گیل خبر/ نینا پنجه ای*  رشت به عنوان یکی از مهمترین مراکز استان ها در کشور به شمار می رود. شهر رشت با داشتن محله های قدیمی که بعضا بافت سنتی خود را به لحاظ معماری حفظ کرده، هنوز دارای اهمیت فرهنگی – اقتصادی است. برای نمونه می توان به محله ی ساغری سازان و پیرسرا اشاره کرد. همچنین با رشد شهرنشینی و مهاجرت روستاییان به شهرها شاهد هستیم که بسیاری به حاشیه ی شهرها پناه برده اند که رشت نیز از این قاعده مستثنی نیست. برای نمونه می توان به محلاتی چون جماران و معلولین اشاره کرد که در حال حاضر بسیاری از اقشار و اقوام مختلف را در خود جای داده اند. بازآفرینی اگر چه در رشت سبقه ای طولانی ندارد اما در شهرهای بزرگ ایران نظیر تهران، اصفهان و تبریز تجربه شده است. در واقع در بحث بازآفرینی نیازهای یک محله بر اساس مباحث اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، قومیتی، زیست محیطی و ... مورد ارزیابی قرار می گیرد و در این بین با شناخت نقاط قوت و ضعف محلات اقدام به برنامه ریزی به منظور رشد و شکوفایی آن می شود. در این میان شهرداری ها به عنوان یکی از متولیان بحث بازآفرینی حول سه محور بهسازی، نوسازی، بازسازی فعالیت می کنند. در مبحث بهسازی اصل بر وفاداری به گذشته و حفظ آثار هویت بخش گذاشته می شود، در واقع فعالیت بهسازی با هدف استفاده ازامکانات بالقوه و بالفعل موجود و تقویت جنبه های مثبت و تضعیف جنبه های منفی از طریق حمایت، مراقبت ، نگهداری، حفاظت، احیا، استحکام بخشی، و تعمیر صورت می پذیرد. دخالت در این بافت ها مستلزم رعایت ضوابط و مقررات سازمان میراث فرهنگی است . اما در مبحث بازسازی نه تنها هیچ الزامی برای حفظ گذشته وجود ندارد بلکه با هدف ایجاد شرایط جدید زیستی وکالبدی– فضایی و از طریق تخریب، پاکسازی، دوباره سازی صورت می پذیرد . و اما در بحث بهسازی نیز ما هر دو گزینه ی فوق را با هم خواهیم داشت که البته متولی اصلی بحث بازآفرینی در سه مبحث فوق سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، شرکت عمران و بهسازی شهری ایران و شهرداری ها هستند که امر مداخله گری را بر عهده دارند. باید افزود در شرایط حاضر بازآفرینی یکی از طرق رسیدن به استانداردهای شهرنشینی است. در فرآیند بازآفرینی محله های هدف بر اساس اطلاعات آماری تحصیل شده، گزینش می شوند و هر محله بر اساس مسائل و مشکلاتی نظیر فقر شهری، فقر بهداشتی و آموزشی، فقر خدمات پایه (روبنایی و زیربنایی ،شبکه فاضلاب، شبکه آب و ....)، بهسازی، نوسازی یا بازسازی می شود. در رشت بر اساس تحقیقات آماری صورت گرفته نزدیک به 7000 زمین نسقی در حاشیه شهر رشت وجود دارد که روی بسیاری از آن ها بدون در نظر گرفتن استانداردهای لازم،ساختمان بنا شده است و به ندرت اقدامات زیست محیطی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نیز در این محلات صورت گرفته است. بسیاری از این محلات متاسفانه بزه خیز هستند و در آن امکانات رفاهی چون کلوپ های ورزشی یا پارک و کتابخانه و ... احداث نشده است. حتی بسیاری از سازمان های شهرداری به لحاظ خدمات رسانی برای این محلات به لحاظ چیدمان بنا در کوچه ها و بن بست ها و عدم رعایت اصول شهرسازی و زیست محیطی دچار مشکل هستند. بر این اساس بازآفرینی به عنوان یک ضرورت به منظور تحقق و دستیابی به توسعه پایدار شهری در تمامی شهرهای توسعه یافته خاصه شهر رشت به شدت احساس می شود که البته آغاز آن با بازآفرینی سبزه میدان و میدان شهرداری بوده است. آن چه مشخص است مردم رشت دغدغه ی تغییر دارند و بارها با حمایت از طرح های صورت گرفته، بر این مهم تاکید کرده اند. بر این اساس به نظر می رسد با توجه به وجود محله های قدیمی، دو رودخانه ی آلوده ی جهان و نیز ظرفیت هایی که در برخی از محلات چون عینک (تالاب عینک)، شهریاران و ... در رشت، بیش از بازسازی بناهای فرسوده و بهسازی، نیاز مبرم به بازآفرینی در عرصه ی زیست میحطی، گردشگری، فرهنگی و اقتصادی دارد. *دانشجوی کارشناس ارشد معماری گیل خبر: انتشار مطالب خبری و یادداشت های دریافتی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.