گیل خبر/ دستفروشی پدیده جدیدی در رشت نیست. بخش زیادی از بازارهای محلی گیلان و رشت را دستفروشان تشکیل می دهند، اما جز داخل بازارهای محلی رشت، در حاشیه خیابان هایی مثل سردار جنگل و میدان شهرداری و چهار طرف پیاده راه، خیابان مطهری و گلسار دستفروشان دیده می شوند. گفته می شود بیش از دو هزار دستفروش در رشت فعالیت می کنند که اهل رشت هستند یا از شهرهای اطراف برای فروش کالاهای خود می آیند. محصولات کشاورزی محلی تا انواع پوشاک و لوازم ضروری و خرد خانگی و... نیز در بساط آنان دیده می شود. دستفروشان برای کسبه بازار ناخوشایند هستند، البته گاهی طرح های ضربتی برای جمع آوری دستفروشان اجرا می شود اما در نهایت باز هم وضعیت به روال سابق برمی گردد. با توجه به بیکاری شدید در بین نسل جوان و تحصیلکرده، برخوردها چندان ادامه دار نیست، چون این افراد منبع درآمد دیگری ندارند. با این حال دستفروشان هم به دنبال راهی یا سرپناهی برای فروش و عرضه کالاهایشان هستند تا از چنین برخوردهایی کم شود.  دستفروشان خواهان ساماندهی  یکی از دستفروشان رشت که سال هاست در محوطه پیاده راه به فروش لوازم تزیینی می پردازد، درباره ساماندهی این قشر می گوید: تعداد ما دستفروشان در رشت خیلی زیاد است. نمی دانیم مسئولان مدیریت شهری چه ساز و کاری در نظر گرفته اند و چطور می خواهند دستفروشان را ساماندهی کنند، اما بهتر است مکانی نزدیک شهرداری انتخاب شود تا ما در آنجا به عرضه اجناس خود بپردازیم. «رضا فرهمند» که اهل سلیمانداراب است، بیان می کند: در این منطقه یک بازارچه داریم که چند سال پیش ساخته شد تا دستفروشان داخل آن ساماندهی شوند، برخی اسکان یافتند و برخی هنوز هم بیرون بازار دستفروشی می کنند. اما آنجا به صرفه نیست و در واقع آنقدر شلوغ نیست که بخواهند اجناس زیادی از ما بخرند. بهترین جا برای کاسبی پیاده راه میدان شهرداری و خیابان های شلوغی همچون مطهری است. دستفروش دیگری هم در این باره می گوید: 3 سال است که به دستفروشی مشغولم و گاهی درآمدم خوب و گاهی بد است، اما خوبی کار این است که مجبور نیستم مثل کارگران منتظر دریافت حقوق از کارفرما بمانم. «امیرعباس داورنیا» تاکید می کند: فوق دیپلم برق دارم و بارها تلاش کردم کسب و کاری راه اندازی کنم اما به دلیل کمبود سرمایه و دریافت نکردن وام مکفی، قید آن را زدم و به دستفروشی روی آوردم. وی ادامه می دهد: گاهی در اینجا برخوردهای بدی از سوی برخی کسبه یا ماموران سد معبر با ما می شود، اما به هر حال ناچاریم ادامه دهیم. نمی خواهیم این مسائل پیش بیاید و بارها با حضور در حیاط شورا با اعضای آن صحبت کرده ایم و آنها قول ساماندهی داده اند. اگر این اتفاق بیفتد بسیاری از ما با توجه به اینکه نیمه دوم سال همیشه بارانی است، راحت می شویم. تدوین طرح جامع ساماندهی دستفروشان رشت در این زمینه معاون خدمات شهری شهرداری رشت در گفت و گویی از تدوین طرح جامع ساماندهی دستفروشان خبر می دهد و می گوید: این طرح طی دو ماه اخیر مورد مطالعه قرار گرفته و در مراحل نهایی تدوین قرار دارد و تا 10 روز آینده به مراجع ذی صلاح ارائه می شود. «علی مقصودی» با اشاره به اینکه شهرداری اعتقاد دارد نگاه به معضل دستفروشی باید تغییر کند، می افزاید: در کنار احترام به قوانین باید راهکار عملیاتی برای رفع معضل دستفروشی مدنظر قرار گیرد و اجرایی شود. معاون خدمات شهری شهرداری رشت تصریح می کند: در طرح جدید، معتقدیم ساماندهی دستفروشان تنها با قوه قهریه امکان پذیر نیست و لزوماً افرادی که دستفروشی می کنند، افراد بدی نیستند و با توجه به شرایط زندگی به دستفروشی روی آورده اند. مقصودی با اشاره به اینکه در دستورالعمل جدید اقدامات کشورهای توسعه یافته و سایر استان های موفق کشور مورد مطالعه قرار گرفته و وظایف سایر دستگاه های متولی مشخص شده است، بیان می کند: در این دستورالعمل ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، محیطی و... مورد توجه قرار گرفته و در تلاشیم تغییراتی در ساختار نیروهای سد معبر و حوزه خدمات شهری شهرداری ایجاد کنیم. حوزه خدمات شهری، مناطق شهرداری، اداره اجراییات شهرداری و سازمان ساماندهی مشاغل شهری شهرداری رشت نقش کلیدی دارند. وی با اشاره به اینکه هیچ کس نمی تواند منکر اقتصاد دستفروشی و نقش آن در گردش مالی و اقتصاد شود، می افزاید: نمی توان از فرهنگ سنتی شهروندان مبنی بر علاقه آنان به خرید از دستفروشان غافل شد. بنابراین راهکارهای جدید در این دستورالعمل پیش بینی شده که قطعاً به همکاری سایر دستگاه های اجرایی نیاز داریم. این مسئول در ادامه در مورد اختصاص دادن زمین های موقوفه رشت به اسکان دستفروشان برای کسب و کار هم می گوید: این کار ابتدا از سوی شهرداری درخواست شد، چراکه مشکلات زیادی در حوزه بیکاری در رشت وجود دارد و از سوی دیگر برخی از املاک موقوفه در شهر قابلیت برنامه ریزی و استفاده را برای ایجاد بازارچه برای دستفروشان دارند. مقصودی ادامه می دهد: اکنون در حال احصا و شناسایی املاک خالی در مناطق مختلف رشت هستیم و اگر اوقاف همکاری لازم را داشته باشد، این آمادگی را داریم تا قبل از پایان سال این مکان ها را در اختیار دستفروشان بگذاریم. همکاری اوقاف و شهرداری رشت برای ساماندهی دستفروشان رئیس اداره اوقاف رشت استفاده از زمین های موقوفه برای ساماندهی دستفروشان را از امور عام المنفعه این سازمان می داند و می گوید: انجام اقداماتی در حوزه ساماندهی کسب و کار مردم از جمله امور خیریه ای است که منفعت آن به عموم مردم می رسد. حجت الاسلام «حمیدرضا کریمی» با تاکید بر اینکه وقف یکی از ارکان مهم اقتصاد مقاومتی است،می افزاید: ساماندهی دستفروشان یکی از معضلاب شهر پرتراکم رشت است و سازمان اوقاف و امور خیریه شهرستان آماده همکاری با شهرداری رشت برای ساماندهی دستفروشان  است. براساس توافقات انجام شده از زمین های موقوفه برای ساخت بازارچه های موقت به منظور ساماندهی دستفروشان استفاده می شود. همشهری