آیا مسئولان فرهنگی استان «موزه رشت» را بعنوان انباری با اشیاء عتیقه هزارساله به حال خود رها کرده اند؟!
گیل خبر/ کمیل فتاحی بازدید از موزه به همراه کودکان، تجربه جالبی از مواجه با چیستی تاریخ در نگاه آنهاست! چه وقتی که از تماشای جمجمه های دو هزار ساله، میان وحشت و حیرت، و یادآوری کارتون عروس مرده تیم برتون، گرفتار فانتزی خیال می شوند، و چه آنگاه که با دیدن اسباب بازی های سفالی و فلزی هزاره پیش از میلاد، با عموزادگان باستانی خود همذات پنداری می کنند ... اینگونه است که قرار گرفتن کودکان در معرض تجربه های شگفت و تامل برانگیز حاصل از تماشای موزه و گالری و تاتر و کنسرت ... عاملی برانگیزاننده است که رشد و تکامل نگاه کودک را موجب شده و به اندازه ی صد کتاب و کلاس پرورشی می ارزد. در بازدید اخیر نگارنده  از موزه رشت که شاید بیشتر شهروندان رشتی و مردم گیلان از وجود آن بی اطلاع هستند و یا تاکنون به خود زحمت بازدید از آن را نداده اند! فرصتی دست داد تا چند دقیقه پای صحبت یکی از افراد مطلع بنشینم؛ و از زبان کارشناسی که چند دهه عمر خود را میان اشیاء تاریخی سپری کرده، درد و دل هایش را بشنوم که از کمبود امکانات گلایه داشت و می گفت عتیقه های زیادی از جمله سکه های تاریخی در انبار موزه رشت به حال خود رها شده و فضای کافی برای نمایش آنها وجود ندارد! وی از سهل انگاری برخی مسئولان فرهنگی گلایه داشت و طبیعی بود که بخاطر حفظ موقعیت کاری و نقدگریزی برخی مدیران، نخواهد اسمش فاش شود! اما هرچند اشیاء و عتیقه های موزه رشت همه گی چنان زیبا و نفیس بودند که می شد ساعت ها بهشان خیره ماند و غرق شنیدن صدای تاریخ شد، ولی متاسفانه محفظه ها و ویترین نگهداری اشیاء فاقد طراحی و نورپردازی مناسب بود و گویی، محیط را به شکل بازار طلافروشان رشت و صرفا بصورت محفظه ای ساده و بی روح طراحی کرده اند! با مروری بر معماری موزه های مهم دنیا متوجه می شویم که شاید سی درصد اعتبار آن موزه ها بخاطر اهمیت خود بنا یا طراحی داخلی موزه است که باعث جذب گردشگران و خاطره انگیز بودن این اماکن می شود. بنابراین باتوجه به اهمیت و کارکرد عناصر بصری در القاء ارزش تاریخی اشیاء و برجسته نمودن ماهیت فرهنگی آن ها، موزه رشت صرفا محبسی برای نمایش گوشه ای از جلوه های ارزشمند تاریخ استان گیلان است که بخاطر پیش پاافتاده بودن معماری و طراحی داخلی موزه، قادر نیست مخاطب را درگیر فضای بصری خود کند و ناگزیر تونل های تودرتو با سقف کم ارتفاع و تنگ و کم نور موزه، مخاطب را خسته و وادار می کند هرچه زودتر از کشف و شهود در تونل زمان خلاص شود. حال آنکه دست کم در مناطق و شهرهایی با قدمت و پیشینه تاریخی و فرهنگی چند هزار ساله، از قضا موزه ها جزو مهمترین اماکنی هستند که هر گردشگر سراغ آن را گرفته و علاقه مند به بازدید از آن است. تورهای گردشگری و دفترچه های تبلیغاتی و دفاتر مسافرتی معرفی کننده موزه ها هستند و این اماکن فرهنگی به تنهایی بار هویت یک شهر و استان را به دوش می کشند. اما اینکه چرا موزه رشت با قدمتی نزدیک به نیم قرن چنین مهجور واقع شده، می باید مورد بررسی و پرسش رسانه ها قرار گیرد. همه می دانند فرهنگ و هنر گیلکان از زبان، معماری، موسیقی، پوشاک، غذا و صنایع دستی چنان پربار و گسترده است، که بیم آن می رود با بی توجهی مسئولان در انتقال این میراث به نسل های آتی آنچه عاقبت به یادگار می ماند، فاقد اصالت و صرفا شمایل کلی از پوسته سطحی فرهنگ این خطه ی کهن باشد. وضعیت نامناسب موزه رشت حاصل کم توجهی مدیران مربوطه و عدم پیگیری مسئولان، بویژه آنانی است که دائم مطالبات شهروندان را تا سر حد امور سیاسی و معیشتی تقلیل داده، و کمترین جایگاهی برای موضوعات مرتبط با میراث فرهنگی و تاریخی قائل نیستند. چه بسا در همین بی خبری و بی اطلاعی، برخی از اشیاء عتیقه ی موزه از بین رفته یا به دلیل نگهداری نادرست و فضای اندک، از معرض دید مخاطبین پنهان مانده باشد. و خلاصه اینکه نگذارید ارزش های تاریخی استان بخاطر سوءمدیریت مسئولان فرهنگی نادیده گرفته شود. این روزها تقاضای ایجاد موزه مشروطه توسط علاقه مندان تاریخ و فرهنگ گیلان مطرح است، و از شورای شهر و شهرداری رشت نیز انتظار می رود سر وظایف خود مانده و برای حفظ میراث مکتوب گیلان از هیچ کوششی دریغ نکنند. استان گیلان اگرچه در یکصد سال اخیر مرکز رویدادهای تاریخی مهمی بوده و در سالهای اخیر هم شهر رشت بخاطر تنوع غذایی در یونسکو ثبت جهانی شده، اما میراث فرهنگی گیلان به گواه اسناد مکتوب و اشیاء به نمایش درآمده در موزه رشت، خواستگاهی برآمده از هزاران سال قبل دارد که نمی توان بی توجه به آن پیشینه تاریخی، صرفا درباره میراث غذایی و معماری و زبان و پیاده راه فرهنگی و شهر اولین ها و اسناد مشروطه و بسیاری اجزاء مهم فرهنگی دیگر سخن گفت!

همرسانی کنید:

نظر شما:

security code