اختصاصی/ بررسی میزان آراء و گرایشات سیاسی انتخابات مجلس در گیلان؛
۱۳۹۴/۱۱/۰۴ ۰۸:۳۵ چاپ
نگاهی به تاریخچه انتخابات در استان گیلان- قسمت اول
اختصاصی/ به گزارش گیل خبر، جهت یادآوری و بازخوانی تاریخی 9 دوره گذشته تصمیم گرفتیم که با بررسی تمام دوره ها و میزان آرا ، تحصیلات و گرایش سیاسی هر کدام از این کاندیداها  نسبت به شناخت هرچه بیشتر جامعه از علایق و نوع نگاه مردم گیلان به انتخابات نگاهی داشته باشیم. در قسمت اول سه دوره ابتدائی مجلس را بررسی کردیم. majlis-course-1 دوره اول در انتخابات مجلس شورای اسلامی دوره اول شاهد حضور گروه های مختلف سیاسی بودیم که بعد از انقلاب اسلامی به طور فزاینده ای در عرصه سیاسی کشور حضور داشتند و از همین رو  مجلسی با گرایشات مختلف سیاسی در آن تشکیل شد که اکثریت آن را حزب جمهوری اسلامی بدست آورده بود. در گیلان نیز وضعیت سیاسی کم و بیش نشات گرفته از حال و روز آن روزهای سیاست ایران بود. در رشت آیت الله حسن لاهوتی اشکوری که از مبارزان قبل از انقلاب و یکی از همراهان امام در هواپیمای حامل ایشان از پاریس به تهران محسوب می شد  بود به عنوان نفر اول رشت در دور اول انتخاب و به مجلس راه یافت. لاهوتی را هرچند به عنوان یکی از طرفداران بنی صدر در مجلس می شناسند اما  وی به دلیل سابقه قبل از انقلاب خود همچنان مورد احترام بعضی شخصیت های شاخص انقلاب و نزدیکان امام خمینی نیز بود. سرانجام وی در مهر سال 60 درگذشت و رئیس مجلس وقت که پدر همسران فرزندان لاهوتی محسوب می شد  در سوگ او در مجلس گریست. دیگر نماینده رشت محمد خزاعی دیپلمات برجسته حال حاضر جمهوری اسلامی است که هرچند زاده کاشمر خراسان است  در آن زمان به واسطه همسر سنگری خود در گیلان سکونت داشت و به عنوان نماینده رشت انتخاب شد. وی قبل از آن مدیریت صداوسیمای گیلان بعد از انقلاب را برعهده داشت. رضا رمضانی خورشید دوست نیز به جوانترین کاندیدای مجلس با 25 سال سن شناخته می شد که دارای گرایشات مستقل در مجلس بود. وی در مجلس اول زمان ریاست سنی دکتر سحابی به عنوان جوان ترین عضو مجلس به عنوان منشی حضور داشت . بعضی معتقدند وی و نمایندگان آستانه و لاهیجان و نماینده تنکابن  و چند نفر دیگر فراکسیونی نانوشته از افراد مستقلی را تشکیل می دادند که هرچند در تصمیم گیری های بزرگ همچون عزل بنی صدر به عنوان موافق حضور داشتند اما گاهی با انتقادات خود از مجموعه اکثریت حاکم بر مجلس خارج بودند. جنجالی ترین انتخابات مجلس گیلان نیز متعلق به انزلی بود که ابوالقاسم حسینجانی اولین فرماندار انزلی بعد از انقلاب  در انتخاباتی نزدیک با 300 رای بیشتر به عنوان نماینده انتخاب شد که اعتبار نامه وی توسط نمایندگان مجلس رد شد. از جمله کسانی که اعتبارنامه وی را در مجلس رد نمودند شهید سیف الله عبدالکریمی نماینده لنگرود بود. از جمله استنادات نمایندگان مخالف حسینجانی این بود که در شهری با جمعیت 130 هزار نفر تنها 15 هزار نفر در انتخابات شرکت کردند. با این حال در انتخابات میان دوره ای سال 60 محمد مهدی پور گل  با 4800 هزار رای از 5 هزار رای ماخوذه جواز ورود به مجلس را پیدا کرد که ضعیف ترین میزان شرکت در انتخابات مجلس در استان گیلان محسوب می شود. اعتبارنامه وی نیز مورد اشکال