گیل خبر / از نیویورک خبر می رسد نخست وزیر انگلیس به دیدار رئیس جمهور ایران می رود. این دیدار از جهات مختلف دارای اهمیت است. یکی اینکه این نخستین دیداری است که بعد از36سال از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و در این سطح بین رئیس جمهور ایران و نخست وزیر انگلیس رخ می دهد، به خصوص اینکه تاریخ روابط سیاسی ایران و بریتانیا نیز در این چند دهه همواره با مناقشات مختلفی روبه رو بوده است. چه رویکردهای انگلیس در دوران جنگ تحمیلی علیه ایران و چه در ماجرای سلمان رشدی مرتد و چه اتفاقات ریز و درشت دیگر، همواره ارتباطات دو کشور دستخوش فراز و نشیب های بسیار و اختلافات رو به تزاید بوده است که مورد اخیر آن به مساله سفارت بریتانیا در تهران برمی گردد که موجب شد رابطه دو کشور به پایین ترین سطح برسد. با روی کارآمدن دولت تدبیر و امید فرصتی مهیا شد تا فصل جدیدی در روابط تهران- لندن آغاز شود. کشورهای اروپایی می دانند ایران، کشوری مستقل و قدرتمند در منطقه است و نداشتن رابطه با ایران یک نقیصه در سیاست خارجی آنان به شمار می رود چراکه ایران در تحولات بسیاری از کشورهای همسایه مثل عراق، افغانستان، پاکستان و سوریه دارای نقش اساسی است. از سویی دیگر بریتانیا نیز دیگر آن قدرت سابق را ندارد که نقشی را به تنهایی در منطقه بازی کند. با اینکه این کشور عضو اتحادیه اروپاست اما در سیاست خارجی، سعی کرده از راهبردهای سنتی تجربه شده بیشترین بهره را ببرد و البته برای اینکه بتواند قدرت خود را افزایش دهد رابطه چند لایه ای با آمریکا در سیاست خارجی خود تعریف کرده و تا حدودی توانسته در کنار سیاست خارجی آمریکا به اهدافش برسد. رابطه ایران و انگلستان به طور رسمی از زمان صفویه شروع شده است اما نفوذ این کشور در منطقه اهمیت رابطه با این کشور را بیش از پیش کرده است. امروز نیز بر اساس معیارهای مختلف سیاسی و اقتصادی لازم است دو کشور در سطوح مختلف با هم ارتباط داشته باشند. بعد از روی کار آمدن دولت روحانی برای بازسازی روابط گذشته کمیته ای تشکیل شد تا با طرف مقابل مذاکره کند. نتیجه مذاکرات هم این بود که در حد کاردار با هم ارتباط داشته باشند. با این حال حضور کاردارحد نهایت ارتباط ما با انگلیس نیست و لازم است برای رسیدن به اهداف مختلف سیاسی و اقتصادی این رابطه رشد کند. اگر امروز این رابط در مسیر رشد قرار گرفته امری طبیعی است که در دراز مدت به افزایش روابط سیاسی، اقتصادی و حتی فرهنگی خواهد انجامید. آنچه روحانی و کامرون را به سر میز مذاکره نشانده، دو مساله حیاتی است؛ یکی موضوعات منطقه ای همچون بحران امنیتی در عراق و خطر داعش و تروریست های دیگری که امنیت کشورهای مختلف منطقه ای و فرامنطقه ای را تهدید می کنند. این گروه ها که برخی با حمایت های آمریکا و اروپا رشد کرده اند امروز نیروهایی را از این کشورها جذب می کنند و منابع مالی متعددی هم در این کشورها دارند و به این ترتیب ادامه حضور آنها می تواند یک خطر بالقوه برای اروپا تلقی شود. در این شرایط ایران می تواند به کشورهایی که به دنبال از بین رفتن خطر هستند کمک کند تا برای از بین بردن خطری که ما را نیز تهدید می کند، چاره اندیشی شود. موضوع دیگری که مقدمه این دیدار شده، پرونده هسته ای ایران است. حساسیت این موضوع سبب شده که روابط ایران با انگلیس در سایه این موضوع قرار بگیرد. آنچه امروز از نیویورک مخابره می شود اخبار خوشبینانه در روند مذاکرات است و اگر قرار است توافقی صورت بگیرد چه بهتر که با اعضای 1+5 در سطوح مختلف ارتباط نزدیک وجود داشته باشد تا راه حل منطقی و به دور از تنش خود را پیدا کند. اگر قرار باشد پرونده هسته ای کشورمان به طور منطقی حل شود اکنون زمان مناسب برای یافتن راه حل آن است. به خصوص اینکه اروپا به دنبال ایجاد مشکل جدیدی در منطقه نیست چرا که مشکلات منطقه بر روابط کشورهای منطقه با اروپا تاثیر خواهد گذاشت و در منافع ملی کشورهای اروپایی تاثیرگذار خواهد بود. در این میان هم ایران و هم انگلستان در این دو موضع تاثیرگذار هستند و هر دو می خواهند، بدون تاثیرگذاری از حوادث گذشته، آینده بهتری را در روابط بین دو کشور شاهد باشند. * سفیر سابق ایران در آلمان