود.
رسانه‌ها می توانند با نظارت و تذکر کمک ارزشمندی برای افشای کج کاری ها، ضعف ، سوءاستفاده ، کج رفتاری اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، مالی بانکی، مدیران و مسئولان داشته باشند. رسانه ها سمت مردم هستند و در واقع سخنگو، زبان ، چشم و گوش مردم به شمار می آیند. وظیفه و ماموریت اصلی رسانه ها نظارت بر قدرت است. متاسفانه در اغلب رسانه‌ها چنین چیزی به علت بر خورد نظارتی شدید حاکمیتی مشاهده نمی‌شود و دایره خط قرمز فرضی آنان آنچنان کوچک است که جرات انتقاد و افشاگری به مقامات رده پایین را نیز ندارند.
عالیجنابان؛
بسیاری از راه های مبارزه با فساد را بسته ایم، شفاف سازی را تشویش اذهان عمومی ندانیم، نظارت رسانه ها را هوچی گری ندانیم، انعکاس گزارشات مردمی را سیاه نمایی تلقی نکنیم، راههای انعکاس و افشا را نبندیم.
با فشار بر رسانه‌های داخلی، وعدم انعکاس به موقع اخبار، مردم به رسانه های خارجی و بیگانه رجوع میکنند - مسله گرانی بنزین وعدم انعکاس به موقع رسانه‌ها و تحلیل آن مثال بارز این مدعاست که چه اثار وحشتناکی بر جامعه ماتحمیل کرد-
آری، مفسدین کشور را به حال خود گذاشتن واقدامات افشاگرانه و باز دارنده را محدود کردن می شود مصداق حکایت سعدی که در گلستان می فرماید
- مسکینی به سرما همی رفت، سگان در قفای وی افتادند،خواست تا سنگی بردارد و سگان را دفع کند، زمین یخ بسته بود، عاجز شد. گفت، این چه بد فعل مردمند سگ را گشاده اند و سنگ را بسته! -
باقی بقایتان.