گیل خبر/ به نقل از روزنامه شهروند:سورپرایز وزیر ارتباطات به مذاق خیلی ها خوش نیامد. شهروندان ایرانی که منتظر یک خبر غافلگیرکننده و بزرگ بودند، ناگهان با فیلمی از ظهور پهپادهای پستچی در ایران مواجه شدند. پهپادهای پستچی از همان دقایق اولیه انتشار سورپرایز در صفحه اینستاگرامی وزیر ارتباطات با انتقاد کاربران ایرانی مواجه شد. کاربرانی که یادشان نمی آمد آخرین بسته پستی را چه زمانی ارسال کرده اند. سرانه مرسوله پستی برای هر شهروند ایرانی تنها هشت بسته در سال است اما این شاخص در جهان به طور میانگین ٥٠ بسته در سال است و مردم دنیا تمامی خدمات دریافت کالا اعم از خرید کتاب، غذا و... را با شرکت های پستی انجام می دهند. سرانه ایرانی ها از مرسوله پستی به خوبی گویای آن است که شرکت ١٤٠ساله ایرانی غیراقتصادی عمل می کند و همین مسأله یعنی زیان دهی شرکت پست موجب شد که در دولت یازدهم جلوی واگذاری این شرکت به بخش خصوصی گرفته شود. گرچه پست سال های زیان دهی را پشت سر گذاشته است اما هنوز نتوانسته در بازار جابه جایی کالا سهم قابل توجهی داشته باشد و براساس اعلام سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی نزدیک ٨٥ درصد این بازار در دست شرکت های غیررسمی است. در این شرایط آذری جهرمی از پهپادهای پستچی رونمایی کرده است. پروژه ای که به گفته حسین مهری، مدیرسابق شرکت ملی پست به «شهروند» هنوز در جهان چندان تجاری سازی نشده است و غول های پولساز تکنولوژی مانند آمازون از آن به صورت آزمایشی استفاده می کنند. البته آذری جهرمی در پست اینستاگرامی اش نوشته است که هدف از توسعه چنین پهپادی، جلوگیری از آلودگی شهرها و البته باقی نماندن نقاط غیرقابل دسترس در سراسر ایران است. خود او درباره کاربرد پهبادها و توجیه اش برای این سورپرایز نوشته است: «انتقال سریع دارو به بیمارستان ها، جزیره ها، سورپرایز کردن یکدیگر و... از جمله کارهایی است که از این به بعد در اختیار شما خواهد بود. در حال حاضر کشورهای کمی در دنیا هستند که این کار را کرده اند.» از سورپرایز کاربران ایرانی تا سورپرایز جهرمی محمدجواد آذری جهرمی در همایش تهران شهر هوشمند گفته بود که آخر هفته برای ایرانی ها یک خبر غافلگیرکننده دارد و از همان زمان گمانه زنی های کاربران ایرانی شروع شد. کاربران زیادی معتقد بودند که سورپرایز وزیر احتمالا اینترنت ملی است و بخشی دیگر درباره رفع فیلتر تلگرام و توییتر گمانه زنی کرده بودند. دسته سوم حدس می زدند که وزیر ارتباطات تصمیم دارد ترافیک داخلی پهنای باند را رایگان اعلام کند و به نوعی زیرساخت های شبکه ملی اطلاعات با این اقدام تقویت شود. آذری جهرمی اما تا دقایق پایانی روز پنجشنبه طرحش را رونمایی نکرد و گمانه زنی های فالوورهایش را استوری می کرد. در همین حین برخی کاربران به غلط یا درست از رفع فیلتر یوتیوب خبر دادند و شایعه شد که سورپرایز وزیر ارتباطات رفع فیلتر یوتیوب بوده است. دقایقی پس از انتشار شایعه که حالا کارش به خبرگزاری ها و کانال های رسمی هم کشیده شده بود، آذری جهرمی در اینستاگرامش پستی را ارسال کرد و نوشت که سورپرایزش ظهور پهپادهای پستچی در ایران است. این اتفاق برای نخستین بار است که در ایران رخ می دهد. در حوزه بین المللی نزدیک به ٦ماه پیش آمازون در لاس وگاس از نسخه پیشرفته پهپادهای پستچی خود با عنوان «پرایم ایر»( Prime Air)  رونمایی کرد. پهپادهای پیشرفته