۱۴۰۰/۰۶/۱۵ ۱۶:۰۰
گیل خبر/ قطعا شقاق مقعدی یکی از همان بیماری های دردناکی است که هیچ کس دوست ندارد به آن مبتلا شود و کسانی هم که گرفتار شدند، به دنبال سریع ترین راه برای درمان آن هستند. این بیماری به دلیل نشانه های درد آوری مانند سوزش، خارش شدید، اذیت شدن در اثر تماس با لباس ریز و… که دارد، باید در اسرع وقت درمان شوند زیرا ممکن است به مرحله مزمن رسیده و از بین بردن علائم به مراتب سخت تر شود.
فرقی ندارد که زن باشید یا مرد، اگر سبک زندگی ناسالمی داشته باشید، ممکن است در خطر ابتلا به این عارضه قرار بگیرید.
از شما می خواهیم در ادامه با ما همراه باشید تا کاملا با بیماری شقاق مقعدی و روشهای درمان آن آشنا شوید.
شقاق مقعدی چیست؟
شقاق مقعدی که با فیشر آنال هم شناخته می شود؛ یک بیماری شایع است که در آن شکاف یا یک پارگی کوچک همراه با سوزش و درد در لایه داخلی یا خارجی مقعد به وجود می آید.
طبق آمار تخمین زده شده است که از هر 10 نفر یک نفر ممکن است در طول زندگی خود دچار شقاق مقعد شود. البته این آمار دقیق نیست زیرا تعدادی از افرادی که دچار فیشر می شوند، از بیان کردن بیماری خود خجالت می کشند و تعداد اندکی هم ممکن است که بیماری آنها به اشتباه تشخیص داده شود.
انواع
این بیماری نشیمنگاهی می تواند از نظر پزشکی به صورت زیر دسته بندی شود:
شقاق مقعدی حاد: این نوع معمولا طی شش هفته برطرف می شود. رایج ترین نوع، شقاق مقعدی حاد است و معمولاً به صورت یک خط کوچک با لبه های واضح ظاهر می شود.
شقاق مقعدی مزمن: این نوع بیش از شش هفته ادامه می یابد و به خودی ترمیم پیدا نمی کند. اگر فرد برای درمان آن اقدام نکند، ممکن است که سال ها با او همراه باشد.
شقاق مزمن معمولاً عمیق تر از شقاق مقعد حاد است و به همین دلیل هم بهبود پیدا نکرده و ترمیم نمی شود. شقاق مزمن به روش های تهاجمی و قطعی مانند لیزر قابل درمان است.
از دید دیگر؛ این بیماری می تواند در دو دسته زیر قرار بگیرد:
اولیه: به دلیل ضربه یا فشار موضعی، مانند یبوست یا زایمان طبیعی نوزاد به وجود می آید.
ثانویه: به دلیل یک بیماری زمینه ای، مانند کولیت اولسروز ، بیماری کرون یا کلامیدیا ایجاد می شود.
علائم شقاق مقعدی
شایع ترین علائم شکاف مقعد شامل موارد زیر هستند:
درد شدید، سوزش در قسمت مقعد یا اطراف آن، که هنگام دفع مدفوع بدتر می شود و معمولاً به مرور زمان فرد مقداری خون روشن روی کاغذ توالت یا مدفوع مشاهده می کند.
خارش که ممکن است در اثر تماس لباس زیر با زخم بدتر شود
خوب است بدانید: فردی که دارای شقاق مقعد است، اغلب اجابت مزاج را به تعویق می اندازد و منجر به بدتر شدن چرخه ای می شود که در آن مدفوع خشک و سفت شده و سپس باعث یبوست و درد بیشتر شقاق می شود.
علائم شایع تر شکاف مقعد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
اسپاسم یا احساس سفت شدن در مقعد در هنگام دفع مدفوع
تورم و التهاب در اطراف زخم
ایجاد آبسه: تورم دردناک شبیه جوش در نزدیکی مقعد که پر از چرک بوده و ممکن است منجر به فیستول شود.
علت و دلایل
شقاق مقعدی می تواند زمانی رخ دهد که کانال مقعد بیش از حد کشیده شود و این اتفاق باعث پارگی دیواره آن شود. به ویژه در کودکان، به تعویق انداختن اجابت مزاج برای جلوگیری از درد ناشی از آن ممکن است یبوست را بدتر کرده و مشکل را تشدید کند.
خوب است بدانید علل شقاق مقعد ممکن است شامل موارد زیر هم باشند.
نقش یبوست در ایجاد شقاق
می توان گفت شایع ترین دلیل شقاق، یبوست است. عوامل زیادی ممکن است باعث یبوست شوند، اما شایع ترین آنها عبارتند از:
عدم مصرف فیبر کافی
عدم نوشیدن مایعات کافی
مصرف برخی از داروها، به ویژه مسکن های قوی، مانند مواد افیونی
ورزش نکردن یا کم تحرک بودن
نادیده گرفتن مکرر میل به اجابت مزاج
تغییر رژیم غذایی یا برنامه روزانه
اضطراب یا افسردگی
برخی از بیماری ها مانند کم کاری غده تیروئید
شقاق مقعدی پس از زایمان
شقاق مقعدی می تواند در بارداری رخ دهد. در دوران بارداری، زنان اغلب به دلیل افزایش وزن نوزاد با فشار آوردن بر راست روده (قسمت پایانی دستگاه گوارش) دچار یبوست می شوند که مدفوع را ذخیره می کند تا زمانی که فرد برای اجابت مزاج آماده شود.
طبق آمار زایمان طبیعی باعث ایجاد شقاق مقعد در یک زن از هر 10 زن می شود.
