گیل خبر/ ایرج حریرچی در نشست خبری این هفته خود، مصرف الکل را عامل خطر ابتلا به بیش از ۲۰۰ بیماری، اختلال و جراحت خواند و گفت: اختلالات عصبی و روانپزشکی نیز از عوارض الکل است که شایع ترین این اختلالات اعتیاد و وابستگی به الکل است. مصرف الکل در ایجاد سایر اختلالات روان پزشکی مانند افسردگی و اضطراب نیز نقش دارد. وی درباره شیوع مصرف الکل نیز گفت: آخرین گزارش ها در مورد شیوع مصرف و عدم مصرف الکل در جهان حاکی از آن است که ۵۷ درصد افراد بالای ۱۵ سال یا بالغ (۳.۱ میلیارد نفر) در یک سال گذشته مصرف الکل نداشته اند. به عبارت دیگر ۴۳ درصد افراد بالای ۱۵ سال (۲.۳ میلیارد نفر) در جهان در یک سال گذشته حداقل یک بار مصرف الکل داشته اند. سرانه مصرف الکل در جمعیت بالای ۱۵ سال از ۵.۵ لیتر در سال ۲۰۰۵ به ۶.۴ لیتر در سال ۲۰۱۰ افزایش پیدا کرده است و در سال ۲۰۱۶ هنوز در سطح ۶.۴ لیتر مانده است. سرانه مصرف روزانه هم اکنون ۳۲.۸ گرم الکل خالص در روز است. بالاترین سرانه مصرف در کشور های اروپایی است. حریرچی ادامه داد: شیوع بالای مصرف یا الکلی قهار (بنا به تعریف مصرف ۶۰ گرم یا بیشتر الکل خالص حداقل یک نوبت در یک ماه) در سطح دنیا از ۲۲.۶ درصد کل جمعیت جهان در سال ۲۰۰۰ به ۱۸.۲ درصد در سال ۲۰۱۶ در بین کل جمعیت کاهش یافته است. البته یک چهارم از کل الکل مصرف شده در دنیا ثبت نمی ­شود و لذا در آمار های رسمی نمی ­آید و اغلب به روشی که تحت کنترل دولت ها نیست فروخته می ­شود. وی افزود: در سال ۲۰۱۶ در حدود ۳ میلیون مورد مرگ در اثر مصرف الکل (۵.۳ درصد کل مرگ های دنیا) اتفاق افتاده است و ۱۳۲ میلیون سال زندگی از دست رفته است که شامل ۵.۱ درصد سال های زندگی از دست رفته دنیا بود. مرگ و میر به دلیل مصرف الکل بیش از مرگ و میر ناشی از بیماری های مهم و شایعی، چون سل، ایدز و دیابت در جهان است. در سال ۲۰۱۶، در بین مرگ ­های منتسب به الکل، ۲۸.۷ درصد مربوط به حوادث و صدمات، ۲۱.۳ درصد مربوط به بیماری ­های گوارشی، ۱۹ درصد مربوط به بیماری ­های قلبی - عروقی، ۱۲.۹ درصد مربوط به بیماری ­های عفونی و ۱۲.۶ درصد مربوط به سرطان بود. در کل دنیا در سال ۲۰۱۶، ۷.۲ درصد مرگ ­های زودرس مربوط به مصرف الکل بود و ۱۳.۲ درصد مرگ های افراد ۲۰ الی ۴۰ ساله ناشی از مصرف الکل بود. آمار مصرف الکل در ایران معاون کل وزارت بهداشت درباره میزان مصرف الکل در ایران نیز گفت: مصرف الکل در ایران نسبت به کشور های دیگر جهان نسبتا پایین است. با توجه به ملاحظات فرهنگی پرسشگری در مورد مصرف الکل در ایران همراه با محدودیت هایی بوده است. با توجه به آمار ۴۷ درصدی مصرف حداقل یک بار الکل در یک سال در کل دنیا برای افراد بالای ۱۵ سال، بر اساس یک مطالعه مهم در ایران ۴.۹ درصد افراد بالای ۱۸ سال در یک سال سابقه مصرف حداقل یک بار الکل را داشته اند و در کل ۸.۸ درصد جمعیت بالای ۱۸ سال در طول عمرشان سابقه مصرف الکل را ولو به میزان یک بار داشته اند. توجه کنیم هر چند این آمار نسبت به کشور های دیگر جهان پایین است، ولی خود شامل تعداد قابل توجهی از افراد می شود. وی ادامه داد: بر اساس یک تحقیق مهم دیگر سابقه مصرف هر گونه مشروبات الکلی در ۱۲ ماه گذشته، در۵.