و سبکی که می تواند ظرف مدت ٣٠دقیقه سفارش مشتریان آمازون را تحویل دهد. پهپادهای پستچی غیراقتصادی هستند پهپادهای پستچی برای نخستین بار در سال ٩٥ خبرساز شدند و شرکت ملی پست اعلام کرد که به صورت آزمایشی پهپادهای پستچی ساخت داخل را در مسیر کیش- بندرعباس تست می کند. پهپادهای آزمایشی را پژوهشگاه فناوری های فضایی ساخته بود و بنا به ادعای این مرکز، پهپادهای ایرانی می توانند تا ٥کیلوگرم مرسوله را تا شعاع ١٥کیلومترحمل کنند. پهپادهای پستچی ایران از همان سال ها در حد حرف ماند، تا اینکه آذری جهرمی به صورت ناگهانی اعلام کرد که این پهپادها وارد خط عملیاتی شرکت پست شده اند. او در همین زمینه فیلمی در اینستاگرام منتشر کرد که پهپاد پستچی از شرکت ملی پست در خیابان بهشتی یک تندیس شیشه ای را به عمارت کلاه فرنگی بی سیم در خیابان شریعتی حوالی سیدخندان برده و به آذری جهرمی تحویل داد. آنها در این فیلم ادعا کردند که پهپاد پستچی بسیار سریع بسته را رسانده است. آن قدر سریع که وزیر و یکی از مدیران پستی به صورت پیامک به هم خبر بدهند. حسین مهری، مدیرسابق شرکت ملی پست که در دوره مدیریت او پهپادهای پستچی خبرساز شده بودند، به «شهروند» می گوید: «پهپادهای پستچی بسیار هزینه بر و غیراقتصادی هستند و در همان زمان یکی از مهم ترین علل منتفی شدن پروژه همین موضوع بوده است.» برای اینکه برآورد حدودی از هزینه پرواز پهپادها داشته باشید، باید بدانید مهندسان عمران برای پرواز یک پهپاد در محوطه ١٠٠ مترمربعی و تهیه نقشه هوایی نزدیک به ٣٠٠ تا ٥٠٠ هزار تومان هزینه می کنند و طبیعی است که ارسال بسته های پستی زیر ٥کیلوگرم آن هم هزینه های سنگین توجیه اقتصادی برای مشتریان ندارد. رئیس سابق شرکت ملی پست می گوید که در سال٩٦ هزینه ارسال هرکیلوگرم محموله پستی با پهپاد حدود یک میلیون تومان تمام می شد. این موضوع درحالی رخ می دهد که میانگین حقوق دریافتی پستچی ها به دو تا سه میلیون تومان می رسد و با این حساب پهپادهای پستچی برای ارسال دوبسته یک کیلوگرمی به اندازه حقوق یک ماه پستچی های ایران هزینه بر هستند. مهری به «شهروند» توضیح می دهد: «درحال حاضر غول های تکنولوژی مانند آمازون و شرکت پست DHL آمریکا هم به صورت آزمایشی و محدود از پهپادها استفاده می کنند و در واقع این فرآیند هنوز در دنیا هم به آن صورت تجاری سازی نشده است.» اگر پهپادها سقوط کنند البته پرواز پهپادهای پستی در ایران به همین چالش محدود نمی شود و گره های امنیتی زیادی برای پرواز پهپادها وجود دارد. پهپادها مجهز به دوربین هستند و عبور آنها از فضاهای نظامی و امنیتی، سفارتخانه ها و حریم خصوصی مردم یک مشکل بزرگ ایجاد می کند. گره بزرگ دیگری که برای پرواز پهپادها در ایران وجود دارد، قدرت فنی و سطح تکنولوژی این پهپادهاست. چندماه پیش سقوط پهپاد پستچی در سوییس به دلیل مشکلات سخت افزاری خبرساز شد. این پهپاد ۱۲کیلویی با قابلیت حمل بارهای ۲کیلوگرمی توسط کمپانی Matternet و در چارچوب همکاری با شرکت پست سوییس به پرواز درآمده بود و سقوط آن در نزدیکی یک مهدکودک حسابی خبرساز شد. آن قدر که پروژه پهپادهای پستچی را در سوییس به کما ببرد. آمازون به عنوان یکی از غول های پولساز تکنولوژی در جهان برای سقوط پهپادهای پستچی تکنولوژی تازه ای به کار گرفته است که پهپادها قبل از سقوط در هوا منهدم شوند اما این مسأله را فعلا در حد ایده مطرح کرده است.