سیمان دیلمان؛ از رویای شیرین اشتغال تا مصائب برای مردم و صاحبان !
گیل خبر/ حمید خوش سیرت  روند شکل گیری: مردم دیلمان در سال های منتهی به 1381 باخبری مبنی بر احداث کارخانه سیمان دیلمان در منطقه خود روبه رو شدند که درآغاز با وعده هایی همچون «ایجاد اشتغال زیاد برای بومیان وجوانان دیلمان وسیاهکل»! و رشد و شکوفایی بخش دیلمان و تاثیرگذاری این صنعت بر شهرهای همجوارش چون سیاهکل و لاهیجان و بالطبع املش و رودسر و گاهی نیز این شعار پررنگ تر شد که صنعت سیمان برهمه استان گیلان تاثیرگذار است. اساسا روند شکل گیری کارخانه سیمان دیلمان به این صورت بود که هولدینگ سیمان تهران برای برون رفت از مشکلات بوجود آمده از کارخانه سیمان در لوشان که یکی از کارخانجات زیرنظر این هولدینگ بود به دنبال کوچ وجابه جایی از لوشان بودند وگرچه این رفتن برای آنها سخت بود ولی تبعات اجتماعی و اعتراضات مردم لوشان راهی برای این صنعت نگذاشته بود.چراکه زندگی مردم شهر لوشان تحت تاثیر قرار گرفته بود.آنها در ابتدا بر سر دوراهیی بودند ولی بعد ها براساس تحقیقات گسترده متوجه منابع غنی سیمان در دیلمان و خاصه در مناطق مورد توجه روستایی از جمله گولک وغیره قرار گرفتند.در ابتدای تحقیق و طرح مطالعاتی یکی از نکاتی که بسیار مورد توجه آنان بود معدنی بود که به گفته یکی از مدیران سیاسی وقت در آن زمان این معدن قابلیت سرمایه گذاری تا 100 سال را دارد که این نکته برای سرمایه گذاران قابل توجه بود.ولی آنان با مشکلات اساسی و ساختاری روبه رو شدند که در آغاز فاز مطالعاتی متوجه شدند که راهی بس سخت و طولانی و پهزینه برای آنان در پیش است. ورود دولتی ها در ماجرا پس از طرح ایجاد کارخانه سیمان در دیلمان در زمان تصدی استانداری سلطانی فر در دولت دوم خاتمی وی که در صدد بود در زمینه های گردشگری و صنعت برای گیلان اقدامات اساسی کند در این پروژه ورود جدی انجام داد و به فرماندار وقت و بخشدار و مدیرکل صنایع وقت دستور داد تا هرگونه کمکی که هست برای کمک به راه اندازی این مجموعه انجام دهند.یکی از مدیران سیاسی وقت در آن زمان میگفت که استاندار گفته است تا هر کاری دارید به کنار بگذارید و همه وقتتان را برای کمک به این مجموعه به کار بندید. حمایت های نماینده مجلس هفتم اما این پایان ماجرای راه اندازی کارخانه سیمان نبود،چراکه نماینده وقت مجلس در مصاحبه و نطق و تذکر خود در مجلس و در همه مجامع شهرستان های سیاهکل ودیلمان و لاهیجان از راه اندازی کارخانه سیمان به عنوان نقطه قوت در کارنامه خود یاد میکرد و عدم راه اندازی این صنعت را برای خود شکست قلمداد میکرد و از همه توان خود برای حل مشکلات ایجاد سیمان در این منطقه بهره برد.در تبلیغات انتخاباتی خود نیز ایجاد این کارخانه را جزء کارنامه خود قلمداد نمود و برای توجیه این پروژه چند نکته مهم را درهمه محافل مطرح میکرد که در صورت راه اندازی این مجموعه چند اتفاق اساسی و مهم در زندگی مردم بخش دیلمان و پیرکوه،سیاهکل،لاهیجان وبعدتر املش و حتی گیلان انجام خواهد پذیرفت از جمله، تعریض و اتوبان راه دسترسی سیاهکل به دیلمان روشنایی معابر از سیاهکل به دیلمان وپیرکوه تعریض و احداث راه دسترسی به کلیشم وقزوین تعریض واحداث راه دسترسی به رستم آباد