۷ درصد از جمعیت ۱۵ تا ۶۴ ساله کشور گزارش شده است و این میزان در مردان بیش از ۱۰ برابر زنان بوده است. بر اساس یک مطالعه مهم دیگر در کل جمعیت، این رقم ۲.۷۹ درصد بود. به عبارت دیگر در سال مطالعه، دو میلیون و ۱۰۱هزار و ۸۱۹ نفر در کل کشور تجربه حداقل یک بار مصرف مشروبات الکلی را داشتند. ۶۲۳هزار و ۷۸۴ نفر نیز به طور عادتی و تقریبا مستمر از مشروبات الکلی استفاده کرده اند. یافته ها نشان می دهد شیوع مصرف الکل در مردان، گروه سنی ۲۰ تا ۲۹ ساله، مجرد، دارای تحصیلات متوسطه یا بالاتر، افراد شاغل، ساکن شهر و دارای وضعیت اقتصادی-اجتماعی بالاتر، بیشتر دیده شده است. وی افزود: اختلال مصرف الکل شامل سوء مصرف و وابستگی به الکل در ۰.۹۶ درصد از افراد بالای ۱۸ سال (۱.۸ درصد مردان و ۰.۱ درصد از زنان) گزارش شد. از این میان ۰.۶۳ درصد معیار های اختلال وابستگی به الکل و ۰.۳۳ درصد سوءمصرف الکل داشته اند. در مجموع تعداد مصرف کنندگان الکل در ایران نسبت به کشور های غربی پایین تر است، اما میزان الکل مصرفی در هر بار استفاده مصرف کنندگان، بالاتر از میزان مصرف بیشتر کشور های غربی است. به همین دلیل است که در ایران رفتار های پرخطر ناشی از الکل بیشتر دیده می شود. البته این موارد ی که گفته شد در مورد مصرف الکل غیر تقلبی است، ولی عمده مشکلات اخیر به وجود آمده در مورد مصرف الکل تقلبی و سمی است. معاون وزیر بهداشت گفت: الکل انواع مختلفی دارد که نوع شرب آن معمولا جز عوارض مستی و عوارض طولانی مدت، مشکل حادی از لحاظ مسمومیت ایجاد نمی کند. یکی از مسائل مطرح در این روز ها استفاده از الکل های تقلبی است. تولید مشروبات الکلی در کشور های غربی روند خاصی دارد. در نهایت نیز الکل تولیدشده توسط کارخانه مورد نظر آزمایش می شود تا کیفیت آن تایید شود. در ایران الکل به صورت غیرقانونی از منابع غیرقابل اطمینان تهیه می شود و به دست مصرف کنندگان می رسد. آلودگی های احتمالی در روند تهیه این مشروبات ممکن است باعث تولید الکلی غیر از الکل اتیلیک (الکل شرب) در مشروب شود. رواج خرید و فروش شیشه های الکلی برند وی ادامه داد: سردسته این الکل های ناخواسته، الکل متیلیک یا الکل چوب است که از مواد سلولزی موجود در مواد اولیه مشروبات الکلی مثل چوب متصل به انگور و کشمش یا هسته آن ها ایجاد می شود. متاسفانه الکل متیلیک را نمی توان از روی طعم و مزه نسبت به الکل شرب تشخیص داد. این الکل بسیار خطرناک است و می تواند منجر به نابینایی و مرگ شود. خیلی از الکل های شربی که در بازار غیرقانونی ایران به شکل پلمپ شده عرضه می شوند، تقلبی هستند. این مشروبات در کارگاه های زیرزمینی تولید می شوند و به اسم مشروب های معروف و برند به فروش می رسند. درواقع، به همین دلیل است که خرید و فروش شیشه های الکلی در ایران بسیار رواج دارد. متاسفانه در کشور هر از چند گاهی شاهد همه گیری های ناشی از مسمومیت با الکل های سمی و تقلبی هستیم. مسمومیت با الکل متانول از جمله اورژانس هایی است که می تواند طی چند ساعت مصرف کننده را با عوارض متعددی از جمله ناتوانی های جسمی، نابینایی و مرگ مواجه کند. پارسینه