سایر علل احتمالی شقاق مقعدی عبارتند از:
اسهال مداوم
عفونت های مقاربتی مانند تبخال مقعدی یا کلامیدیا که باعث نرم شدن و شکنندگی بافت ها می شود
بیماری التهابی روده (IBD)، به معنی کولیت اولسروز یا بیماری کرون
تروما، به عنوان مثال از مقاربت مقعدی خشن بدون استفاده از مواد روغنی یا وارد کردن اجسام خارجی دیگر
ماهیچه های اسفنکتر مقعدی شامل تنگی غیرعادی یا اسپاسم مقعدی
سابقه داشتن جراحی مقعد
برخی سرطان ها مانند سرطان خون
تشخیص
زمان مراجعه به پزشک، ممکن است بر اساس توصیف علائم و معاینه فیزیکی، شقاق مقعد را تشخیص دهد. معاینه فیزیکی معمولاً شامل جداسازی ملایم باسن است تا متخصص بتواند ناحیه اطراف مقعد را ببیند.
پزشک معمولاً از قرار دادن هر چیزی در کانال مقعد، مانند انگشت، دستکش یا وسیله های کوچک اجتناب می کند، زیرا این کار می تواند باعث درد قابل توجهی شود و اغلب برای تشخیص موقتی ضروری نیست.
برای تشخیص شقاق چه آزمایشاتی تجویز می شوند؟
اگر این عارضه داخل کانال رکتوم باشد یا پزشک در تشخیص دقیق شک داشته باشد، ممکن است آزمایشاتی را برای بیمار تجویز کند. معمولا یکی از آزمایشات زیر در این موقع ضروری هستند:
آنوسکوپی
این روش شامل قرار دادن یک لوله نازک نوری و انعطاف پذیر همراه با دوربین در کانال مقعد است. گاهی اوقات از بی حسی موضعی برای آسان تر انجام دادن آنوسکوپی استفاده می شود.
سیگموئیدوسکوپی
کسانی که بعد از جراحی های ناحیه نشیمنگاه دچار شکاف مقعدی مکرر می شوند، ممکن است با سیگموئیدوسکوپی، روشی مشابه آنوسکوپی، قسمت پایین روده بزرگ آنها بررسی شود.
کلونوسکوپی
گاهی اوقات، از روش کولونوسکوپی برای بررسی وجود یک بیماری زمینه ای که ممکن است باعث ایجاد شقاق مقعد شود، مانند سندرم روده تحریک پذیر (IBS) استفاده می شود. این روش شبیه به آنوسکوپی و سیگموئیدوسکوپی بوده، اما کل روده بزرگ را بررسی می کند.
درمان شقاق
درمان شقاق مقعدی در درجه اول به منظور کاهش درد است و به طور کلی با پیروی از رژیم غذایی همراه فیبر بالا و همچنین مصرف مایعات کافی برای نرم شدن مدفوع و جلوگیری از آسیب بیشتر به ناحیه در زمان بهبود زخم آغاز می شود. یکی از مواردی که پزشک برای بیمار تجویز میکند، داروهای ضد درد است.
شاید شقاق حاد با روش های خانگی درمان پیدا کند؛ اما شقاق مقعدی مزمن حتما باید جراحی شود.
روش های جراحی و تهاجمی
در اکثر موارد تنها روشی که جوابگو هستند، روش های تهاجمی می باشند. که پزشک نسبت به شرایط بیماران یکی از آنها را انتخاب می کند.
لیزر درمانی
لیزر درمانی یکی از جدید ترین روش های درمانی بوده که امروزه برای درمان بسیاری از بیماری ها (به خصوص بیماری های پوستی مانند شقاق) مورد استفاده قرار می گیرد. در این روش با استفاده از پرتو درمانی و تاباندن اشعه، هر گونه عفونت سوزانده شده و از بین می رود. در نتیجه باعث التیام ناحیه آسیب دیده می شود. تنها روش سریع و قطعی برای درمان شقاق لیزر می باشد.
عمل جراحی یا اسفنکتروتومی
نوعی جراحی که برای درمان شقاق مقعدی توصیه می شود، معمولاً اسفنکتروتومی است که هدف آن آرام کردن اسفنکتر مقعد می باشد. جراح ماهیچه را به منظور شل شدن عضله قطع می کند، بنابراین خون رسانی را بهبود بخشیده و به ترمیم سریعتر زخم کمک می کند. بی اختیاری ادرار و مدفوع از عوارض احتمالی این جراحی است، بنابراین فقط به افرادی توصیه می شود که علیرغم مصرف دارو علائم آنها حداقل یک تا سه ماه ادامه داشته باشد. زمان بهبودی جراحی شقاق در افراد مختلف متفاوت است.
درمان دارویی
روش های دارویی به تسکین درد و التهاب کمک می کنند ولی تاثیر قطعی تا به حال برای از بین بردن این بیماری نداشته اند. پماد های بررسی شده برای از بین بردن علائم شقاق عبارتند از:
آنتی فیشر
گلیسیرین تری نیترات
پماد یا ژل دیلتیازم
تتراسایکلین
روش های خانگی
روش های خانگی نیز بیشتر جنبه پیشگیری داشته و پس از عمل میتوانند روند بهبودی را سریع تر کنند ولی لزوما برای درمان قطعی به کار نمی روند. این روش ها عبارتند از:
نوشیدن آب و مایعات به مقدار کافی در روز
مصرف مواد غذایی حاوی فیبر مانند نخود، لوبیا و…
به تعویق نینداختن زمان دفع
استفاده از بالشتک های دوناتی شکل در زمان کار یا نشستن طولانی مدت
منابع:
ممنون از مطلب خوبتون
نظر دهید - پسندیدم
0