۱۳۹۷/۰۳/۰۳ ۱۰:۳۵
گیل خبر/ فرزام خباز
در ایرانِ سال ۹۷ بحث های زیادی پیرامون انسداد افق های اصلاح طلبی طرح می شود که هر کدام را می توان در جایگاه خود مورد بررسی های نظری قرار داد. اما وقتی در مورد جنبش اصلاح طلبی پس از انقلاب ۵۷ در ایران حرف می زنیم ذهن بسیاری از ما بی اراده به دوم خرداد ۷۶ کشیده می شود، به محلی از تاریخ که بسترش پر از مناقشه و لبریز از امید بود.
متن قصد ندارد خدماتی که دولت برآمده در سال ۷۶ به کشور کرد را نادیده بگیرد.بلکه فضای امید و جوانی را در خرداد ۷۶ مورد بررسی قرار می دهد. جوانانی که کودکی شان را در جنگ گذرانده بودند و پا به دوره جوانی گذاشتند و در سال ۷۶ حرکتی را در راستای بهبود وضعیت حوزه عمومی آغاز کردند که در ادامه هیچ نقشی در تعیین سرنوشت آن نداشتند. خطوط امیدی که توسط این نیروهای محرک در جامعه شکل گرفته بود این باور را بر وضعیت موجود غالب کرد که جوانان و دانشجویان نقش مهمی را در معادلات سیاسی و اجتماعی ایران بازی می کنند. اقدامی که فردای دوم خرداد ۷۶ موجب حیرت بسیاری در ایران شده بود. اما از خرداد ۷۶ بیست و یک سال گذشته و تقریبا دو نسل جدید به جامعه جوان کشور اضافه شده است. بنا براین بهتر است از میراثی تاریخی کلام به میان آید که پس از سال ها هنوز هم اثراتش نسل به نسل در کشور جریان دارد.
اما فضای گذار پس از خرداد ۷۶ برای جوانان طور دیگری رقم خورد، پیدایش بحران ها و کشمکش های فراوان آنان در حوزه عمومی و ظهور نیروهای باز دارنده در برابر کنش های آنان، وضعیت گذار را با پیچیدگی های بیشتری مواجه کرد و نیروهای برآمده از خرداد ۷۶ که نقشی در حکمرانی داشتند نتوانستند از امید های شکل گرفته در آن زمان به خوبی محافظت کنند و زندگی روزمره جوانان را با چالش های گوناگونی رها کردند.
تاریخ همیشه برای آیندگان میراث بر جای می گذارد. میراث خرداد ۷۶، به جز سال های آغازینش، نتیجه ای جز یاس ،هجرت و ملال نبود. خاطرمان هست که میل و رها کردن امر سیاسی از چه زمانی آغاز شد و نتیجه اش در انتخابات سال ۸۴ چه بر سر کشور آورد. تاریخ تعمیم یافته و اکنون ما نیز کسانی همچون جوانان آن زمان هستیم با ترس و وحشتی که پیش روی ما را فرا گرفته و تار و پود امیدی که از هم وارفته است. امید به مثابه یک روی آورندگی معطوف به آینده، خرداد ۷۶ با تمام ترس و رعشه ای که بر جانش افتاده بود حال روز بهتری از اکنون داشت. حداقل سوژه های سال ۷۶ آنچه را که در افق می دیدند با صراحت و جسارت بیان می کردند و افقی را برای آینده ترسیم می کردند که همر در خیال و هم در واقعیت شکلی از تغییر را ایجاد می کرد.
هر چقدر هم پارادوکسیکال باشد اما امتداد امید و مقاومت در برابر عقیم کردن امید را امروز مدیون بسیاری از شخصیت های حقیقی فعال در خرداد۷۶ هستیم که امروز دیگر در بین ما نیستند سوژه های تاریخی که از ناامیدی وضعیت نیرویی برای تاسیس افق های بیشتر می گشودند تا به همان بستر نو بتوان امید بست. فرم های زندگی و امید از خرداد ۷۶ تا اردیبهشت ۹۶ تغییرات زیادی کرده اند اما هر دو یک دشمن مشترک دارند و آن القای فوران ناامیدی و حسرت در جامعه جوان است.
تجربه سال های ۹۲،۸۴،۷۶ نشان داده که وقتی مفاهیم به دست دولت می افتند چرا بارشان کم می شود یا به طور کلی از معنی تهی می شود. مفاهیم را باید در میان نیرو های اجتماعی پر و بال داد.