قرار گرفته بود که در نهایت تایید شد. در تالش سید یونس عرفانی از روحانیون خوش نام تالش و متولد شیرآباد این شهر جواز ورود به مجلس را پیدا کرد که در 3 مرداد 61 به دنبال سفر به تالش درگذشت و در انتخابات میان دوره ای سیدمجتبی عرفانی پسر وی توانست جواز ورود به مجلس را پیدا کند. مصطفی فومنی حائری که در حال حاضر از روحانیون میانه رو محسوب می شود به همراه محمد حسینی نیا کجیدی نمایندگان روحانی فومن و رودسر بودند  که سید داود مصطفوی سیاهمزگی از رشت و محمد جعفری نیز بعدها در انتخابات میان دوره ای به آن ها اضافه شدند. حجت الاسلام  جعفری جایگزین شهید عبدالکریمی شد که در انفجار تروریستی حزب جمهوری اسلامی در هفتم تیر 1360 به شهادت رسید. محمد تقی رنجبر پوبه از صومعه سرا و مسلم میرزاپور نیز از نمایندگان جناح اکثریت مجلس محسوب می شدند که این مساله  در نطق ها و بیانیه هایشان مشهود بود.   دوره اول آستارا محمد فرض پور: متولد ماچیان رودسر-  لیسانس حقوق 4900 رای از 8946 رای ماخوذه (54 درصد) مرحله دوم آستانه اشرفیه محمدرضا امین ناصری: متولد آستانه- لیسانس مهندسی پتروشیمی 8748 رای از 13844 رای ماخوذه (63 درصد) دور دوم بندر انزلی ابوالقاسم حسینجانی: متولد بندر انزلی  لیسانس مهندسی برق( اعتبار نامه وی در مجلس مورد تایید قرار نگرفت) محمد مهدی پورگل: متولد انزلی- دکترای علوم قرانی( انتخابات میان دوره ای سال 60) 4828 رای از 5050 رای ماخوذه(95 درصد) تالش سید یونس عرفانی: متولد شیر آباد تالش- اجتهاد ( درگذشت 3 مرداد 61) 28028 رای از 39145 رای ماخوذه( 71 درصد) دور دوم سید مجتبی عرفانی: متولد قم-  لیسانس امور اداری 28676 رای از 52761 رای ماخوذه (54 درصد) انتخابات میان دوره ای     رشت حسن لاهوتی اشکوری : متولد رودسر- اجتهاد( درگذشت 6 آبان 60) 61962 رای از 99572 رای ماخوذه( 62 درصد) رضا رمضانی خورشید دوست- متولد رشت- لیسانس مهندسی مکانیک 34072 رای از 60416 رای ماخوذه (56 درصد) مرحله دوم محمد خزاعی: متولد کاشمر- لیسانس مدیریت 32577 رای از 60416 رای ماخوذه (53 درصد) مرحله دوم سید داود مصطفوی سیاهمزگی : فوق لیسانس الهیات و وپایان سطح حوزوی 93810 رای از 187045 رای ماخوذه(50،2 درصد) میان دوره ای سال 61 رودبار مسلم میرزاپور کلشتری : متولد کلشتر- فوق دیپلم علوم انسانی 8823  رای از 17793 رای ماخوذه (49 درصد) رودسر محمد حسینی نیا کجیدی: متولد کجید رانکوه شهرستان املش- سطوح عالی حوزوی 19 هزار رای از 21 هزار رای (90 درصد) مرحله دوم صومعه سرا محمد تقی رنجبر چوبه: متولد صومعه سرا- لیسانس زبان عربی 12961 رای از 21040 رای ماخوذه (62 درصد) مرحله دوم فومن مصطفی فومنی حائری: متولد تهران- خارج فقه و اصول 11809 رای از 16116 رای ماخوذه( 73 درصد) مرحله دوم لاهیجان ارسلان فلاح حجت انصاری: متولد کماچال آستانه- لیسانس روانشناسی 20879 رای از 34213 رای ماخوذه(61 درصد) مرحله دوم لنگرود سیف الله عبدالکریمی: متولد لنگرود – فوق لیسانس فلسفه و حکمت اسلامی ( شهادت در هفت تیر 60) 8573 ای از 16422 رای ماخوذه (52 درصد) مرحله دوم محمد جعفری: متولد رودسر- خارج فقه و اصول (انتخابات میان دوره ای سال 60) 29950 رای از 43089 رای ماخوذه (69 درصد) میان دوره ای سال 