اختصاصی گیل خبر/ امیرحسین میلانچی: نشست بررسی آثار اجتماعی اقتصادی سد لاسک امروز ۲۱ اردیبهشت ماه به همت موسسه همیاران سبزکاران، پژوهشکده گیلان شناسی و دانشگاه گیلان در سان همایش های پژوهشکده گیلان شناسی برگزار شد. گزارش تصویری خط قرمز ما صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست و جلوگیری از غارت گری هاست/ نباید برای ساخت یک سد صدها هکتار جنگل را نابود کنیم دکتر آقایی معاونت پیشگیری از جرم دادگستری گیلان اولین سخنران این نشست بود که با تقدیر از حسن نیت سمن ها و گروه های مردم نهاد ابراز داشت:  سمن ها نهاد های مردمی و قانونی هستند و امین مردم و حاکمیت هستند و قصد منفعت طلبی ندارد بلکه خیرخواهانه کار انجام می دهند. وی با اشاره به این که دستگاه قضایی با قاطعیت مقابل منفعت طلبی ها می ایستد خاطرنشان کرد:  قوه قضاییه بر این عقیده است که جنگل، مراتع و سواحل انفال هستند. در قانون ما حمایت از محیط زیست تکلیف شده است. نباید محیط زیست و منابع طبیعی ابزاری برای پیشبرد اهداف گروهی و حزبی قرار گیرد. آقایی در ادامه گفت: در سال ۹۶ رهبر معظم انقلاب فرمودند : «باغ های داخل کلان شهرها را اجازه ندهید معدوم شود.» دیگر چه برسد به مراتعی که فواید زیادی برای عمومی دارد. قطعا باید توسعه استان را لحاظ کنیم و نیز همه میراثی که پیشنیانمان برای ما به جا گذاشته اند را از دست ندهیم. همانطور که ما گذشتگان را نقد می کنیم، آیندگان نیز ما را مورد انتقاد می کنند. اگر برای دلبستگی به میز و سمت کاری انجام شود، قطعا در آینده مورد لعن و نفرین قرار می گیرد. معاونت پیشگیری از جرم دادگستری گیلان  در ادامه با اشاره به این که خط قرمز ما صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست و جلوگیری از غارت گری هاست و مهم تر از همه فرمایشات رهبری مبنی بر  حمایت از محیط زیست است که  سرلوحه کار ما است. آقایی افزود: توسعه استان نباید در خلاف جهت حمایت و صیانت از محیط زیست باشد و منافع شخصی اینجا جایگاهی ندارد. اینکه ما  برای ساخت یک سد صدها هکتار جنگل را نابود کنیم و بگوییم جنگل دست کاشت در نظر می گیریم به نظر درست نمی آید و  قبل از انجام این کار باید مدارک و اسناد جنگل های دست کاشت گذشته ارسال شود. دفاع موافقان از احداث سد  در ادامه نشست علیرضا مولایی مدیر اجرایی پروژه سد لاسک در زمان مشخص شده برای صحبت های اولیه در نشست کمی به توضیحات کلی درباره ی این پروژه پرداخت اما بخش اعظم زمان خود را به پرسش و پاسخ اختصاص داد. محدث دیگر موافق حاضر در این نشست نیز بدون هیچ توضیح اضافه ای زمان خود را مختص پاسخ به سوالات کرد. مولایی در پاسخ سوالات منتقدین گفت: ۹ رودخانه بزرگ برای تالاب وجود دارد که به طور متوسط ۲ میلیارد و ۱۹۶ میلیون مترمکعب آب را به تالاب و سپس دریا به دریا می ریزد. حجم این تالاب ۳۵۰ میلیون متر مکعب است پس به سادگی می توان دریافت که ۷ برابر نیاز تالاب، آب وارد آن می شود. تا به امروز هیچ سدی ساخته نشده است پس به هیچ وجه از آب ورودی کم نشده است. مدیر پروژه سد لاسک در ادامه گفت: بحث تالاب مربوط به امروز نیست، هر زمانی تراز آب دریای خزر پایین بیاید تالاب کم آب می شود. مشاورین بین المللی سال ها پیش سند تاریخی منتشر کرده اند که در مقایسه با امروز پیش بینی های درستی انجام شده بود. خلاصه آن این است که برای جلوگیری از نابودی تالاب، تراز یک متری تالاب را لحاظ کنید. وی ادامه داد: از این ۹ رودخانه، رودخانه پسیخان هست که ما سد را به روی یکی از سر شاخه های آن طراحی کردیم که تنظیمی آبی معادل ۷۷ میلیون متر مکعب دارد و این عدد مقابل ۲ میلیارد مترمکعب ناچیز است. مولایی