رودبار حل مشکل اشتغال و بیکاری جوانان تحصیلکرده دیلمان و پیرکوه و بلکه سیاهکل و لاهیجان در دوره مجلس هفتم با همه این حمایت ها وشعارها سرانجام مدیران هولدینگ سیمان تهران متقاعد شدند که عملیات اجرایی این کارخانه را شروع کنند و این کار با توجه به مشکلات فراوان در حوزه راه و زیرساخت هایی که وجود نداشت طولانی گشت تا موعد انتخابات مجلس هشتم شد که موج انتقادات از نماینده وقت توسط کاندیداها وبویژه کاندیدای بومی دیلمان صورت گرفت که مردم دیلمان وپیرکوه با راه اندازی این کارخانه همه زندگی آنان تحت شعاع تخریب های بیش از اندازه زیست محیطی گردیده و راه دسترسی غعلی این منطقه هم نابود میگردد و جوانی هم از این منطقه در آنجا مشغول به کار نمیگردد!روند انتقادات از احداث کارخانه سیمان تا بدانجا پیش رفت که نماینده وقت هم در همه محافل انتخاباتی از این کار دفاع سخت میکرد وسرانجام در انتخابات پس از رد صلاحیت نماینده وقت،این «یوسف قاسمی گولک» بود که توانست به عنوان نماینده دوره هشتم از حوزه لاهیجان وسیاهکل انتخاب شود. روند ادامه کار احداث کارخانه سیمان دیلمان در این دوره شتاب بیشتری گرفت و برای افتتاح به زمان ودوره نمایندگی یوسف قاسمی نرسید تا سرانجام در دولت دوم احمدی نژاد یکی از پروژه های مورد انتقاد مردم ،توسط معاون اول دولت و محمد رضا رحیمی افتتاح شد که نماینده دوره نهم از آن به عنوان یکی از کارهای اساسی که توسط خود وی شروع و به سرانجام و افتتاح توسط معاون اول دولت را به عنوان نقطه عطف موضوع مطرح کرد. شروع گلایه ها وانتقادات مردم دیلمان روند احداث و افتتاح همه ماجرا نبود چراکه انتقادات از این صنعت روز به روز بیشتر وبیشتر میشد تا جاییکه نماینده دوره نهم مورد بیشترین انتقادات ودرخواست ها بود تا تنها راه دسترسی منطقه را که سالها از آن استفاده میشد درست شود.چراکه ماشین های سنگین کارخانه سیمان همه راههای منطقه را تخریب کرده بودند وگرچه آنها مقصر نبودند چراکه راهی جز این برای آنها متصور نبود ولی تخریب این راه بیشترین آسیب را به مردم منطقه بعد از انقلاب وارد کرد وهیچگونه اقدامی هم جهت حل مشکل نشد واگر هم در قسمتی از راه مرمتی صورت میگرفت بازهم تخریب میشد. آغاز انتخابات مجلس دهم درهنگامه انتخابات مجلس و شروع تبلیغات ازچند ماه قبل از انتخابات این موج انتقادات مردم منطقه دیلمان از نماینده وقت مجلس نهم که مدعی بود یوسف قاسمی در بهترین دوره پول ودرآمد احمدی نژاد میتوانست همه مشکلات وزیرساخت های منطقه را درست کند و نکرد!و من میتوانم با ارتباطات خود در دولت دهم !و بعدتر دولت یازدهم !همه مشکلات را حل کنم !و چون هیچکدام از قول ها وعده ها به سرانجام نرسیده بود این بار مردم منطقه دیلمان دیگر هیچکدام از قول وفعل ها را قبول نکرده وخواستار تجدیدنظر درانتخاب خود شده بودند. انتقادات گردشگران و دیلمانی های مقیم شرق گیلان وقزوین وتهران موج نارضایتی ها نه تنها شامل ساکنان منطقه بلکه همه دیلمانی های مقیم مناطق شهرهای جلگه ای شرق گیلان و قزوین تهران را هم شامل شد که برای دیدار با اقوام خود نمیتوانستند به منطقه سفرکنند و درصورت سفر با هزینه های خرابی ماشین های خود مواجه میشدند.