60     دوره دوم دور دوم در زمان  انتخابات مجلس دوم شاهد یکی از بی حاشیه ترین انتخابات مجلس بودیم که در آن گرایشات سیاسی مختلف  چندان نقشی نداشتند . با این حال 8 کاندیدای این دوره نسبت به دوره قبل جدید بودند. ترکیب سیاسی این مجلس در ابتدا چندان مشخص نبود که  بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال 64 و ماجرای رای اعتماد به نخست وزیر وقت تا حدودی خود را نشان داد. با این حال نمایندگان گیلان در دوره دوم  اکثرا جزو اعضای میانه رو و کم حاشیه مجلس محسوب می شدند که در بین آن ها روحانیونی چون آیت الله قربانی ، آیت الله حجازی، مصطفوی، صفوی، خیرخواه و خاوری لنگرودی و همچنین اساتید قرآن و معارف اسلامی  و تحصیل کردگان حوزه همچون محمد تقی رنجبر چوبه، محمد مهدی پورگل و سید مجتبی عرفانی  به چشم می خوردند. در این بین نماینده لنگرود بعدها به عنوان یکی از مخالفان جمهوری اسلامی شناخته شد. در این انتخابات محمد مهدی رهبری املشی که در آن زمان همچنان به عنوان یک دانشجوی رشته پزشکی محسوب می شد خود را به عنوان پدیده رودسر معرفی و از همان زمان توانست خود را وارد مجلس کند.   دوره دوم آستارا اسماعیل آهنی- متولد آستارا –فوق دیپلم انگلیسی و مقدمات حوزوی 7590 رای از 14778 رای ماخوذه(51 درصد) مرحله دوم آستانه اشرفیه زین العابدین قربانی: پنجاه استانه اشرفیه- خارج فقه و اصول 14493 رای از 23118 رای ماخوذه( 62 درصد) مرحله دوم بندر انزلی محمد مهدی پورگل: متولد انزلی- دکترای فرهنگ عربی 23412 رای از 46327 رای ماخوذه(50 درصد) تالش سید مجتبی عرفانی: متولد قم – لیسانس علوم اداری 35354 رای از 61778 رای ماخوذه(57 درصد) مرحله دوم رشت سید داود مصطفوی سیاهمزگی: متولد شفت  فوق لیسانس الهیات و پایان سطح حوزوی 36375 رای از 65935 رای ماخوذه( 55 درصد) مرحله دوم ابوطالب حجازی- متولد رشت- دیپلم ادبی و خارج فقه و اصول 30262 رای از 65935 رای ماخوذه(45 درصد) مرحله دوم محمد خزاعی- متولد کاشمر لیسانس مدیریت 29030 رای از 65935 رای ماخوذه(44 درصد) مرحله دوم رودبار سید ابوالحسن مخزن موسوی: متولد رودبار – فوق لیسانس 24241 رای از 43137 رای ماخوذه (56 درصد) مرحله دوم رودسر محمد مهدی رهبری املشی:متولد نجف اشرف- دانشجوی پزشکی 42389 رای از 69887 رای ماخوذه(60 درصد) صومعه سرا محمد تقی رنجبر چوبه : متولد صومعه سرا –لیسانس ادبیات عرب 40738 رای از 60950 رای ماخوذه(66 درصد) فومن سید عباس صفوی کوهساره:متولد اردبیل- خارج فقه و اصول 37472 رای از 69891 رای ماخوذه( 53 درصد) لاهیجان کامل خیرخواه – متولد لاهیجان- خارج فقه و حقوق 12863 رای از 24064 رای ماخوذه(53 درصد)  دور دوم     لنگرود میرعلی نقی خاوری لنگرودی: کفایتین و مکاسب حوزوی 24777 رای از 46718 رای ماخوذه(53 درصد)             471594_899 دوره سوم در دوره سوم مجلس با اعلام لیست مستقل نیروهای چپ و مجمع روحانیون مبارز انتخابات وارد فاز دو قطبی شد و جناح چپ توانست اکثریت کرسی های مجلس را بدست آورد. در گیلان نیز حضور نیروهای چپ و تازه کار در مجلس به چشم می آمد. به طوری که از 13 نماینده استان تنها 5 نماینده سابقه حضور در مجالس قبلی را داشتند. البته در این انتخابات کم کم شاهد حضور نمایندگانی