گیل خبر/ دکتر هادی حق شناس * استاد دانشگاه درخصوص صادرات غیرنفتی باید به چندنکته اساسی اشاره کرد؛ نخست اینکه بالاخره ما در این یک دهه گذشته مشکل تحریم های ظالمانه را پیدا کردیم و در سال های57 و 58 و تا قبل از این تحریم های ظالمانه، مشکل تحریم بانکی نداشتیم. اگر به سال های قبل از انقلاب برگردیم، می توانیم یک وجه مشترک بین سال های انقلاب و بعد از انقلاب پیدا کنیم و آن اینکه همچنان صادرت اصلی ما فرش، پسته، زعفران و خاویار بوده و اگر حجم صادرات غیرنفتی مان در سال گذشته به حدود 40 میلیارد دلار و سال جاری در شش ماهه اول به حدود 20 میلیارد دلار رسید، عمده اینها محصولات پتروشیمی یا مشتقاتی از نفت یا مواد معدنی بوده است. به عبارت ساده تر، سهم صادرات صنعتی ما شاید به جرات بتوان گفت که کمتر از 20 درصد صادرات غیرنفتی ما را تشکیل می دهد. ذکر این مقدمه به این دلیل ضروری است که هنوز ما برای صادرات کالا و خدمتی که مشتری پسند باشد، فاصله خیلی زیادی داریم. ما در سال1991 که فروپاشی شوروی سابق اتفاق افتاد، مشکلات بانکی یا تحریمی با کشورهای آسیای میانه نداشتیم، اما در آنجا باز در صادرات غیرنفتی موفق نبودیم. چون ما همچنان در تولید و بسته بندی کالاهای صادراتی و در یک کلام در کیفیت و قیمت کالاهای صادراتی دچار مشکل هستیم. در صادرات محصولات کشاورزی همین اتفاقی برای ما افتاد که طی دو، سه ماه گذشته برای کشور قطر رخ داد و ترکیه از خاک ایران و از بنادر ارزان تر و باکیفیت تر کالا صادر کرد. بنابراین اینکه سوریه یا عراق یا هر کشور دیگری بخواهند با تعرفه برای کالای صادراتی مانع ایجاد کند، یک موضوع فرعی است. موضوع اصلی همین نکته است که باید تلاشی بسیار جدی درخصوص کالای صادراتی کشور انجام دهیم. به عنوان مثال بالاخره وقتی که بهره وری در اقتصاد ایران پایین است، طبیعی است که هزینه تولید کالا در کشور افزایش پیدا می کند. ما نمی توانیم این واقعیت را نادیده بگیریم؛ شاید بیش از 4دهه است که اقتصاد ایران تورم دو رقمی دارد که به معنای گران ترشدن کالاست، اما بهره وری پایین، یعنی تولید پرهزینه کالا، و مجموع این دو منجر به همین وضعیت می شود. باید در نظر داشت که منهای بحث کیفیت و بسته بندی کالا و فرایند صادرات و سازوکارهای اداری طولانی، قیمت تمام شده کالا بحثی جدی است. همچنان که امروز وقتی موز یا برنج از کشورهای بسیار دور هم وارد کشور می شود، ارزان تر از تولید داخل می شود. لذا پارامترهای اقتصادی به طور مشخص، قیمت تمام شده کالای صادراتی، بسته بندی و بوروکراسی طولانی دست به دست هم داده و شرایط را سخت می کند. ده ها سال است که شعار اقتصاد ایران «اقتصاد بدون نفت» است، اما هنوز موفق نشده ایم آن را به منصه ظهور برسانیم. علت این است که باید به ساختار تولید در اقتصاد ایران توجه کرده و همزمان با آن در کیفیت و قیمت نهایی تولید تجدیدنظر اساسی صورت بگیرد. اینکه برخی کشورهای همسایه گاه با تعرفه ترجیحی یا موضوعات دیگر مانع ایجاد می کنند، فرع داستان است. اصل این است که اگر کالای مطلوب با قیمت مناسب داشته باشیم، حتما مشتری مناسب آن هم پیدا خواهد شد. گیل خبر: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.