خاطرنشان کرد: درباره ی افرادی که باید منتقل شوند هم باید بگویم، تعداد خانوار های در محدود ه ی مخزن ۱۴۶ خانوار است که ممکن است این تعداد به ۱۷۹ خانوار افزایش یابد. تعداد انتقالی در دست بررسی است که در هنگام ساخت سد نهایی می شود. محدث مشاور یکم پروژه نیز در پاسخ به سوالات گفت: ۵۰ درصد آب تالاب کم نظیر و پس از احداث سد تنها ۱ درصد کمتر آب به تالاب می ریزد. . در ادامه مولایی در پاسخ به سوالات حاضرین گفت: احداث سد لاسک هیچ تاثیر منفی روی تالاب به وجود نمی آورد بلکه تاثیر مثبت هم دارد. در این میان مدیرکل محیط زیست که جز سخنرانان نبود، تصریح کرد که نیاز است ضرورت آن بررسی شود و بعد از به ابعاد دیگر پرداخته شود. انتقادات نماینده شورای روستا و پاسخ مدیرعامل آب منطقه ای  ابراهیم اسدالهی نماینده شورای روستا لاسک از نقص مدارک زیست محیطی، فنی و دیگر حوزه ها انتقاد کرد. این در حالیست که وی ادعا کرد حکم دستگیری وی و دیگر اعضای شورا در همین مدت صادر شده است. اسداللهی از «کلنگ زنی چراغ خاموش» نیز ابراز گلایه کرد. خرمی مدیرعامل شرکت آب منطقه ای در پاسخ به شبهات مطرح شده توسط اسداللهی گفت: حق آبه زیستی اجبار زیست محیطی وجود دارد. ممکن است خشکی در زمان عدم وجود سد مطرح شود اما در زمان وجود سد این خشکی به وجود نمی آید. چرا که دستورالعمل در این خصوص موجود است. در چند روز آینده مطالعات انجام شده درباره این پروژه به روی سایت آب منطقه ای قرار می گیرد. شبهات ما مستدل و بر پایه اصول علمی ست زهرا جنسی نایب دبیر شبکه تشکلات محیط زیستی اولین منتقد پروژه سد لاسک بود که سخنرانی کرد. جنسی گفت: بزرگترین مشکلی که ما با آن مواجهیم، این است که به اشتباه گفته می شود بحث های منتقدین مربوط به این پروژه احساسی یا سیاسی است اما بی منطق و از روی احساسات اظهار نظر نمی شود چرا که با مشاوران کشوری بسیاری مشورت گرفته شده است و در نشست های تخصصی زیادی این موضوع را بررسی کردیم. وی ادامه داد: در نتیجه شبهات ما مستدل و بر پایه اصول علمی ست. در حوزه سیاسی نیز ما ورود نمی کنیم و حتی با هم نظران خودمان که نگاه سیاسی دارند، کاری داریم. این فعال محیط زیستی خاطرنشان کرد: سوال های زیادی مطرح است مثل چقدر روی اشتغال کسانی که آنجا کار یا زندگی می کردند کار شده؟ چه نظر خواهی برای کسانی که قرار است منتقل انجام شده؟ چقدر آسیب های اجتماعی ناشی از احداث این سد بررسی شده است؟ گفته می شود که مسئولین برای توجیه قطع درختان هیرکانی نسخه جنگل های دست کاشت را مطرح کرده اند. یک مقاله بیاورید که فواید و پتانسیل جنگل دست کاشت برابر با پتانسیل جنگل طبیعی دانسته  شده است. و اگر این پتانسیل وجود دارد آیا این سد واجد شرایط این هزینه هست؟ به تعبیر من احداث این سد با نگاه سهل انگارانه ای از منظر عمر تالاب انزلی انجام شده است. حذف اسناد 350 صفحه ای از پورتال های آب منطقه ای و اداره کل محیط زیست نسیم طواف زاده  مدیرعامل موسسه سبزکاران  آخرین کسی بود که قبل از شروع پرسش و پاسخ سخنرانی کرد. طواف زاده گفت: قانون وزارت نیرو درباره ی پروژه های در حال اجرا و قانون انتشار آزاد اطلاعات صراحتا اعلام می دارد که اسناد پروژه ها قبل از نهایی شدن می بایست در اختیار جامعه محلی، دانشگاهیان و متخصصین قرار گیرد و نظرات کارشناسی آن ها دریافت شود و دیگر اینکه بایستی با مردم صحبت و آن ها را برای تغییرات متقاعد و راضی سازد. چیزی که ما در پروژه لاسک با آن مواجهه نیستیم. وی در ادامه گفت:  در خصوص این پروژه علاوه بر این قانون شبهات دیگری نیز وجود دارد مثل تک آوایی و دید تک بعدی و علاقه به ساخت فضاهای دروغین، به طوری که با داستان سرایی های خیالی برای  مردم به مسیری که مشخص نیست چه عاقبتی در انتظارشان است کشانده شوند. این فعال محیط زیستی در ادامه گفت: تمام صحبت های امروز من بر اساس اسناد ۳۵۰ صفحه ای منتشر شده در مرداد ۹۶ از سایت های آب منطقه ای و اداره کل حفاظت از محیط زیست است که سپس حذف شده است. طواف زاده در ادامه افزود: ایرادات کلی که من به طرح سد مخزنی لاسک وارد می دانم به این شرح است: ۱.