گردشگران هم وقتی طی سفرهای خود با این حجم خرابی های راه دسترسی مواجه شدند دیگر همانند سابق به این منطقه زیبای گرشگری سفر نمیکردند ومکانهای گردشگری خود راتغییر میدادند. آغاز راه جدید کارخانه سیمان به اسپیلی ولی بافشارهای مردم احداث راه جدیدی پیشنهاد شد که قرار شد این راه توسط یکی از شرکتهای زیرمجموعه ایمیدرو (سازمان توسعه ونوسازی معادن وصنایع معدنی ایران) که از سازمانهای زیرمجموعه وزارت صنعت،معدن وتجارت است انجام گردد که در این راه با مشکل کمبود وعدم تخصیص و مشکلاتی با محیط زیست ومنابع طبیعی و میراث فرهنگی ومعارضین محلی روبه رو شد.در پیگیریهایی که نماینده دوره دهم لاهیجان وسیاهکل جهت حل مشکل این راه احداثی در محل شرکت احداث صنعت داشتند مدیران مجموعه درگزارش های خود تاکید کردند که بدون پول واعتبار کار شده و پیمانکار با مشکلات صدرالاشاره روبه رو هستند. کارخانه وراهی که منجر به تغییر نماینده مجلس شد! هنگامه انتخابات مجلس که شد یکی از خواسته های اکثر مردم منطقه درست شدن راه دسترسی و بیکاری جوانان بود که از همه کاندیداها این انتظار را داشتند. «علی محرر» یکی از کاندیداهای دوره دهم در سخنرانی های خود در محلات دیلمان دائما میگفت که مردم از این راه خراب خسته شده اند و کارخانه سیمان نمیخواهند وبه جای این صنعت که مردم را گرفتار وهیچ مشکلی را هم حل نکرده است باید به کشاورزی منطقه رسید.وی که زمانی رئیس سازمان چای کل کشور بود و خود اصالتی دیلمانی داشت تاکید میکرد که دیلمان مرکز گیاهان دارویی است وباید این کار در دیلمان تقویت وحمایت شود نه اینکه صنعتی آورده شود که همه زندگی مردم منطقه را تحت تاثیر قرار بدهد آن هم به صورت منفی! این سخنرانی ها ادامه داشت تا اینکه ذبیح نیکفر که در این دوره با برنامه ای منسجم تر وارد عرصه انتخابات شده بود ،هم در سخنرانی های خود تاکید کرد اگر شما و ما نمیتوانیم مشکلی از مشکلات مردم حل کنیم لااقل برمشکلات مردم نیفزایید! واین انتقادات ونارضایتی ها سرانجام منجر به تغییر در انتخابات شد که ذبیح نیکفر توانست با 47000 رای و اختلاف فاحش 17000 رای نسبت به نماینده وقت پیروز انتخابات شود. ضررها وهزینه های واردشده بر مردم منطقه شاید کمتر کسی از گردشگران ومدیران و مردم منطقه باشد که با صحنه های دلخراش تصادفات ماشین های سنگین با مردم و گردشگران روبه رو نشده باشد.راهی که قرار بود تبدیل به اتوبان ویا تعریض شود امروزه باعث شده است که شهرستان سیاهکل شاهد تصادفات متعدد در این راه باشد.ماشین های سنگینی که برای کار میآیند و به مقصد نمیرسند.راهی که در آن امنیتی وجود ندارد و هیچکس حاضر نیست در این راه تردد کند و موجب نارضایتی اکثریت گردشگران و مردم منطقه شده است.باید سوال کرد چه کسی پاسخگوی این مصائب ومشکلاتی که برای مردم منطقه وارد شده است میباشد؟چرا کسی پاسخگو نیست؟ پیگیری مشکلات وانتقادات اما ذبیح نیکفر بعد از شروع به کار در مجلس دهم به طور مرتب پیگیر راه دسترسی جدید کارخانه سیمان « از گولک تا اسپیلی» بوده است. دراین جلسات که با وزیر صنعت و مدیرعامل ایمیدرو و معاون وزیر نیز در چندین نوبت برگزار شده است همه بر حل مشکل مردم دیلمان اذعان داشته ولی در فحوای سخنان خود از احداث این مجموعه در آن منطقه گردشگری وکشاورزی به شدت انتقاد میکنند.