نیز بودیم که واسطه حمایت مردم شهر و دیار خویش به مجلس راه پیدا کردند. پدیده انتخابات در رشت محمد باقر نوبخت حقیقی بود که قبل از این مدیریت دبیرستان شهید بهشتی را بر عهده داشت و با حمایت مردم زادگاه خویش در لشت نشاء توانست به عنوان یک فرد مستقل به عرصه سیاست گام بگذارد. وی توانست میزان آرای آیت الله لاهوتی اشکوری را نیز بشکند. علی رضا خاک نیز که متولد رودپشت خشکبیجار بود نیز توانست به عنوان کاندیدای جناح چپ به مجلس راه پیدا کند و از سوی دیگر الیاس حضرتی متولد ایده لوی هشترود آذربایجان شرقی نیز که از سرداران دوران دفاع مقدس محسوب می شد به واسطه حمایت آذری زبان های شهرستان رشت توانست خود را به عنوان نماینده این شهرستان معرفی کند. وی نیز از جمله نیروهای جریان چپ در این مجلس محسوب می شد. با این حال کامل خیرخواه بار دیگر در لاهیجان انخاب شد تا نیروهای راست سنتی نیز در گیلان همچنان نماینده خود را داشته باشند، بعد از آن مرحوم محمد حسین افتخاری در تیر69 در حین کمک به زلزله زدگان در حادثه چرخبال فوت کرد در انتخابات میان دوره ای محمدرضا شفیعی کاس احمدانی نیز از دیگر نیروهای راست سنتی بود که موفق به ورود به مجلس شد. با این حال حضور خلیل موشح در انزلی  و پرویز صیقلی کومله در لنگرود  همچنان وزنه سیاسی جریان مقابل را قوی تر می کرد. در تالش انتخابات مجلس توسط شورای نگهبان باطل شد که در نهایت در انتخابات میان دوره ای سید ابراهیم میرغفاری موفق شد جواز ورود  به مجلس را پیدا کند.   دوره سوم آستارا       محمد فرض پورماچیانی: متولد ماچیان رودسر- دانشجوی علوم پزشکی 13317 رای از 26394 رای ماخوذه(49 درصد)   آستانه اشرفیه     علی پورمحمدی فلاح : متولد آستانه- لیسانس 16566 رای از 48702 رای ماخوذه (34 درصد) بندر انزلی      سیدخلیل موشح: متولد انزلی- دیپلم و مقدمات حوزوی 30831 رای از 55493 رای ماخوذه( 55 درصد)    تالش       سیدابراهیم میرغفاری مریائی : متولد تالش لیسانس حقوق قضائی 26443 رای از 73332 ای ماخوذه (انتخابات میان دوره ای ) رشت محمدباقر نوبخت حقیقی: متولد لشت نشاء- لیسانس 66684 رای از 174151 رای ماخوذه(38 درصد) علیرضا خاک: متولد رودپشت خشکبیجار - فوق دیپلم و مقدمات حوزوی 37413 رای از 65536 رای ماخوذه(57 درصد) مرحله دوم الیاس حضرتی: متولد ایده لو- دانشجو و مقدمات حوزوی 24988 رای از 65536 رای ماخوذه(38 درصد) مرحله دوم   رودسر          محمد مهدی رهبری املشی: متولد نجف- دانشجوی پزشکی 44541 رای از 81120 رای ماخوذه (54 درصد)      صومعه سرا محمدتقی رنجبر چوبه : متولد صومعه سرا- لیسانس ادبیات عرب 40051 رای از 72581 رای ماخوذه(55 درصد)   فومن محمدحسین افتخاری: متولد فومن- دیپلم ادبی و سطح حوزوی ( درگذشت در 6 تیر 69 در حادثه سقوط چرخبال کمک به زلزله زدگان رودبار) 27103 رای از 74910 رای ماخوذه (36 درصد)   محمدرضا شفیعی کاس احمدانی : متولد کاس احمدان فومن- خارج فقه و اصول 37012 رای از 85429 رای ماخوذه   لاهیجان کامل خیرخواه : متولد لاهیجان- دیپلم و دروس اجتهاد 25776 رای از 76170 رای ماخوذه(33 درصد)   لنگرود  پرویز صیقلی کومله : متولد کومله لنگرود- فوق دیپلم ریاضی 26489 رای از 45572 رای ماخوذه(58 درصد) مرحله دوم