گیل خبر/سید فرزام حسینی-آنچه درست و دقیق به یاد می آورم، شوخ طبعی و گشاده رویی پیرمرد دانا بود، پانزده ساله بودم یا چیزی در همین حدود، یک شب پدرم گفت می روم خانه دکتر بهزاد… و من چه می دانستم دکتر بهزاد کیست؟ سرم به درس و علم نمی رفت آن چنان، وقتی هم که بابا گفت دانشمند است، پدر علم زیست شناسی نوین، طبیعی بود که نشناسمش. سرم به علوم طبیعی نمی رفت و نرفت هرگز. اما شنیدم از مکالمه مادر و پدر که پیرمرد، پروفسور است و حقی به گردن علم ایران دارد و گویا نسبت فامیلی دوری هم با ما داشت. آن شب، خلاصه راهی شدیم، شاید باکمی غرولند و گره خوردگی ابرو که مرا چه کار به آنجا؟ اما دروغ چرا، راستش را بگویم، همان شب نظرم عوض شد، شاید هم در چند دقیقه اول ورود پیرمرد آن قدر شوخ طبع بود که حال مرا عوض کرد. انتظار چهره ای عبوس داشتم، مردی که سال ها درس خوانده و دیگر هیچ، احساس و خنده تعطیل، اما نه، اصلا این طور نبود، شهادت می دهم که آن پیرمرد دانا، سرشار از احساس بود. وقتی که نشسته بودم روبه رویش و از موسیقی حرف می زد، وقتی که در هشتادوچندسالگی یک باره ضرب گرفت روی میز و زد زیر آواز. وقتی که از خاطره ها گفت. همه و همه، نشان از روزگار پیرمردی سرزنده و شاداب داشت. یا اصلا چرا راه دور برویم، انسانی با آن مقام و سن چرا باید نوجوانی بازیگوش و سربه هوا چون مرا تحویل بگیرد؟ که او گرفت و سر صحبت را با من ازقضا خودش باز کرد. پرسید از درس و از دبیرستانی که محل تحصیلم بود و پیرمرد به یاد آورد سال ها پیش تر را که خودش آنجا درس می خواند و بعد همان جا درس می داد. آن شب مثلثی تشکیل شد در خانه دکتر بهزاد، از سه نسل مختلف دبیرستان بزرگ «شاپور» پیش از انقلاب و «شهید بهشتی» پس از انقلاب؛ دکتر محمود بهزاد، پدرم و من. هر سه روزگاری تحصیل دبیرستانمان در این مدرسه گذشته بود، البته با اختلاف سال ها. یادم نمی رود؛ وقتی که پیرمرد فهمید خرده علاقه ای به شعر دارم و می خوانم، شروع کرد به خواندن از سعدی، از حافظ، از شاملو جسته گریخته، با آن سن و سال حافظه خوبی هم داشت که مرا شگفت زده کرده بود. این را درست یادم نمانده که بعدش بود یا قبل، اما این بار هم با پدر و مادر رفتم؛ مجتمع فرهنگی خاتم الانبیا، بزرگداشتی برگزار شده بود برای یک عمر تلاش محمود بهزاد در عرصه علم، من گم بودم میان آن همه انسان بزرگ و چهره. هرکسی، پشت تریبون می رفت و چیزکی می گفت درباره آن پیرمرد. من اما وقتی آن روز را مرور می کنم، یک نفر در حافظه ام بیشتر از باقی می درخشد، نمی دانم چرا، اما فقط یک نفر، «نجف دریابندری»، مراسم که تمام شد، همراه پدرم رفتیم نزدیک تر تا او پس از سال ها دریابندری را ببیند، که آن روز ها حافظه اش دقیق کار می کرد و درخشان بود. آن لحظه حال و احوال پرسی و دیده بوسی بابا و دریابندریِ بزرگ بود که سال ها می شد همدیگر را ندیده بودند و ذوق و خوش نوجوانانه من. *** و بعد دیگر چند باری دیدار و چند باری خانه پروفسور شاید، یا مهمانی. اما یک عصر شهریوری، تابستان ۸۶ خبر مرگ پدر زیست شناسی ایران در خانه مان پیچید و پدرم که سر خم کرد و بغض داشت. من اما پدر زیست شناسی را نمی شناختم. من آن پیرمرد شوخ طبع شاد را می شناختم که در هشتادوچندسالگی هنوز هم می خندید و با نوجوانی که سن نوه یا نتیجه اش را داشت حرف می زند و شوخی می کرد. من او را می شناختم که نشان داد انسان هرچه داناتر، فروتنی اش بیشتر. *** پیرمرد یک بار آرزو کرده بود و شاید هم چیزی دیده بود در من که یک بار گفت و یک بار هم صفحه اول کتابی که برایم امضا کرد، نوشت که من هم به راه علم بروم و فیزیک دان شوم؛ اما باید اعتراف بکنم، باید بگویم که پروفسور محمود بهزاد، چهره علم را برایم عوض کرد، به من نشان داد که عالم لزوما عبوس و خشک نیست و انسان دانا و دانشمند هم می تواند لبخند بزند و شوخی کند، چنان که خودش بود و کرد. /فرهیختگان گیلان