اختصاصی گیل خبر ، پریسا عمویی: به مناسبت یکصد و دهمین سالروز انقلاب مشروطیت ، صبح پنج شنبه ،گردهمایی علمی با عنوان «گیلان در جنبش مشروطیت » ، با حضور اساتید و پژوهشگران گیلانی درمحل اندیشگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی گیلان برگزار شد.دکتر فاروق خارابی ،مولف کتاب «انجمن های مشروطه »، فریدون شایسته، مولف کتاب «نهضت جنگل از آغاز تا فرجام » و استاد هوشنگ عباسی که «بازتاب نهضت جنگل در هنر و ادبیات »از آثار او می باشد ؛ سخنرانان این گردهمایی بودند. (گزارش تصویری) در ابتدای مراسم حسین عباس نژاد ، مدیر سازمان اسناد و کتابخانه ملی گیلان اظهار داشت : کلیه کتاب ها و اسناد با موضوع مشروطه در کتابخانه تخصصی مشروطه موجود خواهد بود و علاقه مندان برای کسب اطلاعات بیشتر پیرامون موضوع مشروطه می توانند به این اتاق مراجعه نمایند؛ علاوه براین ، سعی داریم هر ماه دو نشست تخصصی مشروطیت گیلان در این اتاق برگزار شود . وی افزود : متولی اداره این مجموعه به بخش خصوصی واگذار شده است ، امیدوارم که در آینده بتوانیم خانه مشروطیت را افتتاح کنیم و این مرحله به شکل مصوبه در کمیسیون فرهنگی شورا در آمده است که باید رای گیری لازمه صورت گیرد .  مشروطه ، زلزله سیاسی در تاریخ ایران دکتر فریدون خارابی ، از مشروطه به عنوان یک زلزله سیاسی یاد کرد و گفت :دولت استبدادی در دوره مظفرالدین شاه ضعیف تر شد و مشروعیت خود را ازدست داد به طوریکه بر اساس اسناد و مدارک منتشر شده مربوط به دوسال پیش از مشروطیت ، رجال سیاسی به شدت آبروی خود را باخته بودند . وی تصریح کرد : بر اساس گزارش ها ، از پیروزی جنبش و صدور فرمان مشروطه به عنوان اتفاقی حیرت آور نام برده می شود. رخدادی که در واقع سرآغار انقلابی عظیم بود؛ جنبش ها اعتراضی با تشکیل انجمن ها و دفترهای روزنامه موجب انتشار افکار و اندیشه های آزادی خواهان در شهرهای کوچک و بزرگ ایران شدند که این تفکرها در سه منطقه ایران ، خواهان زیادی پیدا کردند و تهران ، رشت ، تبریز از مراکز انقلاب مشروطه شدند. [caption id="attachment_200293" align="alignleft" width="360"] فریدون خارابی[/caption] درتبریز ، مشروطه خواهان محافظه کارانه و تندرو عمل کردند و مسلح شدند، در حالی که این فضا در گیلان ، ملایم تر بود و اندیشه های مشروطیت در گیلان به معنای واقعی گسترش پیدا کردند . روزنامه های تبریز ، مردم را به سازگاری با اقلیت ها و تقلیل سخت گیری ها دعوت می کردند اما فضای مشروطه گیلان متفاوت بود و اقلیت ها به همراه مردم در مراسم عزاداری شهدای مشروطه شرکت داشتند . خارابی در ادامه افزود : بر اساس آمارها ، در شهر بندرانزلی ، سرانه مطالعات روزنامه ها بالا بود و انجمن ملی انزلی برای اصلاحات و پس گیری اراضی های اشغال شده تلاش های زیادی انجام داد اما هنگام تصویب قانون انجمن های ملی ولایتی و ایالتی ، گیلان به عنوان یک ولایت محسوب شد که تنها می توانست یک انجمن داشته باشد . • میرزا حسین کسمایی و شکل گیری نطفه مشروطه در رشت [caption id="attachment_200311" align="alignleft" width="360"] هوشنگ عباسی[/caption] دومین سخنران این گردهمایی ، فریدون شایسته بود که بر اساس منابع اطلاعاتی درباره زندگی شخصی و فعالیت های سیاسی میرزاحسین کسمایی ، یکی از مشروطه خواهان فعال صحبت کرد. هوشنگ عباسی در ادامه از میرزاحسین کسمایی به عنوان یکی از شخصیت های فرهنگی گیلان نام برد که اشعار او در کتاب ابراهیم فخرایی به چاپ رسیده است و افزود : مشروطیت نه تنها نقطه عطفی در تاریخ ایران است بلکه در واقع ستیز دو بینش است . ساختار کهنه و فرسوده و شکست های پی در پی موجب عقده مردم شده بود ؛ رشت یکی از شهرهای مهم و تاثیر گذار بود که بیش از 100 نفر جمعیت داشت و انجمن های زیادی در رشته های مختلف در رشت ، به فعالیت می پرداختند . وی ابراز داشت : در واقع مشروطیت در رشت شکل گرفت و سفارت های خارجی چون انگلیس ، روسیه ، عثمانی سعی می کردند که این جنبش ها را به دلیل منافع سیاسی و اقتصادی متوجه خود کنند ولی منشا اصلی حرکت مشروطه ، مردم بودند. در پایان گردهمایی با حضور دکتر موسوی رئیس پژوهشکده گیلان شناسی دانشگاه گیلان ، انوش نصر بازیگر و محقق، عباس نژاد مدیر سازمان اسناد و کتابخانه ملی گیلان ، عاقل منش و جکتاجی از چهره های علمی و فرهنگی استان گیلان از دستخط مرحوم ملاعزیز شریعتمدار کرگانرودی از شهدای مشروطیت گیلان رونمایی و همچنین اتاق مشروطه گیلان  توسط دکتر فاروق خارابی در این سازمان افتتاح گردید .