پاکتراشی ۹۴ هکتار جنگل هیرکانی که ارزش اقتصادی چوب آن در زمان طرح تنفس خود یک معما بزرگ است که درختان سرپای بلوط، انجیلی،ممرز، شمشاد، لیلکی، شاه بلوط و توسکا دارد. ۲. کاهش ۵۰ درصدی در ورود آب تالاب انزلی و خشکی بخشی از تالاب انزلی تا ۳۵ درصد خط گسل فعال فومن-تالش-آستارا ۳.جابجایی ۱۶۳۰ نفر و مشکلات فراوان برای حدود ۴۳۰۰ نفر در برخی روستاها ۴. از بین بردن بخشی از تولید مواد منطقه از جمله ۶۶ هکتار شالیزار و ۴۳ هکتار باغ   در ادامه جلسه پرسش و پاسخ زهرا جنسی در انتقاد از شیوه عملکرد و پاسخگویی آب منطقه ای گفت: اینکه قول تشکیل جلسه آینده داده شده است بسیار خوب است اما اینکه به موضوعات زیست محیطی، اجتماعی و عددی جداگانه رسیدگی شود باعث تأسف است. چرا به موضوعات فرا موضوعی و توامان پرداخته نمی شود؟ دوستان آب منطقه ای گمان می کنند اگر به زبان عدد صحبت نکنیم غیر علمی است. درباره ی نابودی ۹۴ هکتار جنگل برای سد به اضافه ۱۲ هکتار جنگل برای جاده صحبت می کنیم همچنین طواف زاده نیز  تصریح کرد: ما درباره ی نابودی ۹۴ هکتار جنگل برای سد به اضافه ۱۲ هکتار جنگل برای جاده صحبت می کنیم. این در حالیست که گفته می شود ۷۰ درصد حق آبه این سد به محیط زیست و ۲۲ درصد برای آب شرب و تنها ۸ درصد آب کشاورزی اختصاص داده می شود. آیا تنها ۸ درصد حق آبه کشاورزی ارزش این مقدار هزینه را دارد؟ کهنسال فعال اجتماعی و کارشناس حوزه مدیریت آب در انتقاد از سیاست های آبی گفت: آیا تنها راه جمع آوری آب ها سد است؟ آیا آببندان گزینه جایگزین خوبی نیست؟ آیا تمام ظرفیت های آببندان ها استفاده می شود؟ چرا مسئله را به صورتی بیان می کنید که آب رودخانه اگر پشت سد قرار نگیرد به دریا می ریزد و بلا استفاده می ماند؟ خرمی در پاسخ به این سوالات گفت: آب بندان ها امکان پاسخگویی این حجم از آب را ندارند. ما در فصول سیلابی آب را جمع و در فصول گرم آن را جاری می کنیم. در نتیجه این سیاست پاسخگوی این نیاز می باشد. بازدیدی فعال محیط زیست و مدیرعامل موسسه محیط زیستی «سرزمین ایده آل ما» نیز  در انتقاد از سیاست های کلان آب منطقه ای و سازمان محیط زیست گفت: ما سال هاست در نزدیکی دو رودخانه آلوده زندگی می کنم که هیچ کاری برایش انجام نمی شود. هیچ رود خانه ی سالمی در استان گیلان وجود ندارد. شما نمی توانید رودخانه سالم در این استان مدیریت کنید، چطور می توانید چنین سد بزرگی را اجرا کنید در حالی که با مطالعات دقیق باشد؟ من خواسته ام از دادستانی این است که در خصوص این موضوع و غفلت های مدیران محیط زیستی استان ورود کند. مدیرکل محیط زیست در پاسخ به این انتقاد گفت: درست است که مشکلات بسیار محیط زیستی وجود دارد حتی بیشتر از آنچه که آقای بازدیدی عنوان کردند و اتفاقا شکایت و نامه و تذکر هم دریافت کرده ایم و اینطور نیست که نظارتی وجود ندارد. در انتهای این نشست با توجه به سوالات زیاد مطرح شده و نیز عدم ارائه ضمانت برای درست بودن این پروژه، برای برقراری نشست های آینده ابراز امیدواری شد اما نکته عجیب در این نشست سکوت دکتر محدث مشاور یکم پروژه بود، به حدی که تنها به یک سوال کوتاه پاسخ داد و در باقی جریان نشست حتی به سوالاتی که از وی پرسیده می شد پاسخ نمی داد.