در یکی از جلسات یکی از مدیران ارشد سیمان کشور میگفت که ما از اول با احداث این مجموعه مخالف بودیم ولی با دستور وزیر دولت احمدی نژاد،که گفت از طرف نماینده وقت تحت فشار هستم و این کار باید انجام شود ماهم به ناچار کار را ادامه دادیم و اکنون با بدهی و زیان انباشته در سال 95 و سرمایه گذاری بیش از 280 ملیارد داشته ایم که هیچگونه برگشت سرمایه هم نداشته و بلکه موجب ضرردهی و در نهایت تعطیلی این کارخانه خواهد شد.در جلسات متعدد با مدیران هولدینگ کارخانه سیمان تهران چند نکته مهم گفته شد که باید به اطلاع مردم هم برسد تا به عمق این فاجعه بیشتر پی برده شود. سیمان دیلمان یکی از مرغوب ترین سیمان های منطقه میباشد.هزینه تمام شده تولید برای سیمان سبز دیلمان تا بدانجا است که قدرت رقابت با هیچ سیمانی را ندارند.برای حمل ونقل بیشترین هزینه پرداخت میشود به طوریکه به قزوین نمیتوانند سیمان بفرستند چراکه اولا راه دسترسی وجود ندارد و در ثانی با قیمت سیمان آبیک قزوین قدرت رقابت با توجه به هزینه های تمام شده وجود ندارد.یکی از مشکلات اساسی دیگر این است که با توجه به هزینه های بالای حمل ونقل به شرق و غرب گیلان در این مناطق هم دارای مشکل هستند.در مازندران هم سیمان نکا و غیره هستند.و سرانجام با توجه به درست نشدن راه دسترسی این صنعت که با تصمیمات عجولانه وبدون داشتن زیرساختهای مناسب و عدم در نظر گرفتن استعدادهای منطقه تاریخی طبیعی و گردشگری و کشاورزی منطقه دیلمان که استعداد رشد در زمینه های گردشگری و کشاورزی را داشته و دارد،صنعتی با هزینه ای بالغ بر 300 ملیارد آورده شده است که برای هولدینگ سیمان تهران ،نه تنها سودی نداشته،بلکه برای مردم نیز مصائبی بس فراوان داشته است.همه رایزنی ها و فشارهای سیاسی که به دولت های مختلف برای ایجاد این صنعت آورده شده بود با کمی فکر و تحقیق و گوش کردن به نظرات متخصصین شاید این فشارها به سمت مثبتی روانه میشد تا گردشگری و کشاورزی منطقه رشد داشته باشد.منطقه ای که بیشترین محصولات کشاورزی و حتی عسل و فندق وگردو و غیره در استان قزوین پیش فروش میشود و در مسیر خاکی تا قزوین حمل ونقل میشود میتوانست این سرمایه گذاری ها در این عرصه ها شود.کارخانه ای که به گفته یکی از مدیران ارشد صنعت سیمان راهی جز نفس زدن های پایانی و سرانجامی جز تعطیلی ندارد و دراین میان آنچه که به مردم این مناطق رسیده است چیزی جز ضرر نمیباشد. انتظار مردم از دولت باید فکری کرد و راهی اندیشید و تصمیمات و فشارهای سیاسی جای خود را به تعقل و تدبیر بدهد.انتظاری که مردم منطقه دیلمان و سیاهکل از دولت تدبیر در این دوره دارند شاید همین باشد تا تدبیری برای حل این مشکل به جامانده از دولت های قبل شود.تدبیری که گرچه نمیتواند ضررهای به جامانده از قبل را جبران کند ولی امیدی به مردم بدهد تا کمی از مصائب آنان کم شود و این منطقه دوباره به جایگاه واقعی خود برسد و مشکلات مردم هم رفع شود.در این راه استاندار و نماینده و مدیران صنعت گیلان میتوانند با کمک وزیر صنعت و مدیرعامل ایمیدرو و مدیرعامل بنیاد مستضعفان که این کارخانه از ریرمجموعه های هولدینگ سیمان تهران است این مشکل را حل کنند. گیل خبر: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.