به گمان من که در خرداد ۷۶ کودکی شش ساله بودم و تنها تصویری از شوق و ذوق دور بری هایم یادم هست، گمان می کنم با هر وضعیتی که پدید آمده، با هر سختی که تن همه ما در جوانی کشیده، باید به تحرک ادامه داد. هر چقدر هم پس زمینه کدر و سیاه باشد باید از ایجاد خطوط جدید امید حرف زد. از امکان هایی که نه خرداد ۷۶ و نه رخدادهای مشابه آن نتوانستند گام مهمی را در محافظت از آن بردارند. این تحرک ماست که مرزهای ناامیدی را به عقب بر می گرداند. میراث اهالی دوم خرداد۷۶این بود که در شکل گیری بسیاری از این حسرت ها و صورت های فعلی نقش داشتند و به زعم بسیاری از آنان خود را متهم ایجاد چنین وضعیتی می دانند.
تراژدی جوانی:
اکثر فعالان سیاسی در گیلان مهدی تقی زاده را می شناسند یا اگر هم مهدی را یادشان رفته بود به واسطه اتفاقی که در دوم خرداد ۹۶ برایش افتاد او را به یاد دارند. حکایت مهدی و جوانیش، تصویری از جوانان آرمان خواه دوم خرداد ۷۶ را به ما نشان می دهد. فردی که در آشنایی کوتاه مدتم با او از صبر و مدارایش در برابر وضعیت از او آموختم. از اینکه می توان هنگامی که خودِ امید زندگی را ترک گفته ، به سراغش رفت و در همبستگی انسانی دنبالش گشت. اینها چیزی را تغییر نمی دهد. ما رفیق امیدوارمان را از دست دادیم و به مدد هیچ نیرویی نمی توانیم او را از خاک بیرون بیاوریم و تاریخ نزاع با امید و شور جوانی همچنان ادامه دارد. وضعیت مهدی و بسیاری از جوانان خردادی که نگران مام وطن بودند از حفره عدم آفرینش ، افق های جدید ایجاد شد.مهدی صدایی بود که شنیده نشد و امیدی که کسی او را برنیانگیخت.
گیل خبر: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.
در ایرانِ سال ۹۷ بحث های زیادی پیرامون انسداد افق های اصلاح طلبی طرح می شود که هر کدام را می توان در جایگاه خود مورد بررسی های نظری قرار داد. اما وقتی در مورد جنبش اصلاح طلبی پس از انقلاب ۵۷ در ایران حرف می زنیم ذهن بسیاری از ما بی اراده به دوم خرداد ۷۶ کشیده می شود، به محلی از تاریخ که بسترش پر از مناقشه و لبریز از امید بود.
متن قصد ندارد خدماتی که دولت برآمده در سال ۷۶ به کشور کرد را نادیده بگیرد.بلکه فضای امید و جوانی را در خرداد ۷۶ مورد بررسی قرار می دهد. جوانانی که کودکی شان را در جنگ گذرانده بودند و پا به دوره جوانی گذاشتند و در سال ۷۶ حرکتی را در راستای بهبود وضعیت حوزه عمومی آغاز کردند که در ادامه هیچ نقشی در تعیین سرنوشت آن نداشتند. خطوط امیدی که توسط این نیروهای محرک در جامعه شکل گرفته بود این باور را بر وضعیت موجود غالب کرد که جوانان و دانشجویان نقش مهمی را در معادلات سیاسی و اجتماعی ایران بازی می کنند. اقدامی که فردای دوم خرداد ۷۶ موجب حیرت بسیاری در ایران شده بود. اما از خرداد ۷۶ بیست و یک سال گذشته و تقریبا دو نسل جدید به جامعه جوان کشور اضافه شده است. بنا براین بهتر است از میراثی تاریخی کلام به میان آید که پس از سال ها هنوز هم اثراتش نسل به نسل در کشور جریان دارد.
اما فضای گذار پس از خرداد ۷۶ برای جوانان طور دیگری رقم خورد، پیدایش بحران ها و کشمکش های فراوان آنان در حوزه عمومی و ظهور نیروهای باز دارنده در برابر کنش های آنان، وضعیت گذار را با پیچیدگی های بیشتری مواجه کرد و نیروهای برآمده از خرداد ۷۶ که نقشی در حکمرانی داشتند نتوانستند از امید های شکل گرفته در آن زمان به خوبی محافظت کنند و زندگی روزمره جوانان را با چالش های گوناگونی رها کردند.
تاریخ همیشه برای آیندگان میراث بر جای می گذارد. میراث خرداد ۷۶، به جز سال های آغازینش، نتیجه ای جز یاس ،هجرت و ملال نبود. خاطرمان هست که میل و رها کردن امر سیاسی از چه زمانی آغاز شد و نتیجه اش در انتخابات سال ۸۴ چه بر سر کشور آورد. تاریخ تعمیم یافته و اکنون ما نیز کسانی همچون جوانان آن زمان هستیم با ترس و وحشتی که پیش روی ما را فرا گرفته و تار و پود امیدی که از هم وارفته است. امید به مثابه یک روی آورندگی معطوف به آینده، خرداد ۷۶ با تمام ترس و رعشه ای که بر جانش افتاده بود حال روز بهتری از اکنون داشت. حداقل سوژه های سال ۷۶ آنچه را که در افق می دیدند با صراحت و جسارت بیان می کردند و افقی را برای آینده ترسیم می کردند که همر در خیال و هم در واقعیت شکلی از تغییر را ایجاد می کرد.
هر چقدر هم پارادوکسیکال باشد اما امتداد امید و مقاومت در برابر عقیم کردن امید را امروز مدیون بسیاری از شخصیت های حقیقی فعال در خرداد۷۶ هستیم که امروز دیگر در بین ما نیستند سوژه های تاریخی که از ناامیدی وضعیت نیرویی برای تاسیس افق های بیشتر می گشودند تا به همان بستر نو بتوان امید بست. فرم های زندگی و امید از خرداد ۷۶ تا اردیبهشت ۹۶ تغییرات زیادی کرده اند اما هر دو یک دشمن مشترک دارند و آن القای فوران ناامیدی و حسرت در جامعه جوان است.
تجربه سال های ۹۲،۸۴،۷۶ نشان داده که وقتی مفاهیم به دست دولت می افتند چرا بارشان کم می شود یا به طور کلی از معنی تهی می شود. مفاهیم را باید در میان نیرو های اجتماعی پر و بال داد.
به گمان من که در خرداد ۷۶ کودکی شش ساله بودم و تنها تصویری از شوق و ذوق دور بری هایم یادم هست، گمان می کنم با هر وضعیتی که پدید آمده، با هر سختی که تن همه ما در جوانی کشیده، باید به تحرک ادامه داد. هر چقدر هم پس زمینه کدر و سیاه باشد باید از ایجاد خطوط جدید امید حرف زد. از امکان هایی که نه خرداد ۷۶ و نه رخدادهای مشابه آن نتوانستند گام مهمی را در محافظت از آن بردارند. این تحرک ماست که مرزهای ناامیدی را به عقب بر می گرداند. میراث اهالی دوم خرداد۷۶این بود که در شکل گیری بسیاری از این حسرت ها و صورت های فعلی نقش داشتند و به زعم بسیاری از آنان خود را متهم ایجاد چنین وضعیتی می دانند.
تراژدی جوانی:
اکثر فعالان سیاسی در گیلان مهدی تقی زاده را می شناسند یا اگر هم مهدی را یادشان رفته بود به واسطه اتفاقی که در دوم خرداد ۹۶ برایش افتاد او را به یاد دارند. حکایت مهدی و جوانیش، تصویری از جوانان آرمان خواه دوم خرداد ۷۶ را به ما نشان می دهد. فردی که در آشنایی کوتاه مدتم با او از صبر و مدارایش در برابر وضعیت از او آموختم. از اینکه می توان هنگامی که خودِ امید زندگی را ترک گفته ، به سراغش رفت و در همبستگی انسانی دنبالش گشت. اینها چیزی را تغییر نمی دهد. ما رفیق امیدوارمان را از دست دادیم و به مدد هیچ نیرویی نمی توانیم او را از خاک بیرون بیاوریم و تاریخ نزاع با امید و شور جوانی همچنان ادامه دارد. وضعیت مهدی و بسیاری از جوانان خردادی که نگران مام وطن بودند از حفره عدم آفرینش ، افق های جدید ایجاد شد.مهدی صدایی بود که شنیده نشد و امیدی که کسی او را برنیانگیخت.
همرسانی